Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: ShYU sammıti, Qytaı–Eýropa dálizi, vızasyz saparlar jáne qarjylyq baqylaý

ASTANA. KAZINFORM – Qazaqstan qyrkúıektiń alǵashqy kúnderinde de álemdik aqparat quraldarynyń nazarynda boldy. Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń Qytaıǵa resmı sapary, Tıantszındegi ShYU sammıtinde kótergen strategııalyq bastamalary, Qytaı–Eýropa tranzıttik dálizin keńeıtý jospary men vızasyz qatynasqa qatysty jańa kelisimder keńinen jazyldy. Sondaı-aq, qarjylyq baqylaýdy kúsheıtetin zańnamalyq ózgerister týraly da aıtylǵan. Tolyǵyraq Kazinform agenttiginiń sholýynan oqyńyz.

Trend: ShYU sammıtindegi Qazaqstan Prezıdentiniń strategııalyq bastamalary

Tıantszındegi Shanhaı yntymaqtastyq uıymynyń (ShYU) sammıtinde Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev uıym aıasyndaǵy strategııalyq seriktestikti tereńdetýge baǵyttalǵan birqatar bastama kóterdi. Bul týraly ázerbaıjandyq Trend agenttigi jazdy.

Memleket basshysy ShYU-nyń «Shanhaı rýhyna» saı ózara senim, tıimdilik jáne mádenı ártúrlilikti qurmetteý qaǵıdattaryn saqtaý mańyzdy ekenin atap ótti. Ol uıymdy halyqaralyq dıalog pen yntymaqtastyq úshin turaqty alań retinde damytýdy usyndy.

Qaýipsizdik salasynda Qasym-Jomart Toqaev terrorızm, ekstremızm, esirtki saýdasy jáne kıberqylmysqa qarsy kúreste birlesken is-qımyldy kúsheıtýdi qoldady. Sondaı-aq, Aýǵanstandy aımaqtyq ekonomıkalyq protsesterge tartýdyń mańyzyna toqtaldy.

Prezıdent BUU Qaýipsizdik Keńesin reformalaý qajettigin atap ótip, ádil ári teń quqyqty álemdik tártip ornatýǵa Qazaqstannyń múddeli ekenin jetkizdi. Ekonomıkalyq baǵytta Qasym-Jomart Toqaev ShYU elderiniń JІÓ-degi úlesi eki esege ósip, 30%-ǵa jetkenin aıtty. Qazaqstan aımaqtyq saýda aınalymynyń artyp kele jatqanyn atap ótip, Qytaıdyń ShYU damý bankin qurý bastamasyn qoldady.

Sammıt aıasynda Qytaı Memlekettik keńesiniń birinshi vıtse-premeri Dın Sıýesıan qatysqan Qazaqstan–Qytaı Іskerlik keńesiniń 8-otyrysy ótti. Oǵan eki elden 500-den astam ókil qatysty. Nátıjesinde energetıka, kólik jáne tsıfrlandyrý salalaryn qamtıtyn 70-ten astam qujatqa qol qoıylyp, kelisimderdiń jalpy kólemi 15 mlrd dollardan asty.

TASS: Qazaqstan Qytaı – Eýropa tranzıttik dáliziniń ótkizý áleýetin arttyrady

Qazaqstan 2025 jyly Dostyq – Moıynty temirjol ýchaskesine ekinshi joldardy qosý arqyly Qytaı – Eýropa tranzıttik dáliziniń ótkizý qabiletin bes ese arttyrady. Jańalyqty reseılik TASS jazdy.

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń sózinshe, Qazaqstan Qytaıdyń «Bir beldeý – bir jol» bastamasyna belsendi qatysyp keledi. El aýmaǵy arqyly Qytaı men Eýropa arasyndaǵy qurlyqtyq tasymaldardyń 85%-y ótedi.

Sonymen qatar, Qazaqstan Transkaspıı halyqaralyq transporttyq dáliziniń áleýetin damytýǵa da qoldaý kórsetip jatyr. Ótken jyly bul marshrýt boıynsha 4,5 mln tonna júk tasymaldandy, bul aldyńǵy jylmen salystyrǵanda 62%-ǵa kóp. Aldaǵy ýaqytta bul kórsetkishti 10 mln tonnaǵa jetkizý josparlanǵan.

