Almatylyq stýdent adam ómirin qutqaratyn bilezik oılap tapty
Sanjar Asfendııarov atyndaǵy Qazaq ulttyq medıtsınalyq ýnıversıtetiniń 6 kýrs ınternatýra stýdenti Arýjan Qalıhanova dementsııa, aýtızm, altsgeımer sındromy, daýn, shızofrenııa, epılepsııa, qant dıabeti jáne sozylmaly aýrýlary bar adamdarǵa arnalǵan erekshe bilezik oılap tapaty. Joba júzege asatyn bolsa, onyń baǵasy da qoljetimdi bolmaq, dep habarlaıdy Kazinform.
Arýjan Qalıhanovanyń aıtýynsha, mundaı ıdeıa oǵan 2 kýrsta oqyp júrgen kezde kelgen. Oǵan kóshede talyp qalǵan adam sebep bolǵan.
«Dalada bir adam esinen tanyp, qulap qaldy. Kóshede ketip bara jatqandar birden qorshap aldy. Men de júgirip bardym. Biraq ol kisige ne bolǵanyn, qalaı kómektesý kerektigin eshqaısymyz bilmedik. Qolymyzdan tek jedel járdem shaqyrýǵa ǵana keldi. Sol kezde bir belgi beretin aksessýar bolǵanda ǵoı dep oıladym. Sodan adam ómirin qutqaratyn bilezik jasadym. ıAǵnı, ol birinshi medıtsınalyq kómekti tez kórsetýge arnalǵan bilezik. Eger qoǵamdyq orynda, kóshede naýqas adamnyń jaǵdaıy nasharlap ketetin bolsa, onda kezdeısoq ótip bara jatqandar bilezikke engizilgen aqparatty oqyp, kómektese alady», - deıdi ol.
Spıkerdiń sózinshe, bileziktiń artyqshylyǵy – biregeıliginde. Qazaqstanda bilezikter tek qabyldaý bóliminde patsıentterdi irikteý úshin ǵana qoldanylady, AQSh-ta osyǵan uqsas bilezikter bar.
«Amerıka Qurama Shtattaryndaǵy medıtsınalyq bilezikte tek QR kod qana engizilgen. Ony skanerlese patsıenttiń ózi jazǵan aqparaty ǵana shyǵady. Medıtsınalyq qujattar, ishetin dári-dármegi týraly aqparat joq. Mysaly dárigerdiń kórinýinen keıin jańa aqparatty engizýdi umytyp ketse, bilezik óz fýnktsııasyn tolyǵymen atqara almaıdy. Sondaı aq olar jyl saıyn bizdiń valıýtamen eseptegende 13 000 tenge tólep turýy kerek, tólemese QR istemeıdi. Bul bileziktiń baǵasynan bólek soma. Al men usynyp otyrǵan jobada bir ret satyp alyp ómir-baqı esh alańsyz qoldanasyz, aqparat, barlyq qujat avtomatty túrde aýysyp otyrady, baǵasy da qoljetimdi», - dep atap ótti Arýjan Qalıhanova.
Ideıaǵa sáıkes, bul bilezikter ustamasy bar (epılepsııa, dıabet) ári sozylmaly aýrýlary bar adamdarǵa (astma, HOBL, gıpertonııa, arıtmııa), nevrologııalyq naýqastarǵa (dementsııa, aýtızm, Altsgeımer sındromy, Daýn aýrýy, shızofrenııa) baǵyttalǵan. Jedel járdem dárigerleri kodty skanerleý arqyly naýqastyń Damumed qosymshasyn kóre alady.
«Kóshede ustamasy ustap qalǵan naýqasqa, qarapaıym adam da qol ushyn soza alady. Bileziktegi «ıngalıator sómkede» degen aqparat arqyly medıtsınalyq kómek kórsetýge bolady. Sondaı-aq jaqyndarynyń baılanys nómeri jáne dárilerge allergııasy jazylady. Jedel járdem dárigerleri QR kodty skanerleý arqyly, Damumed-tegi naýqastyń medıtsınalyq kartasyna ótedi», - dep túsindirdi stýdent.
Arýjan Kalıhanova, joba alǵashynda ámııan retinde jaryqqa shyǵatynyn jetkizdi.
«Onyń ishinde portatıvti kartochka bolady. Joba Demo Day fınalısti atanyp, KazNMU Endowment fondynyń qoldaýyna ıe boldy. Qazirgi tańda fond seriktesterdi tabýǵa jáne marketıng salasynda kómek kórsetip jatyr. Búginde bilezikterdi jaryqqa shyǵarý úshin seriktester izdestirilýde», - deıdi joba avtory.
