Ashat Aımaǵambetov ǵalymdardy Ǵylym kúnimen quttyqtady
«Búgin - Ǵylym kúni! Bul salada 22 myńnan astam maman jumys isteıdi. Ǵylymsyz, jańa tehnologııalar men bilimdi engizbesten ekonomıkada da, áleýmettik salada da tabysqa jetý múmkin emes, sondyqtan ǵylymnyń damýyna óz ómirin arnaǵan jáne barlyq kúsh-jigerin jumsaıtyn adamdardy baǵalaýymyz qajet. Koronavırýs pandemııasy búkil álemde ǵalymdardyń róli qanshalyqty mańyzdy ekenin kórsetti. Bizdiń ǵalymdarymyz, atap aıtqanda QR BǴM Ulttyq bıotehnologııa ortalyǵynyń qyzmetkerleri shtamnyń ózi bolmastan, nebári 6 kún aralyǵynda koronavırýsty anyqtaýǵa arnalǵan biregeı test-júıe ázirledi», - dep jazdy mınıstr Facebook -tegi paraqshasynda.
Ashat Aımaǵambetovtiń jazýynsha, qazaqstandyq PTR júıesi joǵary dáldikke ıe ári onyń ústine Ýhanda tabylǵan koronavırýsty ǵana emes, SARS-CoV-2 sekildi basqa koronavırýs shtamdaryn da anyqtaýǵa qabiletti. Qazir bıologııalyq qaýipsizdik máseleleri jónindegi ǵylymı-zertteý ınstıtýty men Ulttyq bıotehnologııa ortalyǵynyń ǵalymdary COVID-19 koronavırý ınfektsııasyna qarsy vaktsına ázirleýge kirisken.
«Qazaqstan ǵylymy zor áleýetke ıe. Ǵalymdardyń eńbekteri álemniń jetekshi ǵylymı jýrnaldarynda jıi jarııalanady. 2011 jylmen salystyrǵanda «Scopus» derekter bazasynda qazaqstandyq ǵalymdardyń jarııalanymdarynyń jalpy sany 34,5 ese, «Web of Science» derekter bazasynda - 59 ese ósti. Keıingi bes jyl ishinde otandyq ǵalymdardyń árbir besinshi jarııalanymy álemniń ǵylymı jýrnaldarynyń úzdik 25-tigine ilindi. ;ylymı jarııalanymdar avtorlarynyń sany 3 ese ósti», - deıdi Ashat Aımaǵambetov.
Mınıstr degenmen ǵylymdy odan ári damytý úshin eleýli ózgerister, basqarý júıesi men qarjylandyrý tetikterin jetildirý kerektigin aıtady. Osyǵan baılanysty Memleket basshysy Úkimetke qarjylandyrýdy aıtarlyqtaı ulǵaıtýdy tapsyryp, qazir júıeni sapaly ózgertý boıynsha túbegeıli sharalar qabyldanyp jatyr.
«Birinshiden bıyl alǵash ret ǵylymı-zertteý ınstıtýttarynyń ınfraqurylymyn jańartýǵa qarajat bólindi. Kelesi jyly biz ǵylymı uıymdardyń jabdyqtary men zerthanalaryn belsendi túrde jańartamyz. Ekinshiden ǵylymı baǵdarlamalardy granttyq jáne baǵdarlamalyq-maqsatty qarjylandyrýǵa arnalǵan baıqaýlar endi úsh jylda bir ret emes, jas ǵalymdar arasyndaǵy baıqaýlar sekildi jyl saıyn ótkiziledi. Úshinshiden qarjyny bólý boıynsha ashyqtyqty arttyrý boıynsha jumys bastaldy. Ótinim sapasyna talaptar da qataıady. Tórtinshiden mınıstrlik joǵary oqý oryndary men akademııalyq ǵylymnyń ıntegratsııasyn jandandyrmaq. Biz konkýrstyq negizde «akademııalyq basymdylyq ortalyqtary» qurylatyn úzdik 10 oqý ornyn irikteýdi sheshtik. Besinshiden ǵylymdy qarjylandyrý kólemi 2020-2022 jyldarǵa eki ese ulǵaıdy. 2025 jylǵa qaraı ol jalpy ishki ónimniń 1 paıyzyn quraıdy», - deıdi mınıstr.
Sondaı-aq ǵalymdarǵa álemdik ǵylymı ortalyqtarynda zertteý taǵylymdamasynan ótý úshin arnaıy granttardy bólý josparlanǵan. Qazirdiń ózinde til bilimi, tarıh, fılosofııa, ádebıet jáne basqa salada irgeli zertteýlermen aınalysatyn iri ınstıtýttardyń ǵylymı jobalaryn turaqty qarjylandyrýǵa kóshirý jumystary júrgizilýde. Olar granttar alýǵa táýeldi bolmaı, turaqty zertteýler júrgizýi tıis.
Osy jáne ózge de kómek-qoldaýlardy aıta kele mınıstr ǵalymdardy búgingi merekesimen quttyqtady.
«Qurmetti ǵalymdar! Qymbatty áriptester! Sizder elimizdiń tiregi jáne bizdiń maqtanyshymyzsyzdar. Sizder - Qazaqstandy jańashyldyqqa bastaıtyn jáne tyń serpilisterge jeteleıtin aldyńǵy qatarly qaýymnyń ókilisizder. Jumystaryńyzǵa tabys, biregeı ıdeıalar men zor densaýlyq tileımin! Merekelerińizben, ardaqty aǵaıyn!» - dep túıdi mınıstr.
