Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: jańa elshilik, atom energııasyn óndirý men «jasyl dáliz»

Qarashanyń bel ortasyna aýǵan tusta jahandaǵy aqparat quraldary Qazaqstan jóninde biraz jańalyqtardy bólisti. Ásirese, Astanada Moldova elshiliginiń ashylatyny, elimizdiń atom energııasy óndirisin arttyrýǵa talpynysy, qazaq-ózbek-ázerbaıjannyń birlesken jańa jobasy týraly kóbirek jazylypty. Sondaı-aq Qazaqstan Azııa Olımpıadalyq keńesine qosylýda. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.

Anadolu: 2025 jyly Qazaqstanda Moldova elshiligi ashylady

Buǵan deıin Moldova Máskeýdegi elshiligi arqyly Qazaqstanmen qarym-qatynas ornatyp kelgen edi. Osy oraıda Moldova Prezıdenti Maııa Sandý kelesi jyly Qazaqstannyń elordasynda elshilik ashylatynyn habarlady. Jańalyqty Anadolu agenttigi bólisti.

Aqordanyń deregine úńilsek, Ázerbaıjan astanasy Bakýde ótken BUU-nyń Klımattyń ózgerýi týraly negizdemelik konventsııasynyń 29-jıynynda Qasym-Jomart Toqaev moldovalyq áriptesi Sandýmen kezdesken.

Kezdesý barysynda Qazaqstan men Moldova arasyndaǵy dostyq qarym-qatynastardy jaqsartý múmkindikteri talqylanyp, joǵary deńgeıdegi ózara saparlardy uıymdastyrý týraly ýaǵdalastyqqa qol jetkizildi.

Sandý 2025 jyly óz eliniń Astanadaǵy elshiligi ashylatynyn jáne bul ekijaqty yntymaqtastyqty odan ári damytýǵa yqpal etetinin málimdegen. Jalpy, Keńes Odaǵy ydyraǵannan keıin óz táýelsizdigin jarııalaǵan Qazaqstan men Moldova arasyndaǵy dıplomatııalyq qarym-qatynastar 1992 jyly ornyqqan. 1994 jyly Qazaqstan Ýkraınada óz elshiligin ashyp, Moldovamen qarym-qatynasyn júzege asyrdy.

2014 jyly Qazaqstan Moldovada bas konsýldyǵyn ashty. 2020 jyly Qazaqstan Prezıdentiniń sheshimimen Moldovadaǵy bas konsýldyq elshilik qyzmetin atqara bastady. Qazaqstannyń Kıshınevtegi elshisi 2022 jyly taǵaıyndalǵan.

Sandý Qazaqstanda elshilik ashý týraly jarlyqqa bıyl 5 qyrkúıekte qol qoıdy.

CentralAsia: Qazaqstan atom energııasyn óndirýdi úsh esege arttyrýdy josparlap otyr

QR Energetıka vıtse-mınıstri Suńǵat Esimhanov bul óndiris ornyqty ári ekologııalyq jaǵynan taza bolǵandyqtan, bolashaqqa jasalǵan mańyzdy qadam dep málimdedi. Sol sebepti Qazaqstan 2050 jylǵa qaraı atom energetıkasyn paıdalanýdy úsh ese ulǵaıtý týraly deklaratsııaǵa qosyldy. Jańalyqty atalǵan vedomstvoǵa silteme jasaı otyryp, CentralAsia jazdy.

Qazaqstannyń energetıka vıtse-mınıstri Suńǵat Esimhanov Bakýde ótken COP29 klımatynyń ózgerýi jónindegi BUU konferentsııasynda atom energııasyn óndirý máselesine toqtalyp, halyqaralyq talqylaýǵa qatysqan.

– Qazaqstannyń 2050 jylǵa qaraı atom energııasyn úsh ese ulǵaıtý týraly deklaratsııaǵa qosylýy – bizdiń ornyqty jáne ekologııalyq taza bolashaqqa jasaǵan mańyzdy qadamymyz, – dep atap ótti Suńǵat Esimhanov.

Qazaqstan osy bastamany qoldaǵan birqatar elderge, sonyń ishinde Kanada, Frantsııa, Ulybrıtanııa, Japonııaǵa qosyldy. Respýblıka turaqty damýǵa jáne klımattyń ózgerýine qarsy kúreste jahandyq kúsh-jigerge úles qosa otyryp, atom energııasyn beıbit maqsatta paıdalaný salasyndaǵy halyqaralyq áriptestermen yntymaqtastyqty nyǵaıtýdy josparlaýda.

