Almatyda turmystyq qoqystyń qansha paıyzy qaıta óńdeledi

ALMATY. KAZINFORM – Álemniń kóptegen elderinde turmystyq qatty qaldyqtardy qaıta paıdaǵa jaratý úırenshikti úrdis. Keı memleketter tipti bul salany paıda kózine aınaldyrǵan.

Al Ekologııa jáne tabıǵı resýrstar vıtse-mınıstri Mansur Oshýrbaevtyń aıtýynsha, Qazaqstanda turmystyq qoqystyń 25%-y qaıta óńdeledi. Osy oraıda, elimizdiń eń iri megapolısi - Almatyda turmystyq qoqystyń qansha paıyzy qaıta óńdeletinin naqtylaý úshin qalalyq ekologııa jáne qorshaǵan orta basqarmasyna saýal joldadyq.

Vedomstvo jaýabyna sáıkes, Almaty qalasynyń aýmaǵy turmystyq qatty qaldyqtardy jınaý jáne shyǵarý jumystarymen 100 paıyzǵa qamtylǵan. Qaldyqtardy shyǵarý qyzmetin 20 qoqys shyǵarý uıymy júzege asyrady. Olardyń 283 birlik arnaıy tehnıkasy jumys isteıdi.

- Kúndelikti qala aýmaǵynda 1500 tonna shamasynda qatty turmystyq qaldyqtar shyǵady. Qala aýmaǵynan jınalǵan barlyq qoqys 2018 jyly ashylǵan «Green Recycle» JShS-niń qaldyqtardy suryptaý keshenine, sondaı-aq Almaty aglomeratsııasy aýmaǵynda ornalasqan polıgondarǵa tasymaldanady, - delingen basqarma jaýabynda.

Sondaı-aq vedomstvo buryn qala aýmaǵynda júrgizilgen zertteýlerdiń nátıjesimen bólisti: tamaq qaldyqtary – 47,5%, qaǵaz jáne karton – 12,7%, polımer materıaldary – 9,8%, shyny – 9,7%, toqyma buıymdary – 4,9%, metall – 1,1%, ózge qaldyqtar – 14,3%.

- Qoqys shyǵarý uıymdary usynǵan málimetterge sáıkes, 2024 jyldyń qorytyndysy boıynsha qala aýmaǵynda 536 959,69 tonna turmystyq qatty qaldyqtar túzilgen. Onyń ishinde 79 961,96 tonnasy suryptalyp, qaıta óńdeýge jiberilgen. Qaıta óńdeý úlesi - 14,9%. Osyǵan baılanysty qaldyqtardyń jalpy kóleminiń shamamen jartysyn organıkalyq fraktsııalar, ıaǵnı tamaq qaldyqtary men óńdeýge jatpaıtyn qaldyqtar quraıdy, - dep habarlady basqarma.

Jalpy Almaty qalasynda qazir 10 qaıtalama shıkizatty qabyldaý pýnkti jumys isteıdi. Olar: 3 - EcoSen ekostantsııasy, 4 qaıtalama shıkizatty qabyldaý pýnkti, 3 - «Econetwork» Ekohaby.

Odan bólek «AQ Tártip» JShS-niń konteınerlik alańdarynda bıznestiń áleýmettik jaýapkershiligi aıasynda qoqystyń «qurǵaq» túrlerin (plastık, qaǵaz, metall jáne t.b.) jınaýǵa arnalǵan 85-ten astam torly konteıner ornatylǵan. Al «FABRIQA» kompanııasymen birlesip, halyqtan toqyma qaldyqtaryn jınaý jobasy iske qosyldy. Qala aýmaǵynda 23 ekoboks bar. Sonymen qatar plastık jáne alıýmınıı bótelkelerin qabyldaýǵa arnalǵan 40 Sparklo fandomaty jumys isteıdi.

Eske salaıyq, Almatyda qaldyqty energııaǵa aınaldyratyn alǵashqy zaýyt salynady. Zaýyt táýligine 1 600 tonnaǵa deıin turmystyq qaldyqty óńdep, 60 megavatt elektr energııasyn óndire alady. Investıtsııa kólemi — 145 mlrd teńgeden asady.