Ata zańymyz elimizdiń tutastyǵy men amandyǵyn jáne ultaralyq tatýlyǵyn saqtaýymen qundy - S.Álimbekova

ALMATY. 23 tamyz. QazAqparat /Ádilet Musahaev/ - Qaı memlekette bolsyn Konstıtýtsııa basty qujat bolyp tabylady. Onyń bedeli, mazmuny, atqaratyn mindeti de erekshe. Bul jaıynda Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti baspasóz qyzmetiniń jetekshi mamany Saıagúl Álimbekova QazAqparat agenttiginiń tilshisimen tildesý barysynda aıtty.

«Óz táýelsizdigin jarııalap, egemendi el atanǵan Qazaqstan 1995 jyly 30 tamyzda óz Ata zańyn qabyldap, sol zańnyń aıasynda eldigin nyǵaıtyp keledi. Ata zańda kórsetilgendeı, Qazaqstan Respýblıkasy ózin demokratııalyq, zaıyrly, quqyqtyq jáne áleýmettik memleket retinde ornyqtyrdy, onyń eń qymbat qazynasy- adam jáne adamnyń ómiri, quqyqtary men bostandyqtary. Bıyl 16 jyldyǵy toılanǵaly otyrǵan Ata zańymyz - memleketimiz ben qoǵam­ turaq­tylyǵynyń, bolashaqqa degen senim men halqymyzdyń aýqatty turmysynyń, laıyq­ty ómiriniń kepili. «Memlekettiń qurylymyn negizdeý, negizgi erejelerin anyqtaý» osy uǵymnyń bári yqshamdalyp, basty qujat retinde Konstıtýtsııada kórinis tapqan. Memlekettiń qurylymy men birge adam jáne onyń quqy týraly tolyqtaı qamtylǵan bólimder Ata zańnyń qundylyǵyn arttyryp turǵandaı. Konstıtýtsııany búkil zańdardyń tóresi dep ataýdyń sebebi de osynda jatsa kerek. Ata Zańymyzdyń qundylyǵy da osy», -deıdi ol.

Ata zańymyzdyń 1-babynda: «Qazaqstan Respýblıkasy ózin demokratııalyq, zaıyrly, quqyqtyq jáne áleýmettik memleket retinde ornyqtyrady. Onyń eń qymbat qazynasy - adam jáne onyń ómiri, quqyqtary men bostandyqtary» dep kórsetilgen. Osy tusta S.Álimbekova bul - úlken bir negiz ári basty qundylyq ekendigin aıtady. «Ata zańymyz elimizdegi barlyq zańdardyń ádil bıi. Egemendiktiń qaınar bastaýy ol - Ata Zańymyz. Ata zańymyz elimizdi ótpeli kezeńniń daǵdarystarynan saqtap, elimizdiń tutastyǵy men amandyǵyn, ultaralyq tatýlyǵyn qamtamasyz etýimen qundy», -dep atap ótti ol.

Sonymen qatar ol Ata zańymyzdyń 30-babynda: «Azamattardyń memlekettik oqý oryndarynda tegin orta bilim alýyna kepildik beriledi. Orta bilim alý mindetti. Azamattyń memlekettik joǵary oqý ornynda konkýrstyq negizde tegin joǵary bilim alýǵa quqyǵy bar. Jekemenshik oqý oryndarynda aqyly bilim alý zańmen belgilengen negizder men tártip boıynsha júzege asyrylady. Memleket bilim berýdiń jalpyǵa mindetti standarttaryn belgileıdi. Kez kelgen oqý ornynyń qyzmeti osy standarttarǵa saı kelýi kerek», - dep kórsetilgen bólimder qazaqstandyq jastardyń shyn máninde quqyqtarynyń júzege asyp, Ata zańnyń júzege asýynan habar berip kele jatqandyǵyn tilge tıek etti. «Oqýǵa nıet bildirgen talantty stýdentterdiń memlekettik baıqaýdan oza shaýyp, ádiletti túrde oqý grantaryn jeńip alýy osy baptardyń atqarylýyn aıǵaqtap tur. Qoǵamdaǵy, eldegi jańashyldyqtar men oń ózgerister Ata zańdaǵy 98 baptyń óz mindetin tolyq atqaryp kele jatqandyǵyn baıqatady», -deıdi S.Álimbekova.

Sheteldik tájirıbege toqtalsaq, Konstıtýtsııa alǵash ret Anglııada 1679 jáne 1688 jyldary quqyq­tar jónindegi bıll degen atpen qabyldanǵan. Jazbasha konstıtýtsııa eń alǵash 1787 jyly AQSh-ta, odan keıin 1791 jyly Frantsııa men Polshada ómirge kelgen. Al, Ulybrıtanııada eshqandaı konstıtýtsııa joq. Biraq onyń ornyna tórt myńǵa jýyq zań bar. Ómirdiń ártúrli salasyn retteıtin osy zańdardyń toptamasyn olar Konstıtýtsııa retinde qarastyrady. Sondaı-aq arab, musylman elderi Konstıtýtsııanyń ornyna sharıǵat zańdaryna baǵynady. Sharıǵat ár eldiń jaǵdaıyna qaraı beıimdeledi.