Aral teńiziniń tuzdylyǵy Álemdik muhıttan 4 ese joǵary bolyp shyqty

ASTANA. QazAqparat - Ońtústik Aral sýynyń tuzdylyǵy Álemdik muhıt sýynan 4 ese joǵary bolyp shyqty. Soltústik jáne Ońtústik Araldy zerttegen «Aral 2018» ǵylymı-tanymdyq ekspedıtsııasy osyndaı málimetti alǵa tartyp otyr, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Atalǵan ekspedıtsııany  QazaqGeography «Qazaqstandyq ulttyq geografııalyq qoǵamy»  uıymdastyrǵan bolatyn.

«Ǵalymdardyń aldyn ala usynǵan aqparaty boıynsha, Aral sý aıdynynyń tuzdylyǵy 3,5 promılleden 130 promılle arasynda. Buǵan qosa Soltústik Araldyń tuzdylyǵy keıbir jerde Oństústik Araldyń tuzdylyǵynan 10 esege az. Osylaısha, Ońtústik Aralda tirkelgen 130 promılle ortasha eseppen Álemdik muhıttan tórt ese joǵary bolyp shyqty», - deıdi «QazaqGeography» qoǵamynyń halyqaralyq ári ǵylymı menedjeri Nurjan Alǵashov.

Onyń aıtýynsha, Aral teńizine 2016 jyly bir márte ekspedıtsııa uıymdastyrylǵan. Ol kezde Nazarbaev Ýnıversıtetiniń ǵalymdary Ulttyq «QazaqGeography» geografııalyq qoǵamynyń ekspedıtsııa quramynda Soltústik Araldyń birneshe bólikterindegi gıdrobıologııalyq jaǵdaıyn zerttegen. Aldymen ǵalymdar Soltústik Araldyń tuzdylyǵynyń tómendeý boıynsha tendentsııasyn tirkep, bul jaǵdaı Soltústik Araldaǵy ahýaldyń ekologııalyq jaı-kúıi jaqsaryp kele jatqany týraly sheshim shyǵarǵan.

«Nazarbaev Ýnıversıtetiniń ǵalymdary osy joly Ońtústik Araldy zertteý nysanyna aınaldyrdy. Ǵylymı synamalardyń nátıjesi boıynsha, planktondy birlestikterdiń bıoártúrliligi, tuz ben fosfordyń mólsheri, sýdyń lastanýy týraly málimetter jınalady. Bul Soltústik jáne Ońtústik Araldyń ekojúıesin damytýda aldyn ala trendterdi anyqtaýǵa múmkindik beredi», - deıdi ol.

Nurjan Alǵashovtyń aıtýyna qaraǵanda, QazaqGeography qyzmetkerleri, Nazarbaev Ýnıversıtetiniń ǵalym-gıdrobıologtary, geograftar men fototilshiler Ońtústik jáne Soltústik Araldyń aıdyndarynyń gıdrohımııalyq jaǵdaıyn zerdelegen. Sońǵy ekspedıtsııa barysynda Aral teńiziniń qazirgi jaǵdaıyn zertteý úshin Nazarbaev Ýnıversıtetiniń ǵalymdar toby sý synamalaryn alyp, Soltústik jáne Ońtústik Araldyń birneshe núktesinde gıdrologo-gıdrohımııalyq parametrlerin ólshegen.

Spıkerdiń sózinshe, ekspedıtsııanyń nátıjesi boıynsha planktondy birlestikterdiń bıoártúrliligi týraly málimetter jınaqtalyp, bul Soltústik jáne Ońtústik Araldyń trendin aldyn ala anyqtaýǵa múmkindik beredi. Ǵylymı turǵydan zertteý jumystarynyń tolyq nátıjesi keshendi zertteýlerden keıin belgili bolmaq. Materıaldar óńdelgennen keıin aımaqtyń basty máseleleri anyqtalyp, Aral mańynyń týrıstik áleýetin jandandyrý qolǵa alynbaq.

Foto: bigpicture.ru