Astanada adam saýdasyna qarsy kúres máseleleri talqylandy
ASTANA. KAZINFORM — Astanada Dúnıejúzilik adam saýdasyna qarsy kúres kúnine oraılastyrylǵan Adam saýdasyna qarsy kúres jónindegi vedomstvoaralyq komıssııanyń 46-shy otyrysy ótti. Bul týraly QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrligi málim etti.
Ortalyq memlekettik organdar, halyqaralyq jáne úkimettik emes uıymdar ókilderiniń qatysýymen ótken sharany QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý vıtse-mınıstri Vıktorııa Shegaı júrgizdi.
Otyrysqa ishki ister, densaýlyq saqtaý, bilim, syrtqy ister jáne ádilet mınıstrlikteriniń, Bas prokýratýranyń, UQK Shekara qyzmetiniń, barlyq oblys ákimdikteriniń, Halyqaralyq kóshi-qon uıymynyń (budan ári — HKQU), EQYU jáne adam saýdasy qurbandarymen jumys isteıtin qoǵamdyq birlestikterdiń ókilderi qatysty.
Shara gıbrıdtik formatta ótti. Qatysýshylar jábirlenýshilerge, onyń ishinde kámeletke tolmaǵandardy qosa alǵanda áleýmettik qyzmet kórsetý, quqyq buzýshylyqtyń aldyn alý jáne eskertý, sondaı-aq bekitilgen qyzmetter tizbesi negizinde medıtsınalyq kómek kórsetýdi uıymdastyrý máselelerin qarastyrdy.
— Adam saýdasy adam quqyqtaryn buzýdyń eń aýyr túrleriniń biri bolyp qala beredi. Bul qylmys adamdardyń ómirin joıyp, áleýmettik negizderge nuqsan keltiredi. Qazaqstan halyqaralyq kelisimderdiń, sonyń ishinde Palermo hattamasynyń qatysýshysy retinde adam saýdasynyń aldyn alý jáne oǵan qarsy kúres, sondaı-aq qurbandarǵa jan-jaqty qoldaý kórsetý jónindegi óz mindettemelerin dáıekti túrde júzege asyrady. 2024 jyly «Adam saýdasyna qarsy kúres týraly» Zańnyń qabyldanýy osy baǵyttaǵy mańyzdy qadam boldy, — dep sóz bastady Vıktorııa Shegaı.
Qatysýshylar qurbandardy anyqtaý jáne olarǵa jan-jaqty qoldaý men kómek kórsetý máselelerine erekshe nazar aýdardy. Barlyq deńgeıde úılestirýdi kúsheıtip, mamandardyń biliktiligin arttyrý qajettigi aıtyldy.
HKQU men EQYU ókilderi qurbandarmen jumys isteýge mamandardy daıyndaý jáne aqparattyq naýqandardy uıymdastyrý boıynsha birlesken jobalar arqyly Qazaqstanǵa adam saýdasyna qarsy kúres saıasatyn júzege asyrýda qoldaý kórsetýge daıyn ekendikterin jetkizdi.
Otyrys qorytyndysy boıynsha jergilikti atqarýshy organdarǵa óńirlerde vedomstvoaralyq keńester, dóńgelek ústelder men tanymdyq is-sharalar ótkizý usynyldy. Barlyq usynystar qorytyndy hattamaǵa engizildi jáne adam saýdasyna qarsy kúrestiń ulttyq júıesin odan ári damytýǵa negiz bolady.
Aıta ketý kerek, memleket adam saýdasynan zardap shekkenderge kómek kórsetý boıynsha júıeli jumys júrgizip keledi.
Arnaýly áleýmettik qyzmetter kórsetý standartyna sáıkes adam saýdasynyń qurbandaryna qyzmetterdiń kepildik berilgen kólemi kórsetiledi: áleýmettik, medıtsınalyq, psıhologııalyq, pedagogıkalyq, quqyqtyq, eńbek jáne mádenı.
Qyzmet kórsetý merzimi 6 aıdy quraıdy, qajet bolǵan jaǵdaıda 9 aıǵa deıin uzartý múmkindigi qarastyrylǵan.
Qyzmetter tórt oblystaǵy (Astana qalasy, Aqmola, Aqtóbe jáne Qyzylorda oblystary) alty ýaqytsha turý ortalyǵynda kórsetiledi. Atalmysh kómek eresekterge de, kámeletke tolmaǵandarǵa da, onyń ishinde zańdy ókilderi bolmaǵan kezde erip júretin balalarǵa da kórsetiledi.
Adam saýdasy qurbandary ýaqytsha ornalastyrý uıymdaryna tikeleı nemese ishki ister, densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik qorǵaý organdary arqyly júgine alady. Sáıkestendirý protsesin polıtsııa qyzmetkerleri, áleýmettik qyzmetkerler jáne psıhologtar kiretin pánaralyq komıssııa júzege asyrady.
Sonymen qatar, respýblıkanyń 18 óńirinde adam saýdasyna qarsy kúres jónindegi óńirlik komıssııalar bekitilgen, bul jergilikti deńgeıde vedomstvoaralyq jumysty uıymdastyrýǵa múmkindik beredi. Almaty qalasy men Jambyl oblysynda komıssııalardy bekitý protsesi sheshýshi satyda.
2024 jyldyń sońyna qaraı adam saýdasynyń 247 qurbany anyqtaldy jáne qarastyryldy, onyń ishinde 118 er adam, 75 áıel jáne 54 bala bar. Olardyń 114-i — shetel azamattary.
2025 jyly 1 mamyrdaǵy jaǵdaı boıynsha 58 zardap shekkender (erler — 29, áıelder — 19, balalar — 10), onyń ishinde 30 shetel azamattary tirkeldi.
Aıta keteıik, elimizde jyl basynan beri adam saýdasyna qatysty 285 qylmystyq is tirkelgen. Onyń 28-i kámelet jasyna tolmaǵan balalarǵa baılanysty qozǵalǵan.