Arab elderi Irlandııa, Norvegııa jáne Ispanııanyń Palestınany moıyndaýyn qalaı qabyldady
ASTANA. KAZINFORM – Irlandııa, Norvegııa jáne Ispanııa 28 mamyrdan bastap Palestına memleketin moıyndaıtyndyqtaryn málimdedi. Arab elderi eýropalyq memleketterdiń Palestınany moıyndaýyna qalaı qaraıtyny jaıly Kazinform-nan oqyńyzdar.
Palestına, Saýd Arabııasy, Mysyr jáne Iordanııa Eýropanyń úsh memleketiniń sheshimin joǵary baǵalady
Palestına basshysy Mahmýd Abbas keńsesi Norvegııa, Ispanııa jáne Irlandııanyń Palestına memleketin moıyndaıtyndyny týraly málimdemelerin quptady. Prezıdent ákimshiligi jarııa etken úsh bólek málimdemede sońǵy jyldary úsh eldiń Palestına halqynyń quqyqtaryna kórsetken qoldaýyn, sondaı-aq halyqaralyq forýmdarda «palestındikterdiń óz jerinde ózin-ózi anyqtaýy» paıdasyna olardyń daýys berýlerin joǵary baǵalanǵan.
Atalǵan eldi azat etý uıymy da Norvegııa, Ispanııa jáne Irlandııa sheshimin qoldap, málimdeme jasady.
«Palestına halqy bastan ótkizgen ondaǵan jyldar boıǵy palestındik ulttyq kúresten, azaptan, okkýpatsııadan, násilshildikten, adam óltirýden, ezgiden, zorlyq-zombylyqtan jáne qıratýlardan keıin azat álem shyndyq pen ádilettilik jolynda jeńiske jetken tarıhı sátke kýá boldy. Biz Palestına táýelsiz memleketin moıyndaǵan jáne moıyndaıtyn álem elderine alǵys aıtamyz. Biz bul aımaqtaǵy turaqtylyqqa, qaýipsizdikke jáne beıbitshilikke aparatyn jol ekenin rastaımyz», - dep málimdedi Palestınany azat etý uıymy Atqarýshy komıtetiniń bas hatshysy Hýseın ash-Sheıh.
Historical moments in which the free world triumphs for truth and justice after long decades of Palestinian national struggle, suffering, pain, occupation, racism, murder, oppression, abuse and destruction to which the people of Palestine were subjected to. We thank the countries… https://t.co/iCAEKfr2JQ
— حسين الشيخ Hussein AlSheikh (@HusseinSheikhpl) May 22, 2024
HAMAS saıası bıýrosynyń joǵary laýazymdy múshesi Basem Naım úsh eýropalyq eldiń atalǵan eldiń memlekettigin moıyndaýǵa ıtermelegen jaıt Palestına halqynyń «batyl qarsylyǵy» bolǵanyn málim etti.
«Bul dáıekti moıyndaýlar Palestına halqynyń batyl qarsylyǵy men ańyzǵa aınalǵan tózimdiliginiń tikeleı nátıjesi sanalady… Biz bul Palestına máselesi boıynsha halyqaralyq ustanymnyń betburysty kezeńi bolady dep sanaımyz», - dedi Naım.
Saýd Arabııasy Palestına memleketin úsh eýropalyq eldiń moıyndaýyn quptady jáne joǵary baǵalady.
«Syrtqy ister mınıstrligi Saýd Arabııasy Koroldigi baýyrlas Palestına memleketin Norvegııa Koroldigi, Ispanııa Koroldigi jáne Irlandııa Respýblıkasynyń moıyndaýyn qoldaý, rızashylyǵyn bildiredi», - delingen vedomstvo málimdemesinde.
Iordanııa Dýblın, Oslo jáne Madrıdtiń úılesimdi áreketin «Palestına memlekettiligine mańyzdy jáne aıtarlyqtaı qadam» retinde qoldaý bildirdi.
