Atyraý oblysynda 4 460 adam saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵan
Atyraýda saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi óńirlik komıssııanyń otyrysy ótti. Komıssııa otyrysna tóraǵalyq etken oblys ákimi Mahambet Dosmuhambetov
«Prezıdenttiń Jarlyǵyna sáıkes, saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý máseleleri jónindegi óńirlik komıssııa qurylyp, arnaıy jospary jasaqtaldy. Josparlanǵan is-sharalardy úılestirýge jumylǵan 8 jumys toby bar. Bul – Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy aıasynda saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý arqyly tól tarıhymyzdy túgendeýge berilgen múmkindik», -dedi M.Dosmuhambetov.
Oblystyq ishki saıasat basqarmasynyń basshysy Qanat Ázmuqanovtyń aıtýynsha, óńirlik komıssııa quramynda 27 múshe bar. Oǵan ǵalymdar, ólketanýshylar, joǵary oqý oryndarynyń rektorlary, depýtattar, arhıv salasynyń mamandary men ózge salalar ókilderi engen.
Oblystyq polıtsııa departamenti bastyǵynyń orynbasary Asylbek Jaýymbaevtyń málimetinshe aqparattandyrý jáne baılanys basqarmasynyń arnaıy memlekettik muraǵatynda saıası qýǵyn-súrginge ushyraǵandar týraly materıaldar saqtalǵan.
«Sot organdary qýǵyn-súrginge ushyratqan adamdardyń qylmystyq isteri jáne aqtalýǵa jatatyn adamdardyń qylmystyq isteriniń sany – 2 869. Burynǵy áskerı tutqyndarǵa jáne burynǵy KSRO-nyń Germanııadan eline qaıta oralǵan azamattaryna arnalǵan fıltratsııalyq jáne trofeılik 1 250 materıal bar. Qýǵyn-súrginge ushyraǵan adamdardyń muraǵattyq qylmystyq isteri 341-di qurap otyr. Osyndaı úsh qorda 4 460 muraǵattyq is saqtaýly tur», - deıdi Asylbek Jaýymbaev.
Memlekettik muraǵattarda saqtalǵan materıaldarda saıası repressııaǵa ushyraǵandar memlekettik, laýazymdyq, múliktik jáne áskerı qylmys túrlerimen sottalǵany anyqtalǵan. Buǵan qosa, antıkeńestik úgit-nasıhat júrgizgen, qastandyq jasaý, uıymdastyrýshylyq kontrrevolıýtsııalyq, jappaı tártipsizdikterge, bandalar kóterilisine qatysý, sotsıalıstik múlikti urlaý baptarymen sottalǵan, Ekinshi dúnıejúzilik soǵys kezindegi keńestik tutqyndar, Gýrevte ornalasqan úshinshi qurylys kolonnasynyń jumyskerleri aqtalmaǵan saıası qýǵyn súrgin qurbandary kategorııalaryn quraıtyny anyqtalyp otyr.
H.Dosmuhamedov atyndaǵy Atyraý ýnıversıtetiniń qaýymdastyrylǵan professory Shahman Naǵımovtyń pikirinshe, ótken ǵasyrdyń 20-30-jyldary keńes úkimetiniń kúshimen saılaý quqyǵynan aıyrylǵan azamattardyń sany Atyraý oblysynda 3 myńnan asady.
«Saılaý quqyǵynan aıyrylǵan adamdardyń tiziminde keńes úkimetine qarsy adamdar, qanaýshylar, eskige senýshiler, kýlaktar, saýdagerler bolǵan. Bulardan ózge, ejelden halyqqa asa paıdaly mamandyq ıeleri bolyp tabylatyn malshylar, qasapshylar, shyǵarmashylyq kásip ókilderi de qýdalaýǵa ushyrady», -deıdi Shahman Naǵımov.
Onyń aıtýynsha, 1923 jyldan bastap daýys berý quqyǵynan aıyrylǵandardy kommýnaldyq páterlerden shyǵarý, sondaı-aq, balalaryn mektepterden qýý áreketteri bolǵan.
«Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý – jaýapty is. Búgingi el traıhy, óskeleń urpaq úshin tarıhı qundylyqtarymyzdy jańǵyrtatyn jańa zertteý jınaqtary asa qajet. Osy oraıda quqyq qorǵaý organdary qajetti aqparatpen der kezinde qamtyp, ǵalymdarmen birlese jumys isteýi tıis», -dedi oblys ákimi Mahambet Dosmuhambetov.
Eske sala ketelik, budan buryn Atyraýdyń aýyl sharýashylyǵy salasynda 23 joba iske qosylatynyn habarlaǵan edik.
