Astana, Almaty men Shymkent ákimdiginiń basshylyǵynda qansha áıel bar
ALMATY. KAZINFORM — Memlekettik qyzmette áıelderdiń úlesi áli de az. Jaǵdaıǵa kóz jetkizý úshin Kazinform tilshisi Astana, Almaty jáne Shymkent ákimdikterine saýal joldady.

Astana qalasy ákimi apparatynyń málimetinshe, 2025 jylǵy 1 sáýirdegi jaǵdaı boıynsha qala ákimdigindegi memlekettik qyzmetshilerdiń jalpy sany — 983 adam. Onyń ishinde er adamdar — 491, áıelder — 492. Jalpy 124 áıel basshylyq qyzmet atqarady. 35 jasqa deıingi jastardyń úlesi — 464.
Resmı jaýapqa sáıkes, Almaty qalasynyń ákimdiginde 1 162 memlekettik qyzmetshi jumys isteıdi. Onyń ishinde 602 er adam, 560 áıel adam, jastar sany 558 (48,02%). Basshylyq qyzmette 127 áıel qyzmet atqarady.
Shymkent ákimdiginde 858 memlekettik qyzmetker jumys isteıdi. Onyń ishinde 562 — er adam, 306 — áıel. Jastardyń sany — 415. Shymkent qalasynda basshylyq qyzmette 63 áıel adam jumys isteıdi.

Budan bólek, memorgandardyń ınternet-resýrstarynyń biryńǵaı platformasy arqyly úsh megapolıstegi aýdan ákimderiniń jáne basqarma basshylarynyń qanshaýy áıel ekenin anyqtap kórdik.
Astana qalasynda 23 basqarmanyń ekeýin ǵana áıel basqarady. Olar — qoǵamdyq densaýlyq saqtaý, ekonomıka jáne bıýdjettik josparlaý basqarmalary. Al qala boıynsha 6 aýdannyń bárinde aýdan ákimderi — er adamdar.
Almatyda bul kórsetkishte sál aıyrmashylyq bar. Qala ákimdigine qarasty 24 basqarmanyń úsheýin áıelder basqarady, olar — týrızm, qoǵamdyq densaýlyq saqtaý, jer qatynastary basqarmalary. Sondaı-aq megapolıstiń 8 aýdanynyń ishinde Naýryzbaı jáne Jetisýdy ákim áıelder basqaryp otyr.
Shymkent ákimdigine qarasty 23 basqarmanyń úsheýinde áıelder basshylyq qyzmette. Bul vedomstvolar — bilim, jumyspen qamtý jáne áleýmettik qorǵaý, ishki saıasat jáne jastar isteri basqarmalary. Qalanyń 5 aýdanynyń bárin er adamdar basqarady.

Memlekettik basqarý salasynyń sarapshysy Sabına Sadıeva memlekettik qyzmettegi áıelderdiń búgingi orny jáne úlesi jóninde pikir bildirdi.
— Memlekettik qyzmet isteri agenttiginiń málimetine sáıkes, memlekettik qyzmettegi áıelderdiń úlesi shamamen 55% deńgeıinde, al basshylyq laýazymdardyń jalpy sanynyń 39%-yn alady. Bul rette orta deńgeıdegi basshylyq laýazymdarda áıelderdiń úlesi kóp bolyp, al joǵary deńgeıdegi basshylyq qyzmetterde az bolýy múmkin (shamamen 8-10%) ekenin túsiný kerek. Memlekettik qyzmettegi áıelderdiń jaǵdaıyn olardy jumysqa alý jáne shtattyq eńbekaqy tóleý syndy resmı rásimdermen ǵana obektıvi baǵalaý múmkin emes. Áıelderdi jumysqa alýda eshqandaı kedergi joq nemese tólem aıyrmashylyǵy joq dep aıtylyp jatady jáne bul shynymen de solaı. Alaıda, áıelderdiń ósýin tejeıtin normalar, áleýmettik deńgeıde faktorlar bar. Mysaly, áıelderdiń kópshiligi kúndelikti ómirde jumystan bólek balalarǵa, otbasyna kútim jasap, turmysta da úlken aýyrtpalyqty moınyna alady. Osyǵan baılanysty olardyń mansapta ósý múmkindigi azyraq, — dedi sarapshy.
Sabına Sadıevanyń aıtýynsha, bizdiń qoǵam áıelderdi jetekshi rólderde qabyldaýǵa áli de tolyq daıyn emes. Sóziniń mysaly retinde aýyl ákimderin saılaý nátıjesin atap ótti.

— Halyq kóshbasshylyq erkek adamdarǵa tán qasıet dep sanaıdy. Aýyl ákimderin tikeleı saılamaı, taǵaıyndaıtyn kezde áıelderdiń úlesi 11%-ǵa jetti, al tikeleı saılaýdyń engizilýimen ártúrli aımaqtarda 2-den 9 paıyzǵa deıin ózgerdi, — dedi ol.
Memlekettik basqarý salasynyń sarapshysy memlekettik qyzmettegi áıelderdi qoldaý úshin qandaı sharalar qajet ekenin de aıtty.
— Áıelder úshin mańyzdy shara — jumysta belgilgengen ýaqyttan artyq ustaýǵa, demalys kúnderi jumys istetýge qarsy kúres, sondaı-aq demalys berý normalaryn saqtaý. Bul memlekettik qyzmettegi barlyq qyzmetkerler úshin mańyzdy, biraq bizdiń qoǵamda áıelderge júktelgen «ekinshi aýysymdy» eskere otyryp, bul genderlik sezimtal másele ekenin túsinemiz, — deıdi Sabına Sadıeva.
Eske salaıyq, bıyl áıelderge arnalǵan vagony bar jolaýshylar poıyzynyń sany 12-ge jetkenin habarlaǵan edik.