«Apollon-13» kemesiniń komandıri Djım Lovell qaıtys boldy

ASTANA. KAZINFORM — Aıǵa eki ret ushyp, biraq oǵan qonbaǵan alǵashqy adam — Djım Lovell 97 jasynda dúnıe saldy. Ol «Apollon-13» mıssııasynyń komandıri bolǵan. Bul — Aıǵa ushqan ǵarysh kemeleriniń ishinde ushý kezinde aýyr apatqa ushyraǵan jalǵyz mıssııa, dep habarlaıdy BBC.

NASA nekrologynda aıtylǵandaı, Lovell «múmkin bolatyn tragedııany tabysqa aınaldyryp», ekıpajymen birge Tynyq muhıtyna aman-esen qondy. Bul oqıǵany mıllıondaǵan adam tamashalady — ol ǵaryshtyq ushý tarıhyndaǵy eń mańyzdy sátterdiń birine aınaldy.

NASA basshysynyń mindetin atqarýshy Shon Daffı Lovelldiń bolashaq mıssııalarǵa jol ashqanyn atap ótti. Onyń qıyn sátterdegi jyldam oılap, sheshim qabyldaı bilýi NASA úshin úlgi boldy. Astronavt óz ázilqoılyǵymen de tanymal edi, sol sebepti oǵan «Kúlimdegen Djım» degen laqap at berilgen.

Lovell bastapqyda «Merkýrıı» baǵdarlamasyna qatysqysy kelgen, alaıda densaýlyǵyna baılanysty irikteýden óte almady. Tórt jyldan keıin ol Nıl Armstrong pen Bazz Oldrın kirgen elıtalyq «Jańa Toǵyzdyq» (New Nine) astronavttar tobyna qabyldandy.

1965 jyly ol «Djemını-7» mıssııasyna qatysty. Bul ushý adam balasynyń ǵaryshta eki apta ómir súre alatynyn tekserýge arnalǵan edi. Keıin ol «Djemını-12» mıssııasyn basqardy, onda ǵaryshkerler ashyq ǵaryshqa shyqqan.

1968 jyly Lovell «Apollon-8» mıssııasyna qatysyp, Jer orbıtasynan shyǵyp, Aıdy aınalyp ótken alǵashqy mıssııany oryndady. Bul óte qaýipti sapar boldy, biraq olar sátti oraldy. Lovell tipti Rojdestvo qarsańynda Bıblııadan úzindi oqyǵan kórinedi.

1970 jyly «Apollon-13» mıssııasy kezinde ushý barysynda jarylys boldy. Lovell men ekıpaj músheleri qıyn jaǵdaıǵa tap boldy — kemede ottegi aǵyp, elektr qýaty sóndi. Sol kezde aıtylǵan «Hıýston, bizde problema» degen sóz ańyzǵa aınaldy.

Astronavtar Aı modýlin qutqarý kapsýlasy retinde paıdalanyp, birneshe kúnnen keıin Jerge sátti oraldy. Bul oqıǵany da mıllıondaǵan adam kórip otyrdy, kópshiligi ekıpaj tiri qalmaıdy dep oılaǵan.

1973 jyly zeınetke shyqqannan keıin Lovell tynysh ómirdi tańdady: jumys istep, dárister oqydy, skaýttar uıymynyń prezıdenti boldy. Onyń «Apollon-13» týraly kitaby keıinnen Tom Henks basty rólde oınaǵan áıgili fılmge negiz boldy, sol fılmde ańyzǵa aınalǵan sóz tirkesi aıtylǵan.

Buǵan deıin AQSh-ta Federaldyq tergeý bıýrosy men Ortalyq barlaý basqarmasyn bir mezgilde basqarǵan jalǵyz adam — Ýılıam Ýebster 101 jasynda qaıtys bolǵanyn jazǵanbyz.