«Biz dostas eýropalyq elderdiń búgin Palestına memleketin moıyndaý týraly sheshim qabyldaýyn quptaımyz», - dedi Iordanııanyń Syrtqy ister mınıstri Aıman Safadı Ammanda ótken baspasóz máslıhatynda.
As Spain, Norway & Ireland declared they would recognized the Palestinian state as a key step towards peace, the radical Israeli govt announced more illegal measures that kill all its prospects. We value the decision of our European partners & condemn Israel’s illegal measures
— Ayman Safadi (@AymanHsafadi) May 22, 2024
«Biz bul sheshimdi baǵalaımyz jáne ony 1967 jyldyń shildesindegi shekara boıymen táýelsiz, egemen Palestına memleketin qamtıtyn eki memleket qurý týraly sheshimniń mańyzdy qadamy dep sanaımyz», - dedi Safadı.
Mysyr da Eýropanyń úsh eliniń Palestınany moıyndaý týraly sheshimin quptaıdy jáne basqa memleketterdi de úlgi alýǵa shaqyrady.
«Mysyr Arab Respýblıkasy mundaı qadamǵa áli bara qoımaǵan elderdi Palestına memleketin moıyndaýǵa qaraı ilgeri jyljýǵa úndeıdi», - delingen Arab Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń málimdemesinde.
— Egypt MFA Spokesperson (@MfaEgypt) May 22, 2024
Arab memleketteri lıgasynyń Bas hatshysy Ahmed Abýl Geıt te Palestınanyń moıyndalýyn quptap, ony batyl qadam dep sanaıtynyn jetkizdi.
«Men bul elderdi osynaý qaqtyǵysta tarıhtyń durys jaǵyna qaraı qadam jasaǵany úshin quttyqtaımyn jáne alǵys aıtamyn. Mundaı qadam áli jasamaǵan elderdi alǵashqy batyl qadamyn jasaǵan úsh memlekettiń jolyn ustanýǵa shaqyramyn», - dedi Arab memleketteri lıgasynyń Bas hatshy.
Palestınanyń moıyndalý jylnamasy
2024 jyl
Osy aıda BUU Bas assambleıasynyń 193 múshesiniń 143-i Palestınanyń BUU-ǵa kirýin qoldap daýys berdi. Taıaý Shyǵystyń, Afrıka men Azııanyń basym bóligi Palesınanyń memlekettiligin moıyndaıdy. Degenmen, AQSh, Kanada, Avstralııa, Japonııa, Ońtústik Koreıa jáne Batys Eýropanyń kóptegen memleketi palestındikterdiń memlekettiligin moıyndaýǵa asyǵar emes.
Bıyl Palestınany Bagam araldary, Trınıdad pen Tobago, ıAmaıka jáne Barbados moıyndady.
2011-2023 jyldary
AlJazeera agenttiginiń habarlaýynsha, 2011 jyly Palestına BUU-ǵa tolyqqandy múshe retinde qosyla almaǵanymen ıÝNESKO palestındikterge BUU-nyń mádenıet jónindegi agenttigine tolyqqandy múshe jolyna múmkindik berdi. Osydan keıin AQSh atalǵan organdy qarjylandyrýdan bas tartqan bolatyn.
2012 jyly Bas assambleıasy Palestına mártebesin „múshe sanalmaıtyn baqylaýshy memleketke“ ózgertý úshin daýys berdi. Al 2015 jyly Halyqaralyq qylmystyq sot Palestına múddesine oń sheshim shyǵardy.
2023 jyl: Meksıka
2019 jyl: Sent-Kıts pen Nevıs
2018 jyl: Kolýmbııa
2015 jyl: Sent-Lıýsııa
2014 jyl: Shvetsııa
2013 jyl: Gvatemala, Gaıtı, Vatıkan
2012 jyl: Taıland
2011 jyl: Chılı, Gaıana, Perý, Sýrınam, Ýrýgvaı, Lesoto, Ońtústik Sýdan, Sırııa, Lıberııa, Salvador, Gondýras, Sent-Vınsent pen Grenadıny, Belız, Domınıka, Antıgýa jáne Barbýda, Grenada, Islandııa.
