AShM mınıstri Máskeýde bıologııalyq qaýipsizdik ári epızootııalyq turaqtylyq máselesin kóterdi
MÁSKEÝ. KAZINFORM – Aýyl sharýashylyǵy mınıstri Aıdarbek Saparov Máskeýde «Veterınarııalyq qaýipsizdik» І Halyqaralyq forýmyna qatysty. Forýmnyń basty taqyryby — jahandyq bıologııalyq qaýip-qater jaǵdaıynda epızootııalyq turaqtylyqty qamtamasyz etý. Bul týraly AShM málim etti.
Іskerlik baǵdarlama veterınarııa salasy damýynyń basym baǵyttaryn qamtydy. Onyń ishinde: ınnovatsııalyq tehnologııalardy engizý, dárilik zattar men vaktsınalar naryǵyn damytý, baqylaý júıelerin jańǵyrtý, sondaı-aq transshekaralyq qaterlerge den qoıý sharalary bar.
Forýmǵa FAO, DJDU, EEK jetekshi sarapshylary, Qazaqstan, Reseı, Ózbekstan jáne Irannyń memlekettik organdary, ǵylymı qaýymdastyq jáne bıznes ókilderi qatysty.
Epızootııalyq qaýipsizdik máselelerine arnalǵan plenarlyq otyrysta Aıdarbek Saparov jahandyq bıologııalyq qaterler jaǵdaıynda kúsh-jigerdi biriktirýdiń strategııalyq mańyzdylyǵyn atap ótti.
Óz sózinde:
— Qaýip-qater órship turǵan jaǵdaıda bıologııalyq qaýipsizdik júıesin nyǵaıtý ulttyq basymdyqqa aınaldy. Tek júıeli jáne memleketaralyq qadam is júzinde tájirıbe almasýǵa, kelisilgen sheshimder qabyldaýǵa jáne bizdiń den qoıý júıelerimizdiń turaqtylyǵyn arttyrýǵa múmkindik beredi. 2022 jyldan bastap Qazaqstanda bıologııalyq qaterlerdiń aldyn alýǵa jáne memlekettik baqylaýdy kúsheıtýge baǵyttalǵan „Bıologııalyq qaýipsizdik týraly“ zań qoldanysqa engizilgen. Biz Dúnıejúzilik janýarlar densaýlyǵyn qorǵaý uıymynyń tizimindegi 90-nan astam aýrýdyń ishinen 23-i boıynsha aldyn-alý sharalaryn júrgizip kelemiz, — dedi.
Elimizde veterınarııalyq ınfraqurylymdy damytý boıynsha naqty sharalar qabyldandy. Atap aıtqanda: ótken jyly 400-den astam veterınarııalyq nysan salyndy, azyq-túlik qaýipsizdigi zerthanalary úshin 9 joǵary tıimdi suıyqtyqtyq hromatograf satyp alyndy, kelesi jylǵa zerthanalardy qosymsha jabdyqtaýǵa 10,5 mln dollar bólindi, 2026–2027 jyldary veterınarııalyq stantsııalar, pýnktter jáne ınsıneratorlar salýǵa 126 mln dollar qarastyrylǵan.
Júıeli jumys nátıjesinde Qazaqstan afrıkalyq jáne klassıkalyq shoshqa obasy, ońtústik-shyǵys óńirlerdegi aýsyl jáne jylqynyń afrıkalyq obasy sııaqty qaýipti aýrýlar boıynsha qaýipsiz el mártebesin aldy.
Aıdarbek Saparov sondaı-aq antımıkrobtyq dárilerge tózimdilik máselesine de toqtaldy.
Qazaqstan 2023–2027 jyldarǵa arnalǵan jol kartasy aıasynda keshendi sharalardy iske asyrýda. Osy rette vedomstvoaralyq úılestirý toby quryldy, Respýblıkalyq veterınarııalyq zerthana men Ulttyq qoǵamdyq densaýlyq ortalyǵy arasynda ózara yntymaqtastyq týraly memorandýmǵa qol qoıyldy. FAO qoldaýymen epıdqadaǵalaý júıesi engizilip, normatıvtik qujattar jetildirilip, mamandar daıarlanyp jatyr.
Óńirlik yntymaqtastyq aıasynda mınıstr EAEO sheńberinde Qazaqstan men Reseıdiń ózara is-qımylynyń mańyzdylyǵyna toqtalyp, veterınarııalyq talaptardy úılestirý, aqparat almasý jáne kadr daıarlaý máselelerin atap ótti.
Sondaı-aq, EAEO memleketteriniń veterınarııalyq qyzmetteriniń ózara is-qımylyn kúsheıtýdi, onyń ishinde aqparattyq júıelerdi ıntegratsııalaýdy usyndy. Bul derekter almasý protsesin jedeldetýge jáne baqylaý tetikterin nyǵaıtýǵa jol ashady.
Sózin qorytyndylaı kele, mınıstr keshendi, ǵylymı negizdelgen tásil ǵana adamdardyń densaýlyǵyn saqtaýdy, janýarlardy qorǵaýdy, epızootııalyq turaqtylyqty nyǵaıtýdy jáne óńir elderiniń eksporttyq áleýetin arttyrýdy qamtamasyz etetinin atap ótti.
Forýmǵa qatysýshylar memleketaralyq yntymaqtastyqty damytý men úzdik tájirıbeler almasýdyń ózektiligin aıtyp, bul jahandyq veterınarııalyq jáne azyq-túlik qaýipsizdigin odan ári kúsheıtýdiń negizin qalaıtynyna nazar aýdardy.
Aıta keteıik, Memleket basshysy BUU sessııasynda Bıologııalyq qaýipsizdik jónindegi halyqaralyq agenttik qurýdy usynǵan bolatyn.