Qazaqstanda salaýatty ómir saltyn ustanatyn azamattar sany kóbeıip keledi
ASTANA. KAZINFORM — Salaýatty ómir saltyna beıimdiliktiń ıntegraldy kórsetkishi 2024 jylǵy 34,2%-dan 2025 jyly 35,7%-ǵa deıin ósti, dep habarlaıdy Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń baspasóz qyzmeti.
QR DSM Salıdat Qaıyrbekova atyndaǵy Ulttyq ǵylymı Densaýlyq saqtaýdy damytý ortalyǵy 2025 jyldyń qorytyndysy boıynsha «Salaýatty ómir saltyn ustanatyn Qazaqstan Respýblıkasy azamattarynyń úlesi» kórsetkishi boıynsha jyl saıynǵy ulttyq zertteýdi aıaqtady.
Zertteý Qazaqstan Respýblıkasynyń densaýlyq saqtaýdy damytý tujyrymdamasyn 2026 jylǵa deıin iske asyrý sheńberinde júrgizildi. Zertteý reprezentatıvti halyq tańdaýy negizinde júrgizilgen sotsıologııalyq saýalnamaǵa súıenip, 17 oblys pen respýblıkalyq mańyzy bar úsh qaladan 13 617 respondentti qamtydy. Alynǵan derekter halyqtyń salaýatty ómir salty qaǵıdattaryna beıimdilik deńgeıin obektıvti baǵalaýǵa múmkindik beredi.
Sońǵy tórt jyl boıy bul monıtorıng halyqtyń salaýatty minez-qulqynyń dınamıkasyn jáne negizgi minez-qulyqtyq qaýip faktorlarynyń taralýyn júıeli túrde baqylaýǵa múmkindik berip keledi. Olardyń qataryna temeki shegý, alkogoldi shamadan tys tutyný, fızıkalyq belsendiliktiń tómendigi, kókónister men jemisterdi jetkiliksiz tutyný, sondaı-aq tuzdy shamadan tys qoldaný jatady. Atalǵan faktorlar sozylmaly ınfektsııalyq emes aýrýlardyń damýyna sheshýshi áser etedi.
— 2025 jyldyń qorytyndysy boıynsha oń jáne turaqty dınamıka tirkeldi. Salaýatty ómir saltyna beıimdiliktiń ıntegraldy kórsetkishi 2024 jylǵy 34,2%-dan 2025 jyly 35,7%-ǵa deıin ósti. Salaýatty ómir saltynyń barlyq bes komponentin saqtaýmen sıpattalatyn joǵary deńgeıdegi beıimdiligi bar azamattardyń úlesi 7,2%-dan 8,4%-ǵa deıin artty. Qanaǵattanarlyq beıimdilik deńgeıiniń kórsetkishi de ósip, 27,0%-dan 27,3%-ǵa jetti. Atalǵan oń ózgerister memleket pen qoǵam tarapynan júzege asyrylyp jatqan densaýlyq mádenıetin qalyptastyrýǵa, profılaktıkalyq baǵdarlamalardy damytýǵa jáne halyqtyń qaýip faktorlary týraly habardarlyǵyn arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalardyń tıimdiligin kórsetedi, — delingen mınıstrlik habarlamasynda.
Sonymen qatar zertteý salaýatty ómir saltyna beıimdilik deńgeıiniń áleýmettik-demografııalyq erekshelikterge táýeldi ekenin anyqtady.
— Salaýatty minez-qulyqtyń neǵurlym turaqty úlgileri áıelderge, joǵary bilimi bar adamdarǵa jáne qala turǵyndaryna tán. Al er adamdar, 45–59 jas aralyǵyndaǵy azamattar jáne bilim deńgeıi tómen toptar minez-qulyqtyq qaýip faktorlary boıynsha eń osal sanattar qatarynda qalyp otyr, — dep túsindirdi vedomstvo.
Zertteý nátıjeleri Qazaqstan Respýblıkasynda halyq densaýlyǵyn nyǵaıtýǵa baǵyttalǵan qoǵamdyq densaýlyq saqtaý strategııalaryn odan ári túzetýge jáne maqsatty profılaktıkalyq is-sharalardy ázirleýge arnalǵan ǵylymı negizdelgen dáleldi baza bolmaq.
Budan buryn «Qazaqstannyń salaýatty qalalary» atty alǵashqy respýblıkalyq forým ótetinin jazǵanbyz.