Almatyda jazýshy, jýrnalıst Ótebaı Qanahınniń 90 jyldyǵyna arnalǵan eske alý keshi ótti

ALMATY. 20 qyrkúıek. QazAqparat - Ótebaı Qanahınniń basqa jazýshylardan ereksheligi - eń alǵashqylardyń biri bolyp zııalylar taqyrybyna qalam terbegen. Bul týraly búgin Almatydaǵy QR Ulttyq kitaphanasynda «Qyzyl juldyz» ordeniniń ıegeri, jazýshy, jýrnalıst Ótebaı Qanahınniń 90 jyldyǵyna arnalǵan eske alý keshinde aıtyldy.

«Qaladaǵy qazaqtyń taǵdyryna arnaǵan alǵashqy romandardyń birin jazǵan Ó.Qanahın artynda 25 kitap qaldyrdy. «Qart sarbazdyń hıkaıasy» kitabynyń bir danasyn Muhtar Maǵaýın saqtap qalmaǵanda ol roman múlde joq bolyp keter edi. Tsenzýranyń qatal synyna tap bolyp, bir kúnde órtelgen. Sodan keıin jazýshy kóp keshikpeı, júregi shydamaı dúnıeden ótti», - deıdi QR eńbek sińirgen mádenıet qyzmetkeri, jazýshy Mereke Qulkenov. Onyń aıtýynsha, Uly Otan soǵysyna qatysqan Ó.Qanahın Qytaıdaǵy Port Artýr degen jerde ofıtser bolyp júrgende alǵashqy shyǵarmasyn jazady. Onyń qoljazbasy Muqan Imanjanovtyń qolyna tıip, «myna jigitten birdeńe shyǵady, myqty jazýshy bolaıyn dep tur elge shaqyraıyq», deıdi. Sonyń arqasynda qalamger 17 kún júrip Almatyǵa kelgende Muqań bastaǵan jazýshylar ony qamqorlyqqa alyp, Jazýshylar odaǵyna múshelikke alady.

Ótebaı Qanahın 1923 jyly Aqtóbe oblysynyń Yrǵyz aýdanynda dúnıege kelip, 1990 jyly ómirden ozdy. Jazýshynyń «Eki kezdesý» atty alǵashqy áńgimesi 1947 jyly, «Aýyr kúnder» povesi 1957 jyly jaryq kórdi. Keıinnen «Murager» (1958 j.) áńgimeler jınaǵy, «V tıajelye dnı» (1961j.), «Kól jaǵasynda» (1960 j.) povesteri, «Jer basyp júrsem» (1968 j.), «Poka hojý po zemle» (1970 j.) áńgimeler men povester jınaqtary, «Jas dáýren» (1966 j.), «Tuńǵysh mahabbat» (1966 j.) povesteri, «Dámeli» (1962 j.), «Mazdaq» (1964 j.), «Júrek qalaýy» (1974 j.), «Baqyt báısheshegi» (1976 j.), «Qudiret» (1979 j.), «Qart sarbaz hıkaıasy» (1986 j.), «Ata qonys» (1990 j.) romandary jaryq kóredi. Sondaı-aq 1953-1960 j. «Sotsıalıstik Qazaqstan» (qazirgi «Egemen Qazaqstan») gazetinde ádebı qyzmetker, jaýapty hatshynyń orynbasary bolady. 1960 jyldan keıin Qazaqstan KP Ortalyq Komıtetiniń nusqaýshysy, mádenıet bóliminiń meńgerýshisi bolyp qyzmet atqaryp, 1963-1966 jyldary «Jazýshy» baspasynda bas redaktor, 1966-1969 jyldary Qazaqstan KP Ortalyq Komıtetiniń nasıhat bólimi meńgerýshisiniń orynbasary, 1969-1970 jyldayr «Jalyn» almanahynyń tuńǵysh bas redaktory, «Mádenıet jáne turmys» jýrnalynyń bólim meńgerýshisi, 1975-1982 jyldary Qazaq KSR Mádenıet mınıstrligi repertýarlyq-redaktsııalyq alqasynyń bas redaktory, 1984 jyldan keıin «Mádenıet jáne turmys» (qazirgi «Parasat») jýrnalynda ádebı qyzmetker boldy. Orys jazýshylary M.Sholohovtyń, V.Kojevnıkovtiń áńgimeleri men povesterin qazaq tiline tárjimalaǵan Ó.Qanahınniń birqatar shyǵarmalary shet tilderine de aýdarylǵan.