Trend: Azııa damý banki «jasyl dáliz» jobasyn qoldaý úshin grant bóledi

Taıaýda belgili bolǵandaı, Qazaqstan, Ázerbaıjan men Ózbekstan «jasyl» energetıkany birlese damytý boıynsha kelisimge keldi. Azııa damý banki endi tehnıkalyq-ekonomıkalyq negizdemeni daıyndaýdy jáne birlesken kásiporyndy iske qosýǵa kómekti qosa alǵanda, «jasyl dáliz» jobasy boıynsha konsýltatsııalyq qyzmetterdi qoldaý úshin 225 myń dollar mólsherinde grant bólý týraly sheshim qabyldaǵan. Bul týraly Ázerbaıjannyń energetıka mınıstri Parvız Shahbazovqa silteme jasaı otyryp, Trend habarlady.

– Eki kún buryn joǵary deńgeıdegi COP29 aıasynda Ázerbaıjan, Qazaqstan jáne Ózbekstan arasynda «jasyl» energııany damytý jáne tasymaldaý salasyndaǵy strategııalyq áriptestik týraly úkimetaralyq kelisimge qol qoıylǵan edi, – degen ol.

Mınıstr sondaı-aq Saýd Arabııasynyń osy úshjaqty jobadaǵy negizgi áriptes retindegi rólin bekitetin qujatqa qol qoıylǵanyn da atap ótti. Bul oqıǵa halyqaralyq energetıkalyq yntymaqtastyq pen ekologııalyq ınvestıtsııalarǵa eleýli serpin beretin mańyzdy strategııalyq qadam bolyp sanaldy.

– Jańartylatyn energııa kózderi salasyndaǵy yntymaqtastyqty keńeıtýge úlken mán beriledi. Qazaqstan men Ózbekstandy qosa alǵanda, Ázerbaıjan men Ortalyq Azııa elderi arasyndaǵy baýyrlastyq, dostyq jáne strategııalyq baılanystardy aıǵaqtaıtyn bul kelisim «jasyl» energetıkalyq dáliz qurýǵa, óńirdegi elektr energııasynyń ıntegratsııalanǵan naryqtaryn damytýǵa, basqa óńirlerge jańartylatyn energııany eksporttaýǵa berik negiz qalaıdy, – deıdi Parvız Shahbazov.

Onyń aıtýynsha, ulttyq energetıkalyq kompanııalardyń aktsıonerlik kelisimge qol qoıýy jáne birlesken kásiporyn qurý jobany tabysty iske asyrýdyń negizgi kezeńine aınalady. Birlesken kásiporyn qurylǵannan keıin Ázerbaıjan, Qazaqstan jáne Ózbekstan energııa júıeleriniń ıntegratsııasynyń tehnıkalyq-ekonomıkalyq negizdemesi boıynsha jumysty bastaýdy josparlady. Jobaǵa CESI konsaltıngtik kompanııasy tartyldy.

– Bul joba Ázerbaıjan, Qazaqstan jáne Ózbekstanmen ǵana shektelmeıdi. Ortalyq Azııanyń basqa elderi, ásirese Qyrǵyzstan men Tájikstan bolashaqta osy jobaǵa qosyla alady jáne olar jańartylatyn energııanyń aýyspaly kózderin teńgerimdeý úshin ózderiniń gıdroresýrstarynyń paıdasy tıeri sózsiz, – dep túıindedi ol.

Daryo: Qazaqstan Azııa Olımpıadalyq keńesine qosyldy

Azııa Olımpıadalyq keńesi Nıý-Delıde ótken 44-shi Bas Assambleıada óz komıtetteriniń jańa múshelerin tanystyrdy. Habardy Qazaqstannyń Ulttyq olımpıada komıtetiniń baspasóz qyzmetine silteme jasap, Daryo taratty.

Qazaqstannyń UOK prezıdenti Gennadıı Golovkın OSA Sport komıtetine endi. Sondaı-aq atalǵan UOK bas hatshysy Álimjan Aqaev OSA Halyqaralyq baılanystar komıtetiniń múshesi bolyp taǵaıyndaldy, al Jurtshylyqpen baılanys jáne marketıng departamentiniń dırektory Gúlnaz Shókenova OSA Medıa-komıtetine kirgen. Sport departamentiniń bas menedjeri Roman Temirjanov OSA Aqparat jáne statıstıka komıtetiniń jańa múshesi bolyp taǵaıyndaldy.

Al Ortalyq Azııa óńirlik dopıngke qarsy uıymynyń (RADOCA) dırektory Venera Abdýlla OSA dopıngke qarsy komıssııasynyń músheligine usynyldy. Atalǵan tulǵalar 2028 jylǵa deıin taǵaıyndalǵany aıtylǵan.