Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: «Ortalyq Azııa – Qytaı» medıaforýmy, dekarbonızatsııa jáne Kaspıı ıtbalyǵy

ASTANA. KAZINFORM – Mamyrdyń sońǵy aptasynda jahandyq medıada Qazaqstanǵa qatysty jańalyq údedi. Sonyń ishinde halyqaralyq sharalar jáne ekologııa tóńiregindegi oqıǵalar jıi usharasqanyn kórdik. Ázerbaıjanmen nyǵaıa túsken baılanys, «Ortalyq Azııa – Qytaı» medıaforýmyndaǵy bastamalar basymdyqqa ıe bolsa, munaı salasyndaǵy dekarbonızatsııa jumysy men Kaspıı teńizindegi ıtbalyq ólimi de aıtylǵan. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.

Anadolu: Astanada «Ortalyq Azııa – Qytaı» medıaforýmy ótti

Qazaqstanda elaralyq BAQ-ty damytýǵa arnalǵan «Ortalyq Azııa – Qytaı» medıaforýmy uıymdastyryldy. Sharada Ortalyq Azııa elderi men Qytaı eli medıa salasy mamandary bas qosyp, pikir almasýǵa múmkindik alǵan. Anadolu agenttiginiń habarlaýynsha, forýmǵa «Jibek joly BAQ-pen birge: Qytaı men Ortalyq Azııanyń tyǵyz taǵdyr qaýymdastyǵyn qurý» taqyryby tańdalypty.

Medıaforýmdy uıymdastyrýshy – Prezıdenttiń teleradıokesheni men qytaılyq «Jenmın Jıbao» gazeti. Jıynda Ortalyq Azııa men Qytaıdyń 140-qa jýyq medıa mamany boı kórsetken, ishinde saıasatkerler, jýrnalıster, medıa kompanııalar men aqparat agenttikteriniń basshylary, sarapshylar bar. Jıynda saıası senimdi nyǵaıtý, ortaq damý jáne aımaqtyq qaýipsizdik máseleleri daldanǵan.

Joba Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń quttyqtaý sózimen ashyldy. Qatysýshylarǵa quttyqtaý sózdi QR Prezıdentiniń ishki saıasat máseleleri jáne kommýnıkatsııalar jónindegi kómekshisi Arman Qyryqbaev oqyp bergen.

«Búginde jer júzinde aýqymdy ózgerister bolyp jatyr, túrli mádenıetter men qoǵam arasyndaǵy altyn kópir sanalatyn jýrnalısterdiń róli burynǵydan da artyp keledi. Saýatty ári baıypty aqparattyq saıasat, yntymaǵymyzdy kúsheıtip, ornyqty damýymyzǵa septigin tıgizedi. Qazirgi zamanda medıa salasynda beıbitshilikti, ózara qoldaý men tatýlyqty dáripteıtin asa mańyzdy quralǵa aınaldy. Osy oraıda Qytaı Halyq Respýblıkasynyń tóraǵasy Sı Tszınpın myrzanyń «Bir beldeý, bir jol» bastamasynyń máni zor. Biregeı joba jahandyq yntymaqtastyq tujyrymdamasy retinde álem qaýymdastyǵynyń joǵary baǵasyna ıe bolyp otyr», – delingen Prezıdent quttyqtaýynda.

Sharada geosaıası keńistiktegi aqparat uıymdarynyń jaı-kúıi, saladaǵy máseleler týraly pikir almasý júzege asqan. Sonymen qatar «Bir beldeý, bir jol» jobasy boıynsha baspasóz týry saltanatty túrde bastaý aldy.

Trend: Qazaqstan Ázerbaıjannan munaıdan ózge ónimderdi satyp alýdy ulǵaıtty

Bıylǵy qańtar-sáýir aralyǵynda Ázerbaıjannan Qazaqstanǵa 34,6 mıllıon AQSh dollaryn quraıtyn munaı emes ónimder eksporttaldy. Ázerbaıjannyń Memlekettik keden komıtetiniń deregin Trend aqparat agenttigi bólisken bolatyn.

Málimetke sáıkes, atalǵan kórsetkish ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 18,1 mıllıon AQSh dollaryna, ıaǵnı 2,1 ese kóp. Esepti kezeńde Ázerbaıjannyń Qazaqstanǵa eksporttaǵan munaı emes ónimderdiń eksporty eldiń jalpy eksportynyń 3,24 paıyzyn quraǵan.

Buǵan deıin qańtar-sáýir aralyǵynda Qazaqstan-Ázerbaıjan saýda operatsııasynyń kólemi 265,7 mıllıon AQSh dollaryna jetken edi. Demek, ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 178,4 mıllıon AQSh dollaryna nemese 3 ese kóp degen sóz.

