Álemdegi eń alǵashqy jasandy kóz qaı jerden tabylǵanyn bilesiz be — sheteldegi qazaq baspasózi
ASTANA. KAZINFORM – Kazinform HAA sheteldegi qazaq tilinde taraıtyn aqparat kózderine aptalyq sholýyn usynady.
Ózbekstan álemde týrıster aǵyny jyldam ósip jatqan TOP-7 eldiń qataryna endi — ÓzA
Búkilálemdik týrızm uıymy (BUU Týrızm) jarııalaǵan eń keıingi taldamalyq derekterge (World Tourism Barometer) sáıkes, Ózbekstan 2025 jyldyń qańtar–qyrkúıek aılarynda sheteldik týrıster kelgen álemdik deńgeıde eń joǵary ósý kórsetken TOP-7 eldiń qataryna endi, habarlaıdy «ÓzA» aqparat agenttigi.
