Áskerı shyǵystardy qysqartý álemdegi shıelenisti azaıtar edi - QR SІM
Stokgolm Halyqaralyq Beıbitshilik problemalaryn zertteý ınstıtýtynyn derekterine (SIPRI) sáıkes 2015 jyly barlyq jıyntyǵy $ 1,7 trln AQSh dollary kórsetkishine jetken áskerı shyǵystardy azaıtý úshin elderdi yntalandyrý maqsatynda, alǵash ret bul kún 2011 jyldan bastap atap ótiledi.
«Álem óz damýynyń jańa jáne aýmaly-tókpeli dáýirine aıaq basty. Álemdik iri derjavalardyń arasyndaǵy senimsizdik saıasaty men básekelestik ústemdiligi nátıjesinde halyqaralyq shıelenister men janjaldar ósý ústinde. Bul óz kezeginde, ulttyq múddelerdi qorǵaý jáne yqpal etý salasyn keńeıtý úshin jańa jantalasa qarýlanýǵa jáne kúshterdiń barynsha keń qoldanýyna ákeledi», - delingen málimdemede.
QR SІM Áskerı shyǵystardy qysqartýdy qoldaýdyn dúnıejúzilik is-qımyldar kúni sııaqty halyqaralyq bastamalardyń mańyzy zor ekendigin atap ótken.
«Táýelsizdik alǵannan beri 25 jyl boıy Qazaqstan beıbitshilikti, yntymaqtastyq pen qarýsyzdanýdy dáıekti túrde qoldap keledi. ıAdrolyq qarýdyń joıqyn kúshiniń bar zardabyn bastan keshirgen bizdiń elimiz álemdegi tórtinshi ıadrolyq áleýetten óz erkimen bas tartyp, Semeı polıgonyn japqan bolatyn. Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev halyqaralyq qoǵamdastyqty «HHІ ǵasyrdaǵy adamzattyń negizgi maqsaty - ıadrolyq qarýsyz álemdi qurýǵa» shaqyrdy.
Ol óziniń «Álem. HHІ ǵasyr» manıfesinde daýlardy kúsh qoldaný quralmen sheshýdi joıýǵa sharalar qabyldaýǵa shaqyrdy. Qazirgi joǵary deńgeıdegi áskerı shyǵystardy qysqartý osy maqsatqa qol jetkizýdiń mańyzdy qadamy bolar edi jáne bul áskerı bloktar arasyndaǵy shıelenis pen qaýipti básekelestiktiń tómendeýine kómekteser edi», - delingen málimdemede.
Qazaqstan - áskerı bıýdjetterdi qysqartý ashtyq pen qaıyrshylyqqa qarsy kúreske, sondaı-aq barynsha ádil, ósip-órkendegen jáne turaqty álem qurýǵa arnalǵan qarajatty ulǵaıtady degen ustanymdy qoldaıdy. 2015 jyly halyqaralyq qoǵamdastyq qabyldaǵan Birikken Ulttar Uıymynyń «Turaqty damý maqsattary» (TDM) aıasynda da osyndaı mindetter belgilengen.
«Turaqty damý maqsattary» aldyndaǵy BUU-nyń «Myńjyldyq Damý Maqsattaryn» iske asyrý kezeńde alynǵan tájirıbege sáıkes transformatsııalyq ózgeristerdi qosymsha qarjylandyrýdyń mańyzdylyǵyna erekshe qóńil aýdarylady. Sondyqtan, 2015 jyly BUU-nyń Bas Assambleıasynda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev 2030 jylǵa qaraı Turaqty damý maqsatyna qol jetkizý úshin árbir el óz áskerı bıýdjetiniń bir paıyzyn quraıtyn qarajat bólýin usynǵan bolatyn.
«Atalǵan bastamany áli de keıbir úkimetter qoldamaǵanymen, kóptegen elderdiń halqy áskerı aralasý problemany sheshýden góri qıyndata túsetinin aıqyn túsinip otyr.
ıAdrolyq qarýdy joıý jáne barlyq elderdiń áskerı bıýdjetteriniń tipten eń az bóligin qarjylaı aýdarý arqyly biz turaqty damýdy qoldaý úshin aıtarlyqtaı qosymsha resýrstarǵa ıe bolar edik. Qazaqstan bul sharanyń álemdegi qaýipsizdik pen beıbitshilikti nyǵaıtyp, áskerı shyǵystar qajettiligin azaıtýǵa septigin tıgizedi dep nyq senedi», - delingen QR SІM málimdemesinde.