«Álemdik qonaqúılerde qazaq telearnasy nege joq?» - baspasózge sholý
«Egemen Qazaqstan» basylymynda «Úsh eldiń azamattyǵyn ıelenip, 15 jyl boıy qazaqstandyq zeınetker sanalyp kelgen» degen materıal berilgen. «Sanaly ǵumyryn qoǵamdyq tártip saqshysy qyzmetine arnaǵan V. Gýnger degen petropavldyq 1994 jyly zeınetke shyǵysymen «Shý, qaraquıryq!» dep ataqonysy Germanııaǵa tartady. Alaıda, Eýropanyń tórinen oıyp turyp oryn alǵanymen, munda kóp turaqtaı almaıdy. Attyń basyn Reseıge buryp, osy eldiń turǵynyna aınalady»,-dep jazady gazet. Sóıtse, onyń qý túlki qusap bulaısha iz jasyrýynyń syry endi málim bolyp otyr. Prokýratýra ókilderi shekara qyzmeti organdarymen derekterdi salystyrý barysynda onyń úsh memlekettiń azamattyǵyn ıelenýmen qatar 4 mıllıon teńge zeınetaqyny zańsyz alyp kelgenin áshkerelep berdi. Qazir kúdiktiden eshqaıda shyqpaý jóninde qolhat alynyp, Petropavl qalasyndaǵy páterin paıdalanýǵa tyıym salyndy.
Osy basylymnyń jazýynsha, Gollandııalyq bastamashylardyń Mars One jobasy boıynsha Mars planetasyna saparǵa attanýǵa tilek bildirip, aryz jazǵandardyń sany qazirdiń ózinde 100 myń adamǵa jetipti. Atalǵan joba Marsqa endi Jerge qaıtyp kelmeıtin espedıtsııa uıymdastyrýdy kózdeıdi. Jobany jasaýshylar «qyzyl planetany» jaýlap alýdy 2022 jyly bastaýdy josparlap otyr.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, Týrızm qaýymdastyǵynyń deregi boıynsha, Qazaqstan azamattary jıi demalatyn elderdiń kóshbasynda Túrkııa eli tur. Bul elge jylyna 200 myńnan astam qazaqstandyq saparlaıdy.
Sońǵy jyldary shetelde demalatyn qazaq týrısteriniń talǵamy men usynylatyn qyzmetterge degen talaby ósip keledi. Shyny kerek, buryndary shetelge barǵanymyzda, toqtaǵan qonaqúıimizde Qazaqstannyń Týy ilinbese, tıisti máseleniń anyq-qanyǵyn otandyq jýrnalıster bolyp sheteldik taraptan surap biletinbiz, qazir qarapaıym azamattar da basqa elderdiń týlarymen qatar, Memlekettik rámizimizge qurmet kórsetilýin talap etip júr. Bul qýantarlyq jaıt. Eldik patrıotızm deńgeıiniń de ósý kórsetkishi. Ekinshi ózekti másele - qazaq tilindegi aqparattyq anyqtamalar men otandyq telearnalardyń álemdik qonaqúıler júıesinde keń etek jaıa qoımaǵandyǵy. Máselen, Túrkııanyń keıbir qonaqúılerinde Qazaqstannyń tuńǵysh spýtnıktik arnasy - «Kazakh tv» birqalypty kórsetilse, endi birqatarynda «servıs úzilgen» dep turady. «Biraq shetelde demalyp jatqan qandastarymyzdyń bul arnaǵa kóńili tolmaıtyny baıqalady. Úsh tilde habar taratatyn arnaǵa Túrkııada turatyn 25 myńǵa taıaý qazaq dıasporasynyń da renishi joq emes. Tipti osydan 5-6 jyl buryn Ystambuldyń Zeıtinburny aýdanynda bolǵanymyzda, Qazaq qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Dárýish Qylysh: «Bizdiń tilegimizdi arna basshylaryna jetkize baryńyzdar! Balalarymyz qazaqsha telearna kórmese, qazaqsha kitap-gazetter oqymasa, tildi umytpaı ma? Túrkııa qazaqtarynyń bar tilegi - qazaqsha habarlardyń kóbeıýi» dep edi. Elge kelgen boıda «Habar» agenttiginiń sol kezdegi Bas prodıýsseri Serik Abbas Shahqa baryp, máseleni túsindirgenimizde, ol kisi muny qýana quptap, telearnanyń sol kezdegi basshylyǵyna bizdiń atymyzdan hat jazýdy usynǵan edi»,-dep jazady basylym «Álemdik qonaqúılerde qazaq telearnasy nege joq?» degen maqalada.
Osy gazette «4 tonna qarbyzdy ıesine qaıtardy» atty materıal berilgen. Eń kóp taraǵan baqsha daqyldarynyń biri -qarbyz... Jas pen káriniń shólin basyp, súıikti tiske basaryna aınalǵan osy baqsha óniminiń aptap ystyqta jurttyń kózi qaýyn-qarbyz egetin baqshalyqqa túsetini jasyryn emes. Osyndaı birtosyn jaǵdaı Qyzylorda oblysyndaǵy Shıeli aýdanynda oryn aldy. Qyzylorda oblystyq ishki ister departamenti baspasóz qyzmetinen habarlaǵanyndaı, osy aýyldyń turǵyny 1941 jyly týylǵan azamat K.N.-nyń Shıeli aýdany, Bestam aýylynyń egistik alqabynan 4 tonna qarbyzyn belgisiz bireýler urlap ketkeni týrly dabyl tústi. Tártip saqshylarymen júrgizilgen jedel-izdestirý sharalarynyń nátıjesinde osy aýdannyń 1974 jyly týylǵan turǵyny ustaldy. Qazirgi ýaqytta bul derek boıynsha qylmystyq is qozǵaý máselesi sheshilýde.
