Astana Hub 7 jylda $4,3 mlrd kóleminde ekojúıe qurdy
ASTANA. KAZINFORM — Búgin Astana Hub halyqaralyq ınnovatsııalyq klasteriniń qurylǵanyna 7 jyl toldy. Osy ýaqyt aralǵynda klaster Qazaqstan men Ortalyq Eýrazııadaǵy IT-ındýstrııanyń negizgi ortalyǵyna aınalyp, startaptar, ınvestorlar jáne tehnologııalyq kompanııalar úshin qýatty ekojúıe qalyptastyrdy. Bul týraly Jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstrligi málim etti.
— Memleket basshysynyń, Úkimettiń jáne Qazaqstan Respýblıkasy Jasandy ıntellekt jáne tsıfrlyq damý mınıstrliginiń qoldaýynyń nátıjesinde tehnologııalyq bıznestiń ósýine jáne eldiń jahandyq ınnovatsııalyq kartadaǵy ornyn nyǵaıtýǵa erekshe jaǵdaı jasaldy, — delingen habarlamada.
Іske qosylǵan sátten bastap Astana Hub qatysýshylarynyń sany 1875 kompanııaǵa jetti, onyń ishinde 450-den astamy sheteldik. Klaster qatysýshylary salyqtyq jeńildikterge, eńbek jáne vızalyq rejımderdiń jeńildetilýine, ınfraqurylym men halyqaralyq yntymaqtastyq múmkindikterine ıe. Nátıjesinde 2019 jyldan bastap qatysýshylardyń jalpy tabysy $4,3 mlrd-qa jetti, al 2025 jyldyń qorytyndysy boıynsha IT-qyzmetter eksportynyń kólemi $1,5 mlrd-tan asady. Jeti jyl ishinde Astana Hub startaptary $840 mln-nan astam ınvestıtsııa tartqan.
Búginde Astana Hub — eldiń basty ınnovatsııalyq ortalyǵy ǵana emes, 20 óńirlik IT-habtan turatyn jeli. Óńirlik fılıaldarda myńdaǵan is-sharalar ótkizilip, jergilikti qaýymdastyqtar damýda jáne jańa kadrlar daıarlanyp jatyr. Sońǵy eki jylda aımaqtarda 2900-den astam is-shara ótip, 65 000 qatysýshy men 700 startap tanystyryldy.
Astana Hub tehnologııalyq kásipkerlikti nasıhattap, jańa býyn IT-talanttardy qalyptastyrady.
— Jyldyń basty tehnologııalyq oqıǵasy Digital Bridge 2025 forýmy boldy. Jyldar boıy Digital Bridge Eýrazııadaǵy eń iri tehnologııalyq platformaǵa aınaldy, munda tsıfrlyq ekonomıkanyń bolashaǵy qalyptasyp, ondaǵan halyqaralyq kelisimderge qol qoıylady. Forým alǵash ret uıymdastyrylǵan jyldardan beri 127 000-nan astam qatysýshy, shamamen 1500 spıker jáne 100-den astam elden kelgen 600 startap, sondaı-aq 500-ge jýyq ınvestor qatysty, — delingen habarlamada.
Astana Hub qyzmetindegi mańyzdy baǵyttardyń biri — tsıfrlyq ekonomıka úshin mamandar daıarlaý.
Vedomstvonyń málimetinshe, Astana Hub bazasynda júzege asyrylyp jatqan Tech Orda baǵdarlamasy aqparattyq-kommýnıkatsııalyq tehnologııalar salasynda adamı kapıtaldy damytýǵa baǵyttalǵan jáne 91 IT-mektepten 9 037 stýdentti daıyndady. Bıyl baǵdarlamaǵa degen qyzyǵýshylyq joǵary: barlyǵy 29 962 ótinim túsip, irikteý nátıjesinde shamamen 2600 qatysýshy bilim ala bastaıdy.
Sonymen qatar, Qazaqstandaǵy alǵashqy peer-to-peer formatyndaǵy jasandy ıntellekt mektebi Tomorrow School tabysty damyp keledi. Munda Qazaqstan, AQSh, Reseı, Ózbekstan jáne Ázerbaıjannan 300-den astam stýdent bilim alýda. Mektep iske qosylǵannan beri 9 irikteý kezeńi (basseın) ótkizildi, oǵan 1276 adam qatysyp, jalpy ótinim sany 16 041-ge jetti.
Sondaı-aq jaqynda 12-18 jas aralyǵyndaǵy jasóspirimderge arnalǵan TUMO ortalyǵy iske qosylmaq. Munda balalar robototehnıka, baǵdarlamalaý, 3D-modeldeý jáne kreatıvti tehnologııalardy meńgerip, 11 negizgi baǵyt boıynsha oqıdy: generatıvti jasandy ıntellekt, oıyn jasaý, tsıfrlyq mýzyka, kınematografııa, grafıkalyq jáne moýshn-dızaın, veb-ázirleý jáne t. b.
Astana Hub tsıfrlyq bilim berýdi jáne jasandy ıntellekt salasyndaǵy quzyretterdi damytýǵa belsendi túrde úles qosyp keledi. «AI negizderi: ChatGPT», «Derekterdi taldaý jáne Python negizderi», «Prompt-ınjınırıng negizderi» jáne QazCoders sııaqty seriktestik onlaın-kýrstardyń nátıjesinde ondaǵan myń qazaqstandyq zamanaýı tsıfrlyq mamandyqtar men quraldardy meńgerdi.
