Arab elderi Izraıldiń Iranǵa jasaǵan shabýyldaryn toqtatýǵa shaqyrdy

Arab memleketteri lıgasy Izraıldiń Iranǵa jasaǵan soqqylaryn aıyptady jáne atysty dereý toqtatýǵa shaqyrdy, dep habarlaıdy Anadoly.

Arab memleketteri lıgasy (AML) Izraıldiń Iranǵa jasaǵan áýe soqqylaryn qatań aıyptap, olardy dereý toqtatýǵa, óńirdegi shıelenisti azaıtýǵa jáne jan-jaqty bitimge qol jetkizý úshin aımaqtyq ári halyqaralyq kúsh-jigerdi kúsheıtýge shaqyrdy. Bul týraly Ystanbulda ótken Arab memleketteri syrtqy ister mınıstrleriniń kezdesýinen keıin qabyldanǵan qorytyndy málimdemede aıtylǵan.

Qujatta Izraıldiń bul áreketteri «BUU-na múshe memlekettiń egemendigin ashyq buzý» retinde baǵalanyp, búkil óńirdiń turaqtylyǵyna qaýip tóndiretini atap ótilgen. Kezdesý qatysýshylary Irannyń ıadrolyq baǵdarlamasyna qatysty kelissózderdi qoldaıtynyn bildirip, osy baǵyttaǵy dıplomatııalyq kúsh-jigerdi qaıta jandandyrýǵa úndedi.

Málimdemede halyqaralyq qaýymdastyqqa, ásirese BUU-ǵa, Izraıl agressııasyn toqtatý úshin jaýapkershilik alýǵa shaqyrý jasalǵan. Bul áreketter halyqaralyq quqyqty buzyp qana qoımaı, óńirlik qaýipsizdikke de qater tóndirip otyr. Qujatta daǵdarystardy sheshýdiń jalǵyz joly — BUU Jarǵysy aıasyndaǵy dıplomatııa men dıalog ekeni basa aıtylǵan.

Arab dıplomattarynyń pikirinshe, turaqty bitimge tek qaqtyǵystyń túpki sebepterin joıǵanda, Izraıldiń Gaza sektoryna jasaǵan shabýyldary toqtaǵanda, BUU arqyly jedel ári turaqty gýmanıtarlyq kómek qamtamasyz etilgende jáne Izraıldiń Batys jaǵalaýdaǵy zańsyz áreketteri doǵarylǵanda ǵana qol jetkizýge bolady. Bul áreketter eki memleket qaǵıdaty boıynsha sheshimge qol jetkizý úmitin joıyp otyr.

Mınıstrler Izraıldiń «aımaqty odan ári shıeleniske ıtermelep otyrǵanyn» aıtyp, halyqaralyq qaýymdastyqty Tel-Avıvtiń agressıvti saıasatyn toqtatý úshin naqty sharalar qabyldaýǵa shaqyrdy. Sonymen qatar, olar 2002 jyly qabyldanǵan «Arab beıbit bastamasyna» jáne halyqaralyq qararlarǵa negizdelgen ádiletti ári jan-jaqty beıbit sheshimdi qoldaıtyndaryn málimdedi.

Qujatta halyqaralyq sýlarda erkin júzý quqyǵyna qurmet kórsetý qajettigi de erekshe atap ótilgen. Bul aımaqtarda kez kelgen shabýyl jahandyq ekonomıka men energetıkalyq qaýipsizdikke aýyr saldar ákelýi múmkin ekeni eskertildi.

Kezdesýge qatysýshylar óńirdiń áýe keńistigin buzýdy aıyptap, MAGATE baqylaýyndaǵy ıadrolyq nysandarǵa jasalýy múmkin shabýyldardyń aýyr saldaryna — radıatsııalyq aǵyp ketý, gýmanıtarlyq jáne ekologııalyq apat — nazar aýdardy.

Sonymen qatar málimdemede BUU sheshimderi men Arab Lıgasynyń aldyńǵy sammıtterinde qabyldanǵan qaýlylarǵa súıene otyryp, Taıaý Shyǵysta ıadrolyq jáne jappaı qyryp-joıý qarýlarynan azat aımaq qurýǵa shaqyrý bar. Óńirdegi barlyq el ıadrolyq qarýdy taratpaý týraly shartqa (ıAQTSh) qosylýǵa úndeldi.

Arab delegatsııalaryn Ystanbulda qabyldaý 21–22 maýsym aralyǵynda ótetin Islam yntymaqtastyǵy uıymy (IYU) syrtqy ister mınıstrleriniń 51-sessııasy qarsańynda uıymdastyryldy. Jıyn Túrkııa SІM basshysy Hakan Fıdannyń tóraǵalyǵymen ótedi jáne «Ózgerip jatqan álemdegi IYU» uranymen ótpek.

Aıta ketelik Qazaqstan SІM basshysy IYU SІMK 51-shi sessııasyna qatysty.