Álemdik BAQ-taǵy Qazaqstan: Benzın baǵasy, shekaradaǵy keptelis pen bankrot qazaqstandyqtar
ASTANA. KAZINFORM – Apta ishinde túrli saıası-áleýmettik ózgerister oryn alǵanyn bilemiz. Úkimet keıbir taýar men qyzmet baǵasynyń shekti qunyn belgilep, bankrot dep tanylǵan el azamattarynyń statıstıkasy jarııalandy. «Lýkoıl» munaı naryǵyna iri ınvestıtsııa salǵanyn, Qazaqstan-Reseı shekarasyndaǵy júk kólikteriniń keptelisi týraly aqparat taraǵanyn kórdik. Mundaı qyzyqty taqyryptardy álemdik BAQ qalys qaldyrmady. Tolyǵyraq Kazinform tilshisiniń sholýynan oqyńyz.

Report: «Lýkoıl» munaı-gaz salasyna 12 mlrd dollardan astam ınvestıtsııa saldy
Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev «Lýkoıl» kompanııasynyń 30 jyldyq mereıtoıyna arnalǵan is-sharaǵa qatysty. Onda Prezıdent «Lýkoıl» Qazaqstan-Reseı áriptestik qatynasyn nyǵaıtýǵa eleýli úles qosyp otyrǵanyn aıtqan. Oǵan qosa kompanııanyń el ekonomıkasyna quıǵan qarjysy men ortaq jobalardy mysalǵa keltiripti. Jańalyqty Report aqparat agenttigi bólisti.
Shırek ǵasyr ishinde kásiporyn Qazaqstannyń munaı-gaz salasyna 12 mlrd dollardan astam ınvestıtsııa quıyp, 94 mln tonna munaı men 60 mlrd tekshe metr gaz óndirgen. 300 mln dollarǵa jýyq qarajat áleýmettik jobalar men qaıyrymdylyqqa baǵyttalǵan. Búginde kompanııanyń qatysýymen «Teńiz ken ornyndaǵy keńeıtý» jobasy tabysty aıaqtalǵan bolsa, Kaspıı qaırańynda «Lýkoıl» men «QazMunaıGaz» birlesip «Qalamqas teńiz» jáne «Hazar» jobalaryn júzege asyrýda. Atalǵan jobalarǵa 6 mlrd dollardan astam ınvestıtsııa salynyp, 2 myńnan asa jańa jumys orny ashylmaq.
– Mańǵystaý oblysynyń keme jasaý jáne jóndeý óndirisi tartylǵan. Kásiporyn Qarashyǵanaq ken ornynda jumysyn jemisti jalǵastyryp keledi. Sonymen qatar qazirgi tańda «Lýkoıl» Kaspıı qubyr konsortsıýmyn damytýǵa atsalysýda. Munyń da elimiz úshin mańyzy erekshe. Osy strategııalyq máni zor baǵdar arqyly Qazaqstan munaıy ondaǵan memleketke jetkizilip jatyr. Sol arqyly elimizdiń jahandyq energetıka naryǵyndaǵy róli nyǵaıyp keledi, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Jıyn barysynda Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstannyń energetıkalyq áleýetin damytýǵa qosqan úlesi úshin «Lýkoıl» kompanııasynyń negizin qalaýshy Vagıt Alekperovti І dárejeli «Barys» ordenimen marapattady.
CentralAsia: 45 myńnan astam qazaqstandyq bankrot dep tanyldy
2023 jyldan bastap 45 200 qazaqstandyq resmı túrde bankrot dep tanyldy. Seısenbi kúni Úkimette ótken brıfıng barysynda qarjy vıtse-mınıstri Erjan Birjanov habarlaǵandaı, olardyń qaryz somasy – 180 mlrd teńge. Sheneýnik sózin CentralAsia taratty.
«Búginde 45 200 adam bankrot dep tanyldy, olardyń qaryz somasy 180 mlrd teńgeni qurady. Bereshektiń negizgi bóligi – bankter aldyndaǵy qaryzdar. Bul qaryzdardyń barlyǵy keshirildi deýge bolady», – dedi Erjan Birjanov.
Vıtse-mınıstr ótinim berip, alaıda bankrot statýsyn ala almaǵan azamattardyń sanyn aıtpady, biraq olardyń kóp ekenin meńzegen. Onyń aıtýynsha, ótinimi maquldanbaǵandardyń atynda jyljymaıtyn múlik bolǵan, sondyqtan bılik bankrot dep tanýdan bas tartqan kórinedi.