Kaspıı porttary – Aqtaý men Quryq arqyly tasymal kólemi de birtindep artyp keledi. Prezıdent atap ótkendeı, qytaılyq kompanııalar úshin Qazaqstan aýmaǵynda iri ınfraqurylymdyq jobalar iske asyp otyr. Onyń ishinde Lıanıýngan portyndaǵy Qazaqstan–Qytaı logıstıkalyq termınaly men Sıan qalasyndaǵy qurǵaq port bar. Bul jobalar Qytaıdyń bıznes qurylymdaryna Qazaqstannyń tranzıttik áleýetin tıimdi paıdalanýǵa múmkindik beredi.

Anadolu: Qazaqstan azamattary Armenııaǵa jeke kýálikpen bara alady

Qazaqstan Májilisi «Qazaqstan Respýblıkasy Úkimeti men Armenııa Respýblıkasy Úkimeti arasyndaǵy azamattardyń sapary jáne elde bolý tártibi týraly kelisimdi» ratıfıkatsııalady. Bul týraly Túrkııalyq Anadolu agenttigi habarlady.

Qujat boıynsha, azamattar elde 30 kúnnen astam ýaqyt bolǵan jaǵdaıda polıtsııada tirkelýge mindetti bolady. Qazirgi ýaqytta olar 90 kúnge deıin tirkeýsiz bola alady.

Sonymen qatar, kelisim 90 kúnnen asqan merzimge elde bolýdy ulttyq zańnamaǵa sáıkes uzartýǵa múmkindik beredi. Ol úshin tek ýaqytsha turýǵa ruqsat alý jetkilikti.

Osylaısha, eki jaq úshin vızalyq rejım joıylyp, azamattardyń elge kelý shyǵyndary azaıady. Kelisimde sondaı-aq elge kirgizbeý nemese qalaýsyz tulǵalardy keri qaıtarý quqyǵy qarastyrylǵan.

Armıan tarapy qujatty 2024 jylǵy 15 qarashada ratıfıkatsııalaǵan. Resmı derekterge súıensek, bıyl Qazaqstanǵa shamamen 12 myń Armenııa azamaty kelgen.

Report: Qazaqstanda aqsha aýdarymdaryn baqylaý kúsheıtiledi

Qazaqstan Parlamenti Senaty beısenbi kúngi jalpy otyrysta «Qylmystyq jolmen alynǵan kiristerdi zańdastyrýǵa (jylystatýǵa), terrorızmdi qarjylandyrýǵa jáne jappaı qyryp-joıý qarýyn taratýdy qarjylandyrýǵa qarsy is-qımyl máseleleri boıynsha keıbir zańnamalyq aktilerge ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zańdy maquldady. Bul týraly Report aqparat agenttigi habar taratty.

Qujatqa sáıkes, skorıngtik júıe engiziledi. Ol klıentterdiń (olardyń ókilderiniń) jáne olardyń ıeleriniń táýekel deńgeıin avtomatty túrde baǵalaýǵa arnalǵan. Júıe qarjylyq monıtorıng sýbektilerine klıentterdi tekserý kezinde qosymsha qural retinde qoldanylady.

Sonymen birge zańda «kúdikti qyzmet» uǵymy bekitiledi. Ol aqsha aýdarymdarynyń merzimdiligine, kólemine jáne baǵyttylyǵyna qaraı anyqtalady. Máselen, bir shotqa kún saıyn birdeı soma tússe, mundaı operatsııa tekseriledi. Budan keıin olarmen Qarjylyq monıtorıng agenttigi aınalysady.

Jańa normaǵa sáıkes, qarjylyq monıtorıng sýbektileri ýákiletti organǵa kúdikti qyzmet týraly habarlaýǵa mindetti. Alǵash ret tsıfrlyq aktıvterge qatysty shek belgilendi – quny 5 mln teńgeden asatyn barlyq operatsııalar baqylaýǵa jatady. Sonymen qatar mádenı qundylyqtardy qolma-qol satyp alý/satý operatsııalary boıynsha shek burynǵy 45 mln teńgeden 1 mln teńgege deıin tómendetildi.