Astananyń aldaǵy 5 jylǵa arnalǵan damý jospary qabyldandy
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Astana qalalyq máslıhatynyń kezekti otyrysynda elordanyń aldaǵy 5 jylǵa arnalǵan damý jospary qabyldanǵany belgili boldy.
— Sizderdiń qaraýlaryńyzǵa «2026-2030 jyldarǵa arnalǵan Astana qalasynyń damý jospary» usynylyp otyr. Jospar «Jergilikti memlekettik basqarý týraly» zańǵa jáne 2029 jylǵa deıingi ulttyq damý josparyna sáıkes ázirlendi. Damý jospary mańyzdy strategııalyq qujat. Ol 5 jylǵa jasalǵandyqtan, óte muqııat daıyndap, árbir baǵytty szidermen birlesip jan-jaqty qarastyrdyq. Damý jospary aıasynda elordanyń órkendeýin qamtamasyz etý úshin 3 negizgi basymdyq aıqyndaldy. Birinshi — básekege qabiletti qala, ınvestıtsııa tartý, bızneske jaǵdaı jasaý, halyqtyń ómir sapasyn kóterý. Ekinshi — adamı kapıtaldy damytý, bilim berý men densaýlyq saqtaýdy jaqsartý, kásibı damýdy qoldaý. Úshinshi — qolaıly qalalyq orta, ekologııany jaqsartý, qaýipsiz ári yńǵaıly orta qalyptastyrý. Osy rette Astana qalasyn damytýdyń basty maqsaty — elordanyń biryńǵaı kontýryn qalyptastyrý, qalalyq servıster men aqparattyq júıelerdi tıimdi qala basqarýdy qamtamasyz etetin biryńǵaı ekojúıege yqpaldastyrý, — dedi qujatty tanystyrǵan Astana qalasy ákiminiń orynbasary Evgenıı Glotov.
Onyń aıtýynsha, birinshi baǵytta jalpy óńirlik ónimniń qurylymy boıynsha elorda ekonomıkasy negizinen ishki naryq pen halyqtyń satyp alý qabiletine baǵyttalǵan saýda men qyzmet kórsetýge negizdelgen servıstik model sanalady. Qalada birqatar klaster qurylyp jatyr. Olardyń damýy qazirdiń ózinde ekonomıkanyń jańa qurylymynyń negizine aınaldy. Onyń ishinde ınfraqurylym tartylǵan jáne salyqtyq prferentsııalary bar arnaıy ekonomıkalyq aımaq bazasyndaǵy ónerkásiptik klaster, kólik-logıstıkalyq klasterler bar. Bul tarıhı túrde qalyptasqan damý basymdyǵy sanalady. Búginde olar ınvestıtsııalar arqyly jańaryp jatyr.
— Fınteh jáne ІT eń jas, biraq eń prespektıvaly baǵyttardyń biri. Sebebi Astana hab jáne Astana HQO sııaqty ınstıtýttardyń qolaıly ortasynyń negizinde qalyptasýda. Jalpy alǵanda, bul klasterlerdiń jalpy óńirlik ónimniń qurylymyndaǵy úlesi sońǵy 10 jylda 18 paıyzdan 25 paıyzǵa ósti. Al olardyń qosylǵan qunynyń naqty ósimge qosqan úlesi 9,5 paıyzdan 20 paıyzǵa deıin artty, — dedi ol.
Qala ákimi orynbasarynyń málimetinshe, 2030 jylǵa qaraı kelesi kórsetkishterge jetý josparlanǵan:
— jalpy óńirlik ónim ósimin 2 esege ulǵaıtyp, onyń kólemin 30 trln teńgege jetkizý;
— ınvestıtsııalar kólemin jyl saıyn orta eseppen 1 trln teńgege arttyra otyryp, jalpy 26,3 trln teńge tartý, 2030 jyly ony 6,9 trln teńgege jetkizý;
— óńdeý ónerkásibi ónimderiniń eksportyn keminde 28,6 mlrd dollaryna deıin, 2030 jyly 6,7 mlrd dollarǵa jetkizý;
— týrıster aǵynyn jyl saıyn keminde 5 paıyz ósimmen 2,8 mln týrıstke jetkizý.
— Buǵan bólek, osy baǵyt boıynsha eńbek ónimdiliginiń, ShOB damýynyń, ınnovatsııalardyń kórsetkishteri de kózdelgen. Adamı kapıtaldy damytý baǵyty boıynsha basymdyqtar — bilim berý deńgeıin kóterý, medıtsınalyq kómektiń tıimdiligin arttyrý jáne áleýmettik qoldaýdyń ataýlyǵyn jaqsartý. Bilim salasynda mektepterdiń jaılylyq deńgeıin jáne oqytý sapasyn halyqaralyq standarttarǵa jetkizýge umytylamyz. Sonymen qatar ósip kele jatqan balalar sanyn qamtamasyz etý úshin mektepter sanyn arttyrý jáne úsh aýysymdy oqytý modelin qaıta oralmaý mańyzdy. Densaýlyq saqtaý baǵytynda mekemeler jelisin keńeıtý, sondaı-aq jańa ınnovatsııalyq emdeý tásilderin engizý kózdelgen. Halyqty áleýmettik qorǵaý bóliginde arnaıy áleýmettik qyzmetterdi kórsetý sapasyna jáne ınklıýzıvti orta qurýǵa qoıylatyn talaptar kúsheıtiledi. Qolaıly orta baǵyty boıynsha kólik, energetıka, kommýnaldyq, sharýashylyq, sáýlet, qurylys jáne ekologııa salalary qamtylǵan. Damý josparynda qalanyń teńgerimdi qurylysy men kólik aǵyndaryn beıimdelgen túrde basqarý, kommýnaldyq nysandar qýatyn arttyrý, jalpy ekologııalyq jaǵdaıdy jaqsartý jáne Astanany basqarý úderisterin tsıfrlandyrý jónidegi kózqaras kózdelgen, — dedi Evgenıı Glotov.
Budan buryn Jeńis Qasymbek bıyl qaladaǵy ınvestıtsııalyq jobalardyń sany 55-ke jetkenin aıtty. Bul rette jalpy ınvestıtsııa kólemi — 300 mlrd teńge. Bul jobalar 3,6 myńǵa jýyq jumys ornyn ashýǵa múmkindik beredi.