Almatyda satylyp jatqan qaýyn-qarbyzdyń quramynda nıtrat joǵary bolyp shyqty
Bul týraly qalalyq taýar men qyzmet sapasyn baqylaý departamentiniń basshysy Aızat Moldaqasymova aıtty. Onyń aıtýynsha, sanıtarlyq dárigerler bazarlar men saýda úıleri, kókónis-jemis satý oryndarynda baqsha ónimderinen synama alyp turady.
Baqsha ónimderi Almatyǵa Túrkistan oblysynan jáne Ózbekstan memleketinen keledi.
«Áýezov aýdanynda eki bazarda júrgizilgen aktsııa boıynsha kókónisterden 283 synama alyndy. Onyń ishinde 4 baqsha ónimi alyndy. Atap aıtqanda, tórteýinde de: 3 qaýynda nıtrat kórsetkishi qalypty jaǵdaıdan - 2 ese, 1 qarbyzda 0,5 ese artyq ekeni anyqtaldy. Qalypty jaǵdaıda nıtrat 60 mg/kg bolýy tıis», - dedi Aızat Moldaqasymova.
Mamandardyń aıtýynsha, nıtraty joǵary ónimdi jegen adamnyń asqazan ishek joldary aýyryp, gemoglobın ózgerýi múmkin. ıAǵnı, nıtrattar ydyraǵan kezde toksındi zattar gemoglobınmen baılanysady. Bul óz kezeginde qannyń ottegi tasıtyn túıirshikteriniń azaıýyna ákep soǵady. Sonymen qatar, nıtrattar ortalyq júıke júıesine de keri yqpal etedi.
Sanıtarlyq dárigerler baqsha ónimderin tek qana arnaıy ruqsaty bar oryndarda satyp alý jáne veterınarlyq sanıtarlyq saraptama qorytyndysyn talap etý kerektigin eskertedi.
«Syrtqy qabyǵy jyltyrap turýy kerek. Máýesi jumsaq bolýy tıis, qýys bolmaýy kerek. Murty kepken bolýy shart. Pispegen qarbyzdyń qabyǵy mata sııaqty bolady. Murty keppegen, máýesi ashyq qyzyl bolady. Satyp alǵanda keskizbegen abzal. Sebebi pyshaq taza bolmaýy múmkin. Eger basyńyz aýyryp, qusyp, ishińiz aýyrsa, onda tez arada aýrýhanaǵa qaralǵan jón», - dedi Aızat Moldaqasymova.