Amerıkalyqtar Panama kanaly aınalasyndaǵy negizgi porttardy baqylaýǵa alady

ASTANA. KAZINFORM – Gonkongtyń Hutchison holdıngi AQSh prezıdenti Donald Tramp tarapynan bolǵan qysymnan keıin Panama kanaly aımaǵyndaǵy eki negizgi portty baqylaýdy amerıkalyq konsortsıýmǵa berý týraly sheshim qabyldaǵanyn málimdedi, dep habarlaıdy VVS. 

CK Hutchison Holdings kompanııasynyń málimdeýinshe, kanaldyń eki jaǵyndaǵy «Balboa» jáne «Krıstobal» porttaryn basqaratyn Panama Ports kompanııasynyń 90 paıyzdyq úlesin amerıkalyq BlackRock ınvestıtsııalyq fırmasy basqaratyn konsortsıýmǵa satady. 
Quny 14 mlrd dollardan asatyn mámile sharttaryna sáıkes, amerıkalyqtar Ulybrıtanııa, Germanııa, Taıaý Shyǵys jáne Ońtústik-Shyǵys Azııany qosa alǵanda, 23 eldegi 43 port pen ınfraqurylymdy basqaratyn Hutchison enshiles kompanııalary aktıvteriniń 80 paıyzyn baqylaýǵa alady.

Taldaýshylardyń pikirinshe, negizgi porttarǵa baqylaýdy berý týraly sheshim Amerıkanyń jańa ákimshiliginiń qysymyna baılanysty qabyldanýy múmkin. Donald Tramp prezıdenttiginiń alǵashqy kúnderinde kanaldy Qytaı baqylap otyr dep dálelsiz málimdemeler jasap, ony AQSh baqylaýyna qaıtaramyz dep qorqytty. 

Tramp tipti kúshtep basyp alý múmkindigin de joqqa shyǵarǵan joq, bul Panama bıligi men jergilikti turǵyndardyń ashýly reaktsııasyn týdyryp, halyq kóshege shyǵyp narazylyq bildirdi. 

Satýshylar men satyp alýshylardyń birlesken baspasóz relızinde bul mámileniń saıasatqa qatysy joq ekeni aıtylǵan. 

— Men bul mámile tek kommertsııalyq sıpatta ekenin jáne Panama porttaryna qatysty sońǵy saıası jańalyqtarǵa múldem qatysy joq ekenin atap ótkim keledi, — dedi Hutchison basshylarynyń biri Frenk Sıkt. 

Panama úkimeti mámilege esh qatysy joq ekenin málimdedi.

— Bul ózara múddelerdi basshylyqqa alatyn jeke kompanııalar arasyndaǵy jahandyq mámile, — delingen Panama bıliginiń málimdemesinde, dep jazdy AFP. 

— Hutchison Panama sııaqty olardyń múddelerin basqa jerde júzege asyrý strategııalyq turǵydan durysyraq bolatyny týraly belgilerdi oqyǵan sııaqty, — dep keltirdi Bloomberg AQSh armııasy áskerı kolledjiniń professory Evan Ellıstiń sózderin. 

Bloomberg óz derekkózine silteme jasap habarlaýynsha, AQSh ákimshiligi men kongresi bul kelisim týraly habardar bolǵanyn, biraq amerıkalyq bılik tarapynan ázirge eshqandaı túsinikteme bolmaǵan. Mámileniń aıaqtalýy Panama bıliginiń maquldaýyn qajet etip otyr. 
Panama kanaly negizinen AQSh qarajatyna salynyp, 1920 jyly resmı túrde ashyldy. Kóptegen jyldar boıy ol amerıkandyq baqylaýda boldy, biraq 1999 jyly Vashıngton kanaldy tolyǵymen baqylaýdy Panamaǵa berdi.

Eske salaıyq, Panama prezıdenti Hose Raýl Mýlıno AQSh memlekettik hatshysy Marko Rýbıomen kelissózderden keıin el úkimeti Qytaımen «Bir beldeý, bir jol» bastamasy boıynsha ózara túsinistik týraly memorandýmdy jańartpaıtynyn aıtqan.

Buǵan deıin Memlekettik hatshy Marko Rýbıonyń Panamaǵa, sondaı-aq Gvatemala, Salvador, Kosta-Rıka jáne Domınıkan Respýblıkasyna baratyny habarlanǵan bolatyn.