Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: qazaq-nemis kelissózi, óńirlik máseleler men ortasha jalaqy

ASTANA. KAZINFORM -Qyrkúıektiń orta tusynda álemdegi aqparat quraldarynyń nazary Qazaqstanǵa aýdy. Sebebi, Germanııa kantsleri Olaf Sholts kelip, mańyzdy kelissózder ótti. Sondaı-aq Qazaqstan Ázerbaıjan tarapymen óńirlik máselelerdi talqylady. Elimizdiń ortasha jalaqy kórsetkishi boıynsha álemde 67-orynǵa turaqtaǵany, gaz tapshylyǵyn joıý máselesi de medıa nazarynan tys qalmady. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.

CentralAsia: Astanada Toqaev pen Sholtstyń kelissózderi ótti

Aldymen basqosýda Qazaqstan Prezıdenti kelissózder kópqyrly yntymaqtastyq úshin jańa kókjıek ashatynyna senim bildirdi. Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen Germanııa kantsleri Olaf Sholts resmı delegatsııalar músheleriniń qatysýymen kelissózder júrgizdi. Bul týraly Qazaqstan Prezıdentiniń baspasóz qyzmetine silteme jasaı otyryp CentralAsia jazdy.

Toqaev Sholtstyń alǵashqy resmı saparynyń mańyzdylyǵyn atap ótip, kezdesý eki el arasyndaǵy qarym-qatynastyń damýyna jol ashatynyna senim bildirdi.

– Búgingi kelissózder bizdiń baılanystarymyzdy keńeıtýge septigin tıgizetinine senimdimin, – dedi Toqaev jıynda.

Talqylaý barysynda saýda-ekonomıkalyq jáne ınvestıtsııalyq ıntegratsııaǵa basa nazar aýdara otyryp, ekijaqty qarym-qatynastardy nyǵaıtý perspektıvalary, sondaı-aq geosaıası ahýal men klımattyń ózgerýin qosa alǵanda, ózekti halyqaralyq máseleler qozǵaldy. Toqaev Germanııa Qazaqstannyń negizgi saýda seriktesi jáne jetekshi ınvestorlardyń biri ekenin atap ótti.

Óz kezeginde Sholts qonaqjaılyǵy úshin alǵysyn bildirip, qarym-qatynastaǵy oń dınamıkany atap ótti. Eki tarap energetıka, «jasyl» ekonomıka, taý-ken ónerkásibi, kólik jáne basqa da salalardaǵy yntymaqtastyqty keńeıtýge umtylmaq.

Report: Qazaqstan men Ázerbaıjan óńirlik máselelerdi birlese talqylady

17 qyrkúıekte Ázerbaıjannyń Syrtqy ister mınıstri Djeıhýn Baıramov pen Qazaqstan Premer-mınıstriniń orynbasary, Syrtqy ister mınıstri Murat Nurtileýmen telefon arqyly sóılesti. Aqparatty Report ınternet-basylymy jarııa etti.

Telefon arqyly sóılesý barysynda ekijaqty jáne kópjaqty strategııalyq yntymaqtastyq, sondaı-aq óńirlik baılanystar máseleleri talqylanǵan. Taraptar halyqaralyq uıymdar men kópjaqty platformalar aıasyndaǵy yntymaqtastyq perspektıvalaryn sóz etti.

Talqylaý sheńberinde Azııadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńeste (AÓSShK) Ázerbaıjannyń 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan tóraǵalyǵynyń basym baǵyttary qozǵaldy.

Eki tarap ta Ázerbaıjan men Qazaqstan arasyndaǵy qarym-qatynastar strategııalyq seriktestikke, dostyq pen kópjosparly yntymaqtastyqqa negizdelgenine rızashylyq bildirdi.

Sóılesý kezinde ózara qyzyǵýshylyq týdyratyn basqa da máseleler talqylanyp, óńirdegi jaǵdaılar saralanǵan.

Daryo: Qazaqstan ortasha jalaqy boıynsha álemdik reıtıngte 67-orynǵa turaqtady

Numbeo jańartylǵan derekterine sáıkes, ortasha aılyq boıynsha 2024 jyly Qazaqstan 67-orynǵa, al Ózbekstan 76-orynǵa jaıǵasty. Jańalyqty ózbek basylym Daryo bólisti. Salyqtardy esepke almaǵanda ortasha jalaqy Qazaqstanda - 580,96 dollar, Ózbekstanda - 438,04 dollar.

Jalaqy deńgeıi boıynsha álemde kóshbasshy Shveıtsarııa atandy, halqy aıyna 7171,40 dollar tabys tabady. Odan keıingi orynǵa Lıýksembýrg (6016,94 dollar) jaıǵassa, AQSh (4529,78 dollar) úzdik úshtikti tolyqtyrdy. Sondaı-aq alǵashqy ondyqqa Sıngapýr, Katar jáne Gonkong, Danııa, Avstralııa, Nıderlandy jáne Norvegııa sııaqty elder kirgen.

Qazaqstan Reseıden (557,50 dollar jalaqymen 68-oryn) jáne Grýzııadan (491,75 dollar, 72-oryn) joǵary pozıtsııany ıelendi. Ýkraına 82-orynda (393.34 dollar) tur.

Ortasha jalaqy eldiń ekonomıkalyq turaqtylyǵynyń, azamattardyń ál-aýqatynyń mańyzdy kórsetkishi bolyp sanalady. Alaıda bul kórsetkish árbir eldegi ekonomıkalyq jaǵdaıǵa, salyq saıasatyna jáne jumyspen qamtý sektoryna baılanysty ózgerip otyrady.

Ortalyq Azııanyń basqa elderi atalǵan reıtıngke kire almaǵan. Buǵan deıin Daryo aımaqqa qarasty elderde ortasha tabys kúnine 1,23-ten 10,42 dollarǵa deıin ekenin jazǵan.

Ózbekstan WiseVoter.com portalynyń reıtıngine sáıkes, adamı damý ındeksinde 0,73-ke deıin ósip, adamı kapıtaldy damytýda oń serpin kórsetip otyr. Biraq kúnine 1,23 dollardan tómen medıanalyq kiris pen kedeıshiliktiń joǵary deńgeıimen betpe-bet keldi. Kerisinshe, Qazaqstanda kúnine 10,42 dollar tabýǵa múmkindik bar jáne 0,81 medıanalyq kiris kórsetip, óńirde kósh bastap keledi. Basylym Qazaqstannyń kedeılikpen kúrestegi myqty ustanymy men turaqty ekonomıkalyq ósimi baryn basa aıtqan.

Qyrǵyz Respýblıkasy men Tájikstan qarapaıym nátıjeler kórsetip otyr, ortasha kirisi kúnine shamamen 5 dollar. Álemde sáıkesinshe 117 jáne 120-shy oryndarǵa turaqtaǵan.

Sondaı-aq Ortalyq Azııada Túrikmenstannyń medıanalyq kirisi tómen ekeni, alaıda óńirdiń basqa elderimen salystyrǵanda neǵurlym joǵary áleýmettik kórsetkishterge ıe ekeni jazylǵan.

Anadolu: Qazaqstan 2030 jylǵa qaraı suıytylǵan munaı gazynyń tapshylyǵyn joıýdy josparlap otyr

Ol úshin Qashaǵan jáne Qarashyǵanaq ken oryndarynda qosymsha TMD óndirisin iske qosý oılastyrylǵan. Osy arqyly Qazaqstannyń Energetıka mınıstrligi 2030 jylǵa qaraı Qazaqstanda suıytylǵan munaı gazynyń tapshylyǵyn múlde boldyrmaýdy maqsat etýde. Bul derekti Anadolu agenttigi málimdedi.

Parlament Májilisiniń jalpy otyrysynda Energetıka mınıstrliginiń kózqarasyn vıtse-mınıstr Álibek Jamaýov jarııa etken.

– Biz Qashaǵan jáne Qarashyǵanaq ken oryndarynda suıytylǵan munaı gazyn óndirýdi josparlap otyrmyz. Qashaǵannan jylyna 800 myń tonna, Qarashyǵanaqtan jylyna 600-700 myń tonna kólemde óndirýge bolady. Meniń oıymsha, 2030 jylǵa qaraı defıtsıtti jabamyz, – degen Álibek Jamaýov.

Buǵan deıin Qazaqstanda suıytylǵan gazdyń tapshylyǵy óndiristiń ulǵaıǵanyna qaramastan, aı saıyn 35 myń tonna bolatyny habarlanǵan bolatyn.

Qazaqstanda jalpy gaz óndirýdiń kólemi - 60 mlrd tekshe metr. Bul kórsetkish QR Energetıka mınıstrliginiń 2024 jylǵa arnalǵan boljamdy teńgeriminde jarııalandy. 2030 jylǵa deıingi gazdyń boljamdy teńgerimi «Gaz jáne gazben jabdyqtaý týraly» Zańyna sáıkes «QazaqGaz»-ben birlesip qalyptastyrylmaq.

Negizi elde gaz salasynyń damý qarqyny turaqty ósip keledi. 2023 jyly Qazaqstanda 59,63 mlrd tekshe metr gaz óndirildi, onyń:

• 11,8 mlrd-tan astamy Qashaǵannan
• 16 mlrd-tan astamy Teńizden
• 22,4 mlrd-qa jýyǵy Qarashyǵanaqtan.

Osylaısha iri 3 ken orny eldegi gaz óndirisiniń 85 paıyzyn qamtamasyz etedi.

Aıta ketsek, Energetıka mınıstrliginiń málimeti boıynsha búginde qazaqstandyqtar aı saıyn 165 myń tonnaǵa deıin gaz paıdalanady.