— Ekojúıeniń belsendi damýy keń aýqymdy akseleratsııalyq baǵdarlamalar arqyly múmkin boldy. Google for Startups-pen birlesip qurylǵan Silkway Accelerator 73 tabysty startapty shyǵardy, olardyń jıyntyq baǵasy $575 mln-dy quraıdy. Kremnıı alqabyndaǵy Draper University seriktestigimen júzege asyrylǵan Hero Training baǵdarlamasy 37 startapqa halyqaralyq tájirıbe men ınvestıtsııa tartýǵa múmkindik berdi. Inkýbatsııalyq Startup Garage baǵdarlamasy erte kezeńdegi 1100-den astam jobany qoldap, olardyń 259-y oqýdy sátti aıaqtady, — dep jazdy vedomstvodan.
Astana Hub jasandy ıntellekt baǵyttaryn damytýǵa erekshe nazar aýdarady. 2024 jyly iske qosylǵan AI’preneurs baǵdarlamasynyń 52 túlegi men 22 startap jobasy bar, olardyń jıyntyq ınvestıtsııasy men aldyn ala satylymdary $350 000 quraıdy. AlchemistX & Silicon Valley Residency baǵdarlamasy (birinshi legi Silkroad Innovation Hub jáne FPIP jobasymen, ekinshisi Silkroad Innovation Hub, IT Park jáne IT Park Ventures-pen seriktestikte iske qosylǵan) Qazaqstan men óńir startaptaryna AQSh naryǵyna shyǵýǵa jol ashty. Al Astana Innovations Accelerator baǵdarlamasy megapolıs ómiriniń sapasyn arttyrýǵa baǵyttalǵan ozyq tehnologııalardy ázirlep, engizý úshin startaptardy biriktiredi. Baǵdarlamaǵa 160 ótinim túsip, onyń ishinen 22 joba naqty júzege asyrylýǵa daıyndalyp jatyr.
Prezıdenttiń tapsyrmasymen qurylǵan alem.ai halyqaralyq jasandy ıntellekt ortalyǵy joǵary tehnologııalar salasyndaǵy jańa býyn kóshbasshylaryn tárbıeleýde mańyzdy ról atqarady.
Astana Hub sondaı-aq kompanııalardy, memlekettik organdar men IT-komandalardy biriktiretin tehnologııalyq tapsyrmalar platformasyn damytyp keledi. Bul qural ınnovatsııalardy óndiristik protsesterge, ekologııa men tsıfrlandyrý salalaryna engizýge, sondaı-aq Indýstrııa 4.0 elementterin damytýǵa múmkindik beredi.
Innovatsııalyq ekojúıeniń damýy týraly aıta kele, 2024 jyly Astana Hub Ventures venchýrlik qory qurylǵanyn atap ótken jón. Bul klasterdiń ınvestıtsııalyq bólimshesi, ol Ortalyq Eýrazııadaǵy kásipkerlerdi erte damý kezeńinde qoldaýǵa baǵyttalǵan. Qor pre-seed, seed jáne pre-series A satylaryndaǵy startaptarǵa $50 000-nan $500 000-ǵa deıin ınvestıtsııa salady, ásirese Astana Hub túlekterine basymdyq beredi. Qor qurylǵannan beri Zypl.ai, Grand Games, Uniblock, Axellero.io jáne Clarity Flo sııaqty bes jobaǵa ınvestıtsııa jasady. Portfeldik kompanııalar ınfraqurylymǵa, mentorlyq qoldaýǵa, halyqaralyq seriktestikke jáne memlekettik bastamalarǵa qol jetkizip, óz ósýin jáne jańa naryqtarǵa shyǵýyn qamtamasyz etýde. Osy sınergııanyń nátıjesinde Astana Hub Ventures óńirdiń tehnologııalyq kásipkerleri úshin strategııalyq serikteske aınalyp, Ortalyq Eýrazııadan jańa jahandyq tabys oqıǵalarynyń paıda bolýyna jol ashyp otyr.
Sonymen qatar, Qazaqstan shetelde óz úlesin keńeıtip keledi. Osylaısha AQSh-ta (SilkRoad Innovation Hub, Palo-Alto), Ulybrıtanııada (Eurasian Hub, London), BAÁ-de (Tumar Innovation Hub, Dýbaı), Qytaıda (Khan-Tengri Innovation Hub, Shanhaı) halyqaralyq ınnovatsııalyq habtar jumys istep, otandyq IT-kompanııalardyń álemdik naryqqa shyǵýyna yqpal etpek.
Halyqaralyq yntymaqtastyq ta kúsheıýde. 2024 jyly Digital Nomad Visa jáne Digital Nomad Residency baǵdarlamalary iske qosylyp, sheteldik mamandardyń qonys aýdarý protsesin jeńildetti. Bul bastamalar joǵary bilikti tsıfrlyq mamandardy tartýǵa, jańa jumys oryndaryn qurýǵa jáne halyqaralyq tájirıbe almasýǵa baǵyttalǵan. Іske qosylǵan sátten bastap 392 ótinim qabyldandy, onyń 352-si (90,5%) — Digital Nomad Residency boıynsha. Eń kóp ótinim bergender — baǵdarlamalyq qamtamasyz etý ázirleýshileri, odan keıin veb-ázirleýshiler, IT-joba menedjerleri jáne ІKT salasyndaǵy bıznes-taldaýshylar.
Jeti jyldyń ishinde Astana Hub halyqaralyq ınnovatsııalyq klasterden Qazaqstannyń tsıfrlyq transformatsııasynyń ózegine aınaldy. Búginde ol ınvestorlar men ázirleýshilerdi, zertteýshiler men kásipkerlerdi biriktirip, damýǵa, seriktestikke jáne jahandyq deńgeıge shyǵýǵa jaǵdaı jasap otyr.
Eske sala keteıik, buǵan deıin 5 jyl ishinde 1 mln azamatty jasandy ıntellekt negizderine oqytý josparlanǵanyn jazǵan bolatynbyz.