Astana jasyl qala: Elbasy ekken aǵashtar qalaı ósip jatyr

NUR-SULTAN. QazAqparat – Elorda aýysqan sátten beri Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaev qalany kógaldandyrýǵa aıryqsha kóńil bóldi. Ol ár ýaqytta senbilikterge shyǵyp, aǵash otyrǵyzdy, osylaısha óskeleń urpaqqa úlgi kórsetti. Elorda aınalasyn qorshaı boı kótergen, qalanyń taza aýamen tynystaýyna múmkindik bergen «jasyl beldeý» de 1997 jyly Elbasynyń bastamasymen qolǵa alynǵan edi. «QazAqparat» tilshileri Nursultan Nazarbaevtyń elordada ekken aǵashtaryna jáne olardyń qalaı ósip jatqanyna sholý usynady.

Bıyl da Nursultan Nazarbaev elordanyń «jasyl beldeýin» tikushaqpen aralap, qala aınalasyndaǵy ormandy alqaptyń damý barysymen tanysty, jyldaǵy dástúr boıynsha tabıǵı ortaǵa qyrǵaýyl ushyrý sharasyna qatysty.

Elbasy otyrǵyzǵan alǵashqy kóshet – Almaty aýdanyndaǵy «Jeruıyq» saıabaǵynda tur. Taqtaıshada 1999 jyldyń 12 qazanynda jańa qalalyq saıabaqta aǵash otyrǵyzý bastalǵany aıtylǵan. Úshinshi myńjyldyqta memleketpen birge jańa baqtyń ja jaıqalyp óserine degen senimmen Nursultan Nazarbaev osy aǵashty otyrǵyzǵan.

Al 2012 jyly Nursultan Nazarbaev jalpyqalalyq senbilik barysynda «Astana-Arena» stadıonyna qarama-qarsy jańa saıabaqqa aǵash otyrǵyzýǵa qatysty.

«Biz urpaqtarymyz ádemi ári taza qalada turýy úshin elimizdi jasyl jelekke aınaldyrýymyz kerek. Bul jerde aýmaǵy 100 gektardy alyp jatqan Qazaqstandaǵy eń úlken, jańa park – Botanıkalyq baq bolady. Men ony «Jetisý» dep ataýdy usyndym. Bul baqqa álemniń ár elinen ákelingen aǵashtar men ósimdikter otyrǵyzylady. Bul qala turǵyndary úshin jańa demalys orny bolady», – degen edi Elbasy.

Sýretten sol kezdegi botanıkalyq baq ornynda aǵashtardyń az ekenin kórýge bolady. Al qazir Botanıkalyq baq – qaladaǵy iri demalys ornyna aınaldy. 9 jyl buryn Nursultan Nazarbaev otyrǵyzǵan usaq japyraqty jóke aǵashy osylaı ósip tur. Taqtaıshada bul aǵashtardyń Batys Azııa men Eýropadan shyqqany jazylǵan. Aǵash aınalasy butalarmen qorshalǵan.

Nur-Sultan botanıkalyq baǵy jylyjaıynyń meńgerýshisi Eskendir Sátekovtyń aıtýynsha, usaq japyraqty jóke – keń taralǵan aǵash túri. Jókeden bal alýǵa bolady, buıym jasaıdy jáne sándik aǵash retinde egedi. Jóke gúlderinen qabynýǵa qarsy qural retinde sháı demdeıdi. Bashqurttardyń ataqty jóke baly osy aǵashtan alynady.

Elordalyq Botanıkalyq baq Almaty Botanıkalyq baǵynyń fılıaly bolyp sanalady. Al bıyl Botanıkalyq baqqa táýelsiz mártebe berý máselesi kóterildi. 2019 jyldyń jeltoqsanynda Nur-Sultan qalasynyń Botanıkalyq baǵy erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaq atandy. Botanıkalyq baqtyń jalpy aýmaǵy 98 gektarǵa jetedi. Joba boıynsha eki aımaqqa bólingen: ortalyq bóligi – ǵylymı zertteýler úshin erekshe qorǵalatyn tabıǵı aýmaq bolsa, syrtqy perımetri – sporttyq-saýyqtyrý maqsatyn kózdeıdi. Munda 41 myń aǵash, 53 myń buta, 46 myń sharshy metr gúlzar, 536 myń sharshy metr kógaldar ósedi. Bıyl taǵy 4 myń aǵash pen 16 myń butaly qorshaý otyrǵyzý josparlanǵan. Barlyq kóshetter Botanıkalyq baq janynan qurylǵan ǵylymı-zertteý ortalyǵynyń qatań baqylaýymen júzege asyrylady.

2016 jyly Nursultan Nazarbaev Ulttyq mýzeı janyndaǵy senbilikke qatysyp, kezekti aǵashyn otyrǵyzdy jáne barsha qazaqstandyqtardy jáne jastardy abattandyrý isine belsene qatysýǵa shaqyrdy.

«Eger árbir azamat, ásirese jastar eldi mekenderdi tazartý jáne aǵash otyrǵyzý jumystaryna qatysatyn bolsa, onda ár aýyl, aýdan, qala jáne olarmen birge búkil elimiz de kórkeıe túsedi. Turmysy tómender men jetimderge kómek kórsetý de asa mańyzdy. Qazaqstan Táýelsizdiginiń 25 jyldyǵyn biz osyndaı naqty is-qımylmen qarsy alýǵa tıispiz. Bizdiń keremet baıtaq elimiz bar, onyń jerine aǵashty kóp egýimiz qajet, ol halyqtyń densaýlyǵyna oń yqpalyn tıgizedi. Óz elin súıetin adam onyń ıgiligi úshin jumys istep, bolashaǵyn oılaıdy», – dedi N. Nazarbaev.

Nursultan Nazarbaev otyrǵyzǵan taǵy bir aǵash «Otan qorǵaýshylar» memorıaly aýmaǵynda ornalasqan. Munda Elbasynyń bastamasymen turǵyzylǵan «Otan ana» monýmentin kórýge bolady. Onyń bıiktigi 37 metrden asady.

Sonymen birge, Qazaqstannyń Memlekettik rámizder alańynda Nursultan Nazarbaev otyrǵyzǵan taǵy bir aǵash bar. Memlekettik rámizder alańyn 2009 jyly Nursultan Nazarbaev elorda ortalyǵynda saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryna arnalǵan memorıal ornynda ashqan bolatyn. Alańda Qazaqstannyń eń úlken týy jelbirep tur. Munda áskerı qyzmetshilerdiń ant qabyldaýy, memlekettik syılyqtar men nagradalar tapsyrý sondaı-aq 4 maýsymda elimizdiń memlekettik rámizder kúni sharalary ótedi.

Aıta keteıik, Elordada «Astana Opera» teatrynyń irgeles aýmaǵyna 1000 túp bórtegúl men 700 emen aǵashy otyrǵyzyldy. QR Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń Joldaýyn iske asyrý aıasynda Nur-Sultanda bir mıllıonnan astam jasyl jelek otyrǵyzylady. «Nur-Sultan – jaıly qala» master-josparynda da elordany jappaı kógaldandyrý qarastyrylǵan.