Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: Ekinshi AES qurylysy, kıberqylmys, eńbek mıgranttary men JI

ASTANA. KAZINFORM – Qazan aıynyń sońǵy aptasynda Qazaqstanǵa qatysty jańalyq tolastamady. Álemdik medıa kólik dálizderin damytýǵa jumsalatyn qarjyny, ekinshi AES qurylysynyń bastalý ýaqytyn jarysa jazdy. Eńbek naryǵyndaǵy mıgranttartardyń úles salmaǵy men Ortalyq Azııadaǵy jasandy ıntellekt básekesi nazardan tys qalmaǵan. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.

CentralAsia: Eńbek mıgranttarynyń kóbi Qytaı men Ózbekstannan keledi

Qazir Qazaqstanda 14 666 shetel azamaty jergilikti atqarýshy organdardyń ruqsatymen eńbek etip júr. QR Eńbek jáne halyqty áleýmettik qorǵaý mınıstrliginiń dereginshe, olardyń basym deni shekaralas aımaqtan kelgen. Apta ishinde CentralAsia saıty elge qaı memleketten qansha azamat jumys izdep kelgenin jarııalady.

Mınıstrlik dereginshe, mıgranttardyń arasynda 561-i – basshylar men olardyń orynbasarlary, 2 280-i – qurylymdyq bólimshelerdiń basshylary. Negizgi bóligi mamandar (3 884 adam) men bilikti jumysshylardan (988 adam) turady. Sonymen qatar maýsymdyq jumystarǵa 3 036 adam, al korporatıvtik aýysý aıasynda 3 918 adam tartylǵan.

Qazirgi ýaqytta 1 896 jumys berýshi sheteldik azamattardy jumysqa alǵan. Bul kásiporyndarda 339 myńnan astam qazaqstandyq eńbek etedi, ıaǵnı jalpy qyzmetkerlerdiń 96%-yn otandyq kadrlar quraıdy.

Sheteldik jumysshylardyń kóbi qurylys (4 799 adam), aýyl, orman jáne balyq sharýashylyǵy (3 065 adam), taý-ken ónerkásibi (1 187 adam) jáne óńdeý salasynda (1 085 adam) jumys isteıdi.

Qazaqstanǵa negizinen Qytaı (5 330 adam), Ózbekstan (2 682 adam), Túrkııa (1 046 adam) jáne Úndistan (1 012 adam) elderinen azamattar keledi. Bıyl sheteldik jumys kúshine arnalǵan 19,4 myń kvota ázirlengen.

TASS: Ekinshi AES-tyń qurylysy bastalady

Prezıdent Qasym-Jomart Toqaev Qyzylorda oblysyna jumys sapary barysynda óńir jurtshylyǵymen kezdesti. Sol sátte ekinshi AES qurylysyna qatysty pikir bildirip, jaqyn arada qurylys jumystary bastalatynyn aıtqan. Memleket basshysynyń sózin reseılik TASS aqparat agenttigi bólisti.

«Budan bólek, atom stansalaryn salýymyz kerek. Qazir birinshi stansanyń qurylysy bastaldy. Taıaý arada ekinshi AES jobasyn qolǵa alamyz», – dedi Qasym-Jomart Toqaev.

Prezıdent qyrkúıektegi Joldaýynda «ekinshi jáne tipti úshinshi AES qurylysyn josparlaýǵa qazirden bastap kirisý qajet» dep málimdegen bolatyn.

Al maýsym aıynda Atom energııasy jónindegi agenttigi qytaılyq CNNC kompanııasyn kezekti AES salý jónindegi konsortsıýmnyń yqtımal kóshbasshysy dep atady. Qazir Beıjińmen kelissózder júrgizilýde.

Aıta keteıik, Qazaqstandaǵy alǵashqy AES-ti salý boıynsha konsortsıýmnyń kóshbasshysy – «Rosatom».

Report: Kólik dálizderin damytýǵa 23 mlrd dollardan astam qarjy jumsalmaq

Qazaqstannyń kólik-logıstıka salasyndaǵy ınvestıtsııa kólemi jyldan-jylǵa artyp keledi. Memleket 2035 jylǵa deıin Shyǵys-Batys jáne Soltústik-Ońtústik baǵyttaryndaǵy kólik dálizderin damytýǵa 23 mlrd dollardan astam qarajat bólýdi josparlap otyr. Mundaı aqparat Eýrazııalyq damý bankiniń «Eýrazııalyq kólik qurylymy: jobalar observatorııasy jáne ınteraktıvti karta» baıandamasynda aıtylǵan. Uıymnyń deregin Report taratty.

