Almatyda jastardyń árbir ekinshisi jumyspen qamtyldy - ákimdik
Otyrysta Almaty jastarynyń damýyna áser etetin ózekti máseleler talqylandy. Olardyń ishinde óz qabiletin júzege asyrý, jeke kásipkerlik isin ashý men júrgizý, nátıjeli jumyspen qamtý, sapaly bilim berý qyzmetterin alý boıynsha qolda bar múmkindikter, sondaı-aq qalada jastardyń ómir súrý sapasyn arttyrýǵa baǵyttalǵan jańa áleýmettik jobalardy iske asyrý jónindegi qala ákimdigimen birlesken jumysqa qatysý.
Almatyda statıstıkalyq derekke sáıkes, 14-28 jas aralyǵynda 506 myń turǵyn bar. Bul rette kóshi-qon deńgeıiniń joǵary bolýyna baılanysty jyl saıyn qalaǵa 35 myńǵa jýyq jas keledi jáne 20 myńǵa jýyq jas ketedi.
Almaty qalasynyń jastar saıasatyn damytýdyń 2025 jylǵa deıingi óńirlik jospary iske asyrylyp jatyr, onyń sheńberinde 125-ten astam sharany júzege asyrý kózdelgen.
Júrgizilgen áleýmettik zertteý qorytyndysy boıynsha Almaty jastarynyń ómirimen qanaǵattaný ındeksi 77,8% paıyz boldy.
Mektep (14-17 jas: 71,7%) jáne stýdentter (18-21 jas: 74,0%) jastary arasynda ómirmen qanaǵattaný deńgeıi eń joǵary kórsetkishke jetti.
Oń baǵalar Naýryzbaı (71,8%), Jetisý (69,7%) jáne Bostandyq (68,9%) aýdandarynyń turǵyndary arasynda basym.
Jalpy Almaty jastarynyń árbir ekinshi ókili jumyspen qamtylǵan – 63,7%. Qazirgi jumys jastardyń 64,4%-yn qanaǵattandyrady.
Bul rette kásipkerlik iske múddeliliktiń joǵary deńgeıine qaramastan, ózin-ózi jumyspen qamtyǵandar qazirgi ýaqytta - jastardyń árbir on birinshisi (8,6%).
Jalpy taldaý qorytyndysy boıynsha jumystyń 5 negizgi baǵyty aıqyndaldy: sapaly bilim berý, jumysqa ornalastyrý jáne jumyspen qamtý, qoljetimdi turǵyn úı jáne kásipkerlikti damytý, ataýly-profılaktıkalyq jumys, salaýatty ómir salty.
Qalanyń Qoǵamdyq damý basqarmasy basshysynyń orynbasary R. Bekbergenov jumystyń basym baǵyttarynyń biri – NEET sanatyndaǵy jastardy jumyspen qamtýdyń belsendi nysandaryna tartý ekenin aıtty.
Osylaısha júıeli jumys aıasynda bıyl Jumyspen qamtý ortalyǵy arqyly 6404 jas turaqty jumys oryndaryna ornalastyryldy. TjKB (tehnıkalyq jáne kásiptik bilim berý) uıymdaryna 390 stýdent qabyldandy, 8634 adam jumyspen qamtýǵa járdemdesýdiń ózge de belsendi nysandaryna jiberildi, onyń ishinde jastar praktıkasy, qysqa merzimdi kásiptik oqytý, «birinshi jumys orny» jobasy, sondaı-aq 900 jas «Jasyl el» jobasy aıasynda ýaqytsha jumysqa ornalastyrylady.
Jastar resýrstyq ortalyqtarynyń janynda NEET sanatyndaǵy jastarmen jumys jónindegi arnaıy shtab jumys isteıdi.
Arnaıy mobıldi toptar jeke jumys júrgizýde.
Olardyń maqsaty – adam kóp jınalatyn jerlerde qalalyq jumyspen qamtý baǵdarlamalaryna qatysý múmkindikterin túsindirý. Búgingi tańda mobıldi toptar aýdandyq jumyspen qamtý ortalyqtarymen birlesip qalanyń barlyq aýdanynda 20 myńnan astam adamdy qamtı otyryp, 55-ten astam aktsııa ótkizdi.
Osyǵan uqsas jumysty qalanyń bazar ókilderi birlesip júrgizedi. Onda arnaıy Jastar pýnktterin ashý josparda. Sonymen qatar onlaın formatta jumyspen qamtý boıynsha ataýly jumys júrgizý máselesi qosymsha pysyqtalyp jatyr.
Otyrys barysynda Keńes músheleri jumyspen qamtýǵa járdemdesý, kásipkerlikti damytý, jastar arasyndaǵy quqyq buzýshylyqtardyń aldyn alý baǵyttary boıynsha naqty usynystar jasady:
«Qazaqstan eriktileri lıgasy» qoǵamdyq qorynyń tóraıymy A. Ernııazova, «Ádilet» Joǵary quqyq mektebi zań konsýltanttary palatasynyń zań keńesshisi E.Ábdildın, «Arlan» belsendi jastar birlestiginiń tóraıymy jáne halyqaralyq bilim berý korporatsııasynyń Jastar ortalyǵynyń jetekshisi B. Anarbaeva, «Almaty Stýdentter Alıansy» KQ atqarýshy dırektory J. Qýandyq, «Jiger» múmkindikteri shekteýli adamdardyń jastar uıymy» QB basshysy P. ıÝsýpdjanov, «Jas Otan» JQ Almaty qalasy boıynsha fılıalynyń tóraǵasy N. Jumabek qatysty.
Otyrys qorytyndysy boıynsha qala ákiminiń orynbasary Erjan Babaqumarov jastar qoǵamdastyǵymen, onyń ishinde jastar uıymdarynyń kóshbasshylaryn qala ákimdigi janyndaǵy jumys isteıtin mamandandyrylǵan jumys toptarynyń quramyna qosý arqyly ózara is-qımyldy kúsheıtýdi tapsyrdy.
Jumys kezdesýiniń qorytyndysy boıynsha 2022 jylǵa arnalǵan birlesken is-qımyl jospary ázirlenedi. Atalǵan basym baǵyttardyń ishinde eńbek naryǵyn turaqty jańǵyrtýdy eskere otyryp, jas almatylyqtarǵa kásiptik baǵdar berý daıyndyǵyna konsýltatsııalyq kómek kórsetý, qaıta oqytý jáne kadrlardy qaıta daıarlaý baǵdarlamalaryna tartý, sondaı-aq kámeletke tolmaǵandarmen ózara is-qımyl tásilderin beıimdeýge basa nazar aýdara otyryp, mektep psıhologtary jumysynyń tıimdiligin arttyrýǵa qatysý.
Jastardyń kásipkerlikke degen qyzyǵýshylyǵynyń joǵary deńgeıin eskere otyryp, óz bıznesin júrgizý úshin qolda bar múmkindikter men memlekettik qoldaýdyń qoljetimdi sharalaryn túsindirý boıynsha jumysty kúsheıtý tapsyryldy.