2000-2010 jyldary
1999 jyldyń 4 mamyryndaǵy Oslo kelisimine sáıkes, Palestına táýelsiz memleket bolýy tıis edi. Alaıda, jańa myńjyldyqta ekinshi halyq kóterilisiniń bastalýymen erekshelendi.
2010 jyl: Brazılııa, Argentına, Bolıvııa, Ekvador
2009 jyl: Venesýela, Domınıkan Respýblıkasy
2008 jyl: Kosta-Rıka, Lıvan, Kot-d’Ivýar
2006 jyl: Chernogorııa
2005 jyl: Paragvaı
2004 jyl: Shyǵys Tımor
1989-1999 jyldary
Alǵashqy kelisimge 1993 jyldyń 13 qyrkúıeginde Osloda qol qoıyldy. Izraıldik jáne palestındik kóshbasshylar arasyndaǵy kelisimde ár tarap alǵash ret bir-birin moıyndady. Eki tarapta uzaq jyldarǵa sozylǵan janjaldy doǵarýǵa ýáde berdi. Ekinshi kelisim 1995 jyldyń qyrkúıeginde jasaldy. Oslo kelisimi palestındikterdiń Izraıl janyndaǵy palestındik memlekettik formany ózderi tańdaýyna jol ashýy tıis edi.
1998 jyl: Malavı
1995 jyl: OAR, Qyrǵyzstan
1994 jyl: Tájikstan, Ózbekstan, Papýa-Jańa Gvıneıa
1992 jyl: Qazaqstan, Ázerbaıjan, Túrikmenstan, Grýzııa, Bosnııa men Gertsegovına.
1991 god: Svazılend Koroldigi
1989 jyl: Rýanda, Efıopııa, Iran, Benın, Kenııa, Ekvatorıaldy Gvıneıa, Vanýatý, Fılıppın.
1988 jyl
1988 jyldyń 15 qarashasynda Palestınany azat etý uıymynyń tóraǵasy ıAsır Arafat astanasy Ierýsalım bolatyn Palestına táýelsiz memleketin jarııa etti. Ol mundaı málimdemeni Aljırde jasady. Aljır de Palestına táýelsizdigin birinshi bolyp moıyndady. Sodan keıin Palestına táýelsizdigin moıyndaǵan elder mynalar: Bahreın, Indonezııa, Irak, Kýveıt, Lıvııa, Malaızııa, Mavrıtanııa, Marokko, Somalı, Týnıs, Túrkııa, Iemen, Aýǵanstan, Bangladesh, Kýba, Iordanııa, Madagaskar, Malta, Nıkaragýa, Pákistan, Qatar, Saýd Arabııasy, Arab Ámirlikteri, Serbııa, Zambııa, Albanııa, Brýneı, Djıbýtı, Mavrıkıı, Sýdan, Kıpr, Chehııa, Slovakııa, Mysyr, Gambııa, Úndistan, Nıgerııa, Seıshel araldary, Shrı-Lanka, Namıbııa, Reseı, Belarýs, Ýkraına, Vetnam, Qytaı, Býrkına-Faso, Komor araldary, Gvıneıa, Gvıneıa-Bısaý, Kambodja, Malı, Mońǵolııa, Senegal, Vengrııa, Kabo-Verde, Soltústik Koreıa, Nıger, Rýmynııa, Tanzanııa, Bolgarııa, Maldıv, Gana, Togo, Zımbabve, Chad, Laos, Serra-Leone, Ýganda, Kongo Respýblıkasy, Angola, Mozambık, San-Tome jáne Prınsıpı, Gabon, Oman, Polsha, Kongo Demokratııalyq Respýblıkasy, Botsvana, Nepal, Býrýndı, Ortalyqafrıkalyq Respýblıka, Býtan, Batys Sahara.
