Atom salasynda Qazaqstannan tájirıbesi az memleketter de AES salyp jatyr - sarapshylar
ALMATY. KAZINFORM - Almatyda QR Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstannyń strategııalyq zertteýler ınstıtýty men QR Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq Ǵylym akademııasynyń uıymdastyrýymen ótken otyrysta sarapshylar beıbit atom taqyrybyn talqylady.
QR Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ǵylym akademııasynyń vıtse-prezıdenti Abaı Serikqanov elimizdiń beıbit atom salasyndaǵy ǵylymı áleýeti týraly aıtty.
- Atom fızıkasy boıynsha elimizdiń ǵylymı áleýetin anyqtaý úshin Ǵylym akademııasy ótken jyldan bastap Kýrchatov qalasyndaǵy Ulttyq ıadrolyq ortalyqtyń, Semeı qalasyndaǵy ıAdrolyq qarýdy qoldanýdyń saldaryn joıý ortalyǵynyń, Óskemen qalasyndaǵy Úlbi metallýrgııalyq zaýytynyń, Almatydaǵy ıAdrolyq fızıka ınstıtýtynyń jumysymen tanysty. Sondaı-aq, biz Dýbna qalasynda ornalasqan halyqaralyq úkimetaralyq ǵylymı-zertteý uıymy - Birikken ıadrolyq zertteýler ınstıtýtyna baryp kórdik. Onyń quryltaıshylarynyń biri - bizdiń memleketimiz. Munda 100-ge jýyq qazaqstandyq ǵalymdar zertteý júrgizip júr. Ondaǵy ǵalymdardyń orta jasy - 27. Sońǵy 2 jylda olar joǵary reıtıngti jýrnaldarda 316 ǵylymı maqala jarııalady, - dedi vıtse-prezıdent.
Sondaı-aq Abaı Serikqanov elimizdiń qandaı joǵarǵy oqý oryndarynda atom salasynyń mamandary oqytylatynyn atap ótti.
- Beıbit atom salasyna mamandar Serikbaev atyndaǵy ShQTÝ, Amanjolov atyndaǵy ShQÝ, Shákárim atyndaǵy SMÝ, Ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ, Sátbaev atyndaǵy QUTZÝ jáne Dáýkeev atyndaǵy AEBÝ-da daıyndalady. Atom salasynyń ǵylymı nátıjelerine kelsek, sońǵy jyldary 473 maqala joǵary reıtıngti jýrnaldarda jarııalanǵan. Bul osy saladaǵy jaqsy irgetas bar ekenin kórsetedi. Aıtylǵan kórsetkishterge súıene otyryp, Qazaqstannyń beıbit atom salasyn damytýda aıtarlyqtaı áleýeti bar degen baılamǵa kelemiz, - dedi Abaı Serikqanov.
Al Ortalyq Azııadaǵy New NuclearWatch Institute Konsýltatsııalyq keńesiniń tóraǵasy Baýyrjan Ibraev beıbit atom salasynda Qazaqstannan áleýeti áldeqaıda tómen elder atom reaktoryn salyp jatqanyn aıtty.
- 2018 jyly Ózbekstan AES salýǵa sheshim qabyldaǵan kezde reseılik tarap bizge kelip usynys jasap, ózbek eline qaraǵanda bul salada bizdiń áleýetimizdiń joǵary ekenin atap ótti. Odan keıin eshqandaı tájirıbesi bolmasa, mundaı sheshimdi Mońǵolııa qabyldady. Al biz «qajet pa, joq pa» degen suraqtyń tóńireginde áli júrmiz. Elimizde AES qajettiligi kóp ýaqyt buryn týyndady. Damyǵan memleketterdiń barlyǵy derlik óz ekonomıkasyn atom energetıkasyna súıenip kóterdi deı alamyn, - dedi Baýyrjan Ibraev.
Eske salaıyq, buǵan deıin «Sotsıs A» saýalnamasyna sáıkes halyqtyń 60 paıyzy AES-ti qoldaıtynyn jazǵanbyz.
