Almatynyń tsıfrlyq egizi: jobany Qytaı agenttigi qarjylandyrýy múmkin

ALMATY. KAZINFORM — Almatyda tsıfrlyq tehnologııalarǵa negizdelgen basty bastamalardyń biri — qalanyń tsıfrlyq egizin ázirleý.

Bul joba jaıynda alǵash ret 2021 jyly Almatynyń burynǵy ákimi Baqytjan Saǵyntaevtyń kezinde sóz qozǵaldy.

Alaıda jobanyń qyr-syryn alǵash ret Saǵyntaevtan keıin kelgen Almatynyń eks-ákimi Erbolat Dosaev 2022 jyly túsindirdi.

Onyń aıtýynsha, Almatynyń tsıfrlyq egizine kólik, ekonomıkalyq, ekologııalyq jáne qurylys derekteri engiziledi. 

— Bul halyqtyń qalalyq ınfraqurylym obektilerine qajettiligin boljaýǵa jáne jalpy qalany basqarý tıimdiligin arttyrýǵa múmkindik beredi, — dedi ol.

Odan keıin bul taqyryp biraz ýaqytqa kún tártibinen ǵaıyp bolyp, joba jaıly aqparat taramady. Tek 2024 jyly Sıngapýr jáne Shanhaı sııaqty megapolısterge uqsas qalanyń tsıfrlyq egizin qurý jobasy áli josparda bar ekenin ákimdik rastady.

Kazinform agenttigi Almatynyń tsıfrlandyrý basqarmasyna saýal joldap, jobanyń qazir qandaı satyda ekenin naqtylady.

Vedomstvo jaýabyna sáıkes, megapolıstiń tsıfrlyq egizin qurýǵa arnalǵan naqty qadamdar jasala bastaǵan.

Atap aıtqanda, qazirgi ýaqytta Qytaıdyń Shenchjen qalasyndaǵy kompanııamen birlesip júzege asyrý kózdelgen pılottyq joba boıynsha tehnıkalyq tapsyrma ázirlenip jatyr.

— Jobany qarjylandyrý Qytaıdyń halyqaralyq damý jónindegi yntymaqtastyq agenttiginiń (China International Development Cooperation Agency) grant qarajaty esebinen josparlanǵan, — dep habarlady basqarmadan.

Tsıfrlandyrý basqarmasy jobany ázirleýge arnalǵan konkýrs 2026 jyly pılottyq jobanyń qorytyndysy boıynsha jarııalanatynyn atap ótti.

— Bul sheshim jalpy tehnıkalyq tapsyrmada joba sheńberindegi fýnktsııalar, mindetter jáne olardy iske asyrý múmkindikteri aıqyndalyp, jalpy bıýdjetke jáne iske asyrý kestesine baǵalaý júrgizilgen kezde qabyldanady, — delingen vedomstvo jaýabynda.

Qalanyń tsıfrlyq egizi qalaı qoldanylady

Bastama kezeń-kezeńmen júzege aspaq. Eń aldymen, 2026 jyly joba turǵyn úı kommýnaldyq sharýashylyq jáne kólik salalaryn qamtysa, 2027 jyldan bastap ózge de salalar qosylady. 

Vedomstvo jaýabyna sáıkes, Almatynyń tsıfrlyq egizine qoıylatyn basty talap — qalanyń aǵymdaǵy qyzmetin jedel basqarý rejıminde, onyń ishinde avarııalyq jaǵdaılar men tótenshe jaǵdaı týyndaǵan kezde qalanyń damýy boıynsha taldaý júrgizýge jáne boljam jasaýǵa qabiletti bolýy kerek.

— Jobany iske asyrýdyń sharty — 2026 jyly qalanyń búkil ınfraqurylymy men ınjenerlik jelilerine tolyq túgendeý júrgizip, olardy tolyqtaı tsıfrlandyrý. Halyqaralyq tájirıbege súıensek, megapolıs úshin mundaı jobany tolyq aıaqtaýǵa ádette 3 jyldan 5 jylǵa deıin ýaqyt qajet, — dep túsindirdi basqarmadan.

Eske salaıyq, buǵan deıin Almaty qalasy tsıfrlandyrý basqarmasynyń basshysy Oljas Jańabek Kazinform tilshisine bergen jaýabynda Almatynyń tsıfrlyq egizi negizgi 3 deńgeıden quralatynyn aıtqan edi:

• Birinshi deńgeı qalanyń ınjenerlik ınfraqurylymyn tolyqtaı qamtıdy.
• Ekinshi deńgeıde, qala qurylysyn modeldeý jáne ońtaılandyrý, sondaı-aq kólik qozǵalysyn baqylaý jumysy júrgiziledi.
• Úshinshi tabıǵı-klımattyq deńgeı bolady. Onda aýa sapasy sekildi qalanyń damýyna áser etetin barlyq tabıǵı qubylystar qamtylady.