Eske salaıyq, 2023 jyly Qazaqstanda «QR azamattarynyń tólem qabilettiligin qalpyna keltirý jáne bankrottyq týraly» zań kúshine endi. Endi úsh rásimniń birin paıdalanýǵa bolady: sottan tys bankrottyq, sot bankrottyǵy jáne tólem qabilettiligin qalpyna keltirý rásimi.
Anadolu: Benzın, sý, elektr energııasy jáne tabıǵı gaz baǵasyn kóterýge tyıym salyndy
Memleket basshysy bergen shuǵyl tapsyrmadan keıin Úkimet ekonomıkalyq reforma jasady. Premer-mınıstr Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen ótken keńeste benzın baǵasynan bastap, ıpoteka men salyqqa deıingi eń ózekti máseleler boıynsha mańyzdy sheshimder qabyldandy. Qazaqstanda 16 qazannan bastap ınflıatsııa turaqtanǵanǵa deıin qandaı shekteýler bolatynyn Anadolu aqparat agenttigi jarııalaǵan eken.
Ózgerister arasynda este qalǵany – benzın baǵasy. Úkimet daǵdarysqa qarsy turý úshin 16 qazannan bastap AI-92 markaly benzın men dızel otyny baǵasyn odan ári kóterýge moratorıı engizdi.
Osy kúnnen bastap kommýnaldyq tarıfterdiń ósýi de 2026 jyldyń birinshi toqsanynyń sońyna deıin toqtatylady. Barlyq josparlanǵan jóndeý men jańǵyrtý jumystary belgilengen merzimde oryndalýy tıis. Áleýmettik osal toptarǵa kómek retinde turǵyn úı beriledi.
Buǵan qosa shaǵyn jáne orta bıznestiń salyǵy jeńildetiledi. Jańa Salyq kodeksinen artyq shekteýler alynyp tastalmaq. Shaǵyn bıznesti salyq organdary teksermeıdi, kamera baqylaýy da ýaqytsha toqtatylady.
Ótken aıda Qazaqstandaǵy ınflıatsııa 12,9%-ǵa deıin ósti. Osyǵan baılanysty Ulttyq bank jyldyq paıyzdyq mólsherlemeni 18%-ǵa deıin kótergen.
TASS: Qazaqstan shekarada júk kólikteriniń keptelisi joq ekenin málimdedi
Keıingi aptalarda BAQ-ta Reseı men Qazaqstan shekarasynda júk kólikteriniń uzyn-sonar kezegi paıda bolǵany týraly aqparat tarady. Jaqynda Qazaqstan tarapy Reseımen shekarada júk kólikteriniń kezegi joǵyn, shekarada júkterdi tekserý kúsheıtilmegenin málimdegen. QR Qarjy mınıstrligi Memlekettik kirister komıtetiniń jaýabyn reseılik TASS habarlady.
«Qazaqstan Respýblıkasy men RF (shekarada) ótkizý pýnktteriniń aldynda kezek joq. Jumys shtattyq rejımde júrip jatyr. Qazaqstan EAEO erejelerin saqtaıdy, onda taýarlardyń elder arasynda erkin qozǵalysy kózdelgen. Kúsheıtýler (tekserýler) bolǵan joq», – dep jaýap bergen vedomstvo.
Buǵan deıin «Lenta.rý» ınternet-basylymy Qazaqstan-Reseı shekarasynda 2,5 myń júk kóligi turǵanyn habarlaǵan bolatyn. Jańalyqtar portaly «Qazaqstan shekarasyndaǵy kezek el bıliginiń kedendik tekserý talaptarynyń qataıýyna baılanysty» dep topshylaǵan. Basty sebep – Qazaqstannyń Qytaıdan RF-ǵa jóneltiletin «sur ımportty» anyqtaý úshin jasaǵan áreket dep túsindirilgen.
Jaǵdaı vıtse-premer Serik Jumanǵarın men Reseıdiń Qazaqstandaǵy elshisi Alekseı Borodavkınniń kezdesýinde de talqylandy. Alaıda keıinirek Úkimettegi keńeske qatysqan Májilis depýtaty Bolatbek Álıev olqylyq ýaqytsha rettelgenin jáne otandyq tasymaldaýshylarǵa kedergi joǵyn aıtqan-dy.
Buǵan deıin shekaradaǵy júk kólikteriniń máselesi 13 qazandaǵy Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııasynda qaraldy. Aldaǵy ýaqytta taraptar 7 qarashadaǵy Qazaqstan-Reseıdiń yntymaqtastyǵy jónindegi úkimetaralyq komıssııanyń otyrysynda qaıta talqylaýǵa nıetti.