Aıta keteıik, bıyl qańtar-sáýir aralyǵynda Ázerbaıjannyń shet eldermen jasaǵan saýda operatsııasy 16,917 mıllıard AQSh dollaryn eńsergenin bilemiz. Kórsetkish ótken jyldaǵy merzimnen 24,1 paıyz artyq ári onyń 8,785 mlrd AQSh dollary eksporttyń úlesinde bolsa, 8,133 mlrd AQSh dollary ımportqa tıesili. Nátıjesinde syrtqy saýdada 651,792 mıllıon AQSh dollary mólsherinde oń saldo qalyptasty.

Report: Qazaqstan, Reseı, Ázerbaıjan, Ózbekstan kompanııalary kelisim jasasty

Jaqynda Astanada «Ornyqty damý: kómirtegi izin azaıtýǵa baǵyttalǵan ortaq qadamdar» atty halyqaralyq konferentsııa ótti. Sharaǵa «QazMunaıGaz» UK AQ (QMG) basqarma tóraǵasy Ashat Hasenov, SOCAR prezıdenti Rovshan Nadjaf, «Tatneft» JAQ bas dırektory Naıl Maganov jáne «Ózbekneftegaz» AQ basqarma tóraǵasy Bahodırjon Sıdıkov qatysqan. Aqparatty Report jarııalady.

QMG basshysynyń sózinshe, klımattyq maqsattarǵa qol jetkizý úshin tyǵyz halyqaralyq yntymaqtastyq damyp keledi. Ásirese, QazMunaıGaz tómen kómirtekti damytýdyń 2060 jylǵa deıingi baǵdarlamasyn jańartyp, 2031 jylǵa qaraı kómirqyshqyl gazynyń (CO₂) shyǵaryndy kólemin 15 paıyzǵa, al 2060 jylǵa qaraı 64 paıyzǵa azaıtýdy kózdep otyr.

«QMG qyzmeti óziniń enshiles jáne táýeldi uıymdarynda energııa tıimdiligi men energııa qýatyn únemdeý boıynsha naqty sharalardy iske asyrýǵa baǵyttalatyn bolady. Jalpy, 300-den astam sharany qolǵa alý nátıjesinde 2031 jylǵa qaraı 500 myń tonnadan astam otyn-energetıkalyq resýrstardy únemdeý josparlanǵan», – dedi A.Hasenov.

Konferentsııa qorytyndysy boıynsha QMG, SOCAR, Tatneft jáne Ózbekneftegaz dekarbonızatsııa jáne turaqty bastamalar salasyndaǵy yntymaqtastyq týraly kelisimge qol qoıdy. Qujat ekologııalyq qaýipsiz tehnologııalar salasynda tájirıbe almasýdy, «jasyl» jobalardy iske asyrýdy kózdeıdi. Bul óz kezeginde kompanııalarǵa álemdik energetıka naryqtarynda klımattyq bastamalardy ilgerletýge jol ashpaq.

TASS: Kaspıı jaǵalaýynan 100-den astam ıtbalyq óleksesi tabyldy

Bıyl 20-21 mamyrda Jaıyq-Kaspıı balyq sharýashylyǵy ınspektsııasy Túpqaraǵan aýdany Fort-Shevchenko qalasynda reıdtik is-shara júrgizgen. Reıd barysynda Kaspıı teńizi jaǵalaýynan 117 ıtbalyqtyń óleksesi tabyldy.

TACC aqparat agenttiginiń habarlaýynsha, ınspektorlar ıtbalyq ólekselerin Fort-Shevchenko qalasynyń «Asan», «Baýtın kósesi», «Úrdik múıisi» jerlerinen baıqaǵan. Balyq sharýashylyǵy komıteti ıtbalyq deneleriniń ydyraýyna qaraǵanda, tabylǵan ıtbalyqtar byltyr qarasha-jeltoqsan aılarynda ólgen dep boljap otyr. Bekitilgen is-shara algorıtmi boıynsha barlyq quzyrly memlekettik organdarǵa habarlanypty. Alaıda ólekselerdiń kesh tabylýy qandaı da bir synama jasaýǵa múmkindik bermeı otyr.

«Teńiz jaǵalaýynan 5 shaqyrym qashyqtyqta jatqan ıtbalyqtardyń ólekseleri jınalyp, polıgonda sanıtarlyq normalardy saqtaı otyryp joıyldy. Oǵan Túpqaraǵan aýdanynyń Baýtın aýylynyń ákimdik qyzmetkerleri, Túpqaraǵan aýdanynyń polıtsııa bólimi jáne balyq sharýashylyǵy qaýymdastyǵynyń Mańǵystaý oblysy fılıalynyń mamandary atsalysty. Qazirgi tańda jaǵalaýda monıtorıng jumystary jalǵasýda. Jalpy byltyr qarasha aıynan beri jınalyp, joıylǵan ıtbalyq sany 2194-ke jetti», – delingen komıtet málimetinde.