Áleýmettik máni bar aýrýlar tizbesi jańardy: memleket patsıentterge kepildi medıtsınalyq kómekti saqtap qalady

ASTANA. KAZINFORM — Jaqyn kúnderi áleýmettik jelilerde qant dıabeti, tserebraldy sal aýrýy jáne basqa da sozylmaly aýrýlary bar patsıentter medıtsınalyq kómekten qaǵylyp, dári-dármek ala almaıdy degen jalǵan aqparat tarap ketti. Bul aqparat múlde shyndyqqa janaspaıdy. Bul týraly Densaýlyq saqtaý mınıstrligi málim etti.

Mınıstrlik áleýmettik máni bar jáne sozylmaly aýrýlary bar patsıentterge medıtsınalyq kómektiń kólemi men sapasy boıynsha kepildikter tolyq kólemde saqtalatynyna sendiredi. 

Vedomstvonyń málimetinshe, jańartylǵan tizbege 11 nozologııa kiredi, olar boıynsha medıtsınalyq kómekpen jáne dári-dármekpen qamtamasyz etý tegin medıtsınalyq kómektiń kepildik berilgen kólemi (TMKKK) sheńberinde-patsıenttiń saqtandyrý mártebesine qaramastan usynylady.

TMKKK paketinde mynalar qala beredi: týberkýlez, AITV ınfektsııasy, sozylmaly vırýstyq gepatıtter jáne baýyr tsırrozdary, qaterli isikter, psıhıkalyq jáne minez-qulyq buzylystary, orfandyq aýrýlar, jiti mıokard ınfarktisi (alǵashqy 6 aı), nerv júıesiniń degeneratıvti aýrýlary, ONJ demıelınızatsııalyq aýrýlary, epılepsııa, tserebrovaskýlıarlyq aýrýlar (ınsýlttan keıingi jaǵdaı-bir jyl boıy). 

Bıyl tizbege alǵash ret mynalar engizildi: 

 • epılepsııa;

• tserebrovaskýlıarlyq aýrýlar (ınsýlttan keıingi jaǵdaı — bir jyl boıy).

Mınıstrliktiń málimetinshe, mundaı sheshim uzaq merzimdi baqylaýdy jáne turaqty dári-dármekpen emdeýdi qajet etetin aýyr nevrologııalyq aýrýlardan zardap shegetin azamattardy áleýmettik qorǵaýdy kúsheıtýge baǵyttalǵan.

Epılepsııa áleýmettik máni bar aýrýlardyń tizbesine endi

Dıspanserlik naýqastardyń Biryńǵaı tirkeliminiń derekteri boıynsha Qazaqstanda epılepsııamen aýyratyn 94 myńǵa jýyq patsıent, onyń ishinde 31 myń bala tirkelgen. Jyl saıyn osyndaı dıagnozy bar patsıentter 4 mlrd teńgege jýyq somaǵa 14 dárilik zatpen qamtamasyz etiledi. Epılepsııany áleýmettik máni bar aýrýlar tizbesine engizý patsıentterge ýaqtyly, tegin jáne bilikti medıtsınalyq kómekke qol jetkizýge kepildik beredi, sondaı-aq turaqty dárilik súıemeldeýdi qamtamasyz etedi. 

Nelikten ınsýltten keıingi patsıentterdi qoldaý mańyzdy

Tserebrovaskýlıarlyq aýrýlardy (bir jyl boıy ınsýlttan keıingi jaǵdaı) ÁMA tizbesine qosyldy: 

• patsıentterdi úzdiksiz ońaltýmen jáne dınamıkalyq baqylaýmen qamtamasyz etýge; 

• qalpyna keltirýdiń eń mańyzdy kezeńinde dári-dármekpen emdeýdi qamtamasyz etýge;

• qaıtalanatyn tamyrlardyń buzylý qaýpin azaıtýǵa múmkindik beredi.

Insýlttan keıingi alǵashqy 12 aı fýnktsııalardy qalpyna keltirýdiń jáne múgedektiktiń aldyn alýdyń sheshýshi kezeńi bolyp tabylady, sondyqtan memleket dál osy kezeńde kepildikterdi kúsheıtedi.

Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń dereginshe, 2026 jylǵy 1 qańtardan bastap mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý (MÁMS) paketine: 

 • qant dıabeti;

• balalardyń tserebraldy sal aýrýy;

• dáneker tinniń júıelik zaqymdanýy;

• revmatızm aýrýlary kiredi.

Bul rette medıtsınalyq kómektiń kólemi qysqarmaıdy — tek qarjylandyrý kózi ǵana ózgeredi. Barlyq saqtandyrylǵan patsıentter MÁMS júıesi sheńberinde emdeýdi, konsýltatsııalar men dári-dármekterdi tegin alýdy jalǵastyra beredi.

Ertek anyqtaý jáne dıagnostıka

Alǵash ret barlyq áleýmettik máni bar aýrýlardyń bastapqy dıagnostıkasy saqtandyrý mártebesine qaramastan TMKKK sheńberinde júrgiziletin bolady. Buǵan deıin bul tek AITV ınfektsııasy jáne týberkýlezben aýyratyn patsıentterge qatysty. Bul aýrýlardy erte anyqtaýdy jáne emdeýdi ýaqtyly bastaýdy qamtamasyz etedi, bul densaýlyqty saqtaýdyń negizgi faktory.

Memleket kepildikteri

Memleket, burynǵydaı, azamattardyń jeńildetilgen sanattaryna qatysty barlyq kepildikterdi saqtaıdy: balalar, júkti áıelder, zeınetkerler, stýdentter, múgedekter, jumyssyzdar jáne basqalar.

— Barlyǵy — 11 mıllıonnan astam qazaqstandyq. Sonyń ishinde — memleket esebinen saqtandyrylǵan jáne medıtsınalyq kómekti tegin alýdy jalǵastyratyn balalardyń tserebraldy sal aýrýymen (BTsA) aýyratyn barlyq patsıentter, — dep habarlady vedomstvodan.

Densaýlyq saqtaý mınıstrligi áleýmettik máni bar aýrýlardyń tizbesin jańartý kómekti qysqartý emes, qarjylandyrý tetikterin jetildirý jáne eń osal patsıentter úshin kepildikterdi kúsheıtý ekenin atap kórsetedi. Saqtandyrý jarnalary jergilikti atqarýshy organdar esebinen tólenetin azamattardyń áleýmettik osal sanattaryn (D jáne E sanattary) saqtandyrýdy qarjylyq qamtamasyz etýge erekshe nazar aýdarylatyn bolady.

2026 jylǵy 1 qańtardan bastap Qazaqstanda áleýmettik máni bar aýrýlardyń (ÁMA) jańartylǵan tizbesi kúshine enedi. Sheshim «Keıbir zańnamalyq aktilerge mindetti áleýmettik medıtsınalyq saqtandyrý jáne medıtsınalyq qyzmetter kórsetý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyn iske asyrý sheńberinde qabyldandy.

Eske sala keteıik, buǵan deıin de tserebraldy sal aýrýy bar patsıentter medıtsınalyq kómek pen dári-dármekti burynǵy kólemde alatynyn jazǵan edik.