Qujatqa sáıkes, Qazaqstanda barlyǵy 42 joba iske asyrylýda nemese josparlanǵan. Olardyń kem degende tórteýi transshekaralyq sıpatqa ıe:

· Aıagóz – Baqty temir jolynyń jáne Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy úshinshi shekara ótkeliniń qurylysy;

· Almaty – Ystyqkól (Qyrǵyzstan) aqyly avtomagıstraliniń qurylysy;

· Jańaózen – Kendir –Túrikmenstan shekarasy avtomagıstraliniń, «Soltústik – Ońtústik» KKM shyǵys baǵyty ýchaskesiniń qurylysy;

· Darbaza – Maqtaaral temir jolynyń jáne Ózbekstanmen jańa shekara ótkeliniń qurylysy.

Avtojol sektoryn damytýǵa 16,7 mıllıard dollar nemese jalpy kólemniń 71,7%-in ınvestıtsııalaý josparlanyp otyr. Temirjol salasyna 4,2 mıllıard dollar bólinedi.

Taǵy 1,5 mıllıard dollar Kaspııdegi teńiz porttary men flotty damytýǵa baǵyttalady. Logıstıkalyq ortalyqtardy, shekaradan ótý pýnktterin jáne áýejaılardyń júk termınaldaryn damytý jobalaryna 0,9 mıllıard dollar bólinedi.

Qazir Qazaqstan Eýrazııalyq kólik qurylymyn damytýǵa ınvestıtsııalar kólemi boıynsha Eýrazııalyq óńirdegi 13 memlekettiń arasynda ekinshi oryndy ıelendi. Bul jalpy ınvestıtsııanyń 10%-in quraıdy. Sondaı-aq respýblıka 44% kólemimen Ortalyq Azııada birinshi orynda tur.

Anadolu: Qazaqstan BUU-nyń kıberqylmysqa qarsy konventsııasyna qol qoıdy

Vetnam astanasy Hanoı qalasynda BUU-nyń kıberqylmysqa qarsy konventsııasyna qol qoıý rásimi ótti. Sharaǵa el atynan Іshki ister mınıstriniń birinshi orynbasary polıtsııa general-maıory Baýyrjan Álenov bastaǵan delegatsııa qatysty.

Anadolu aqparat agenttiginiń habarlaýynsha, atalǵan qujat aqparattyq-kommýnıkatsııalyq tehnologııalar salasyndaǵy qylmysqa qarsy kúres úshin qabyldanǵan. Kelisim jahandyq kıberqaýipsizdik deńgeıin arttyrýǵa baǵyttalyp otyr. QR ІІM Konventsııa jobasyn ázirleý barysynda ulttyq múddelerdi basty nazarǵa alǵan.

Konventsııaǵa qol qoıý Qazaqstannyń tsıfrlyq qaýipsizdikti qamtamasyz etý, kıberqaterlerge qarsy is-qımyldyń ulttyq júıesin jetildirý jónindegi memlekettik saıasatyn iske asyrýdaǵy mańyzdy qadam boldy.

Euronews: Ortalyq Azııadaǵy JI jetekshiligi

Qazaqstan Ortalyq Azııa memleketteri arasyndaǵy jasandy ıntellekt kóshbasshysy bolýǵa tyrysyp otyr. Osy maqsatta tehnologııalyq kompanııalar men ónimderdiń qataryn arttyrmaq. Euronews telearnasynyń East-West Connect baǵdarlamasy taqyrypty jan-jaqty talqylady.

Qazaqstan Ortalyq Azııadaǵy JI sektoryndaǵy jetekshi el bolýǵa beıil. Qazir saladaǵy startaptarǵa basymdyq berip, oqý aýdıtorııasynan daıyn naryqqa deıin ınfraqurylymdy ázirleý ústinde. Ásirese, jahandyq JI habyn qurý arqyly OA-daǵy jasandy ıntellektini ázirleý jáne engizý ortalyǵyna aınalýy múmkin.

Jalpy aldaǵy ýaqytta óńirdegi qoldaý tabatyn startaptardyń kóbi JI salasyna oıyspaq. Qazaqstan alǵashqylardyń biri bolyp quny mıllıard dollar bolatyn aýqymdy jobany iske qosty.

Qazaqstan jylyna 100 startapty iske qosýǵa nıetti: Astanada JI-ge baǵyttalǵan alǵashqy ýnıversıtet qurý, Alem AI Halyqaralyq jasandy ıntellekt ortalyǵyn ashý josparlanǵan. Osylaısha, ǵylym-talanttar-bıznes úshtigin nyǵaıtýǵa qol jetedi degen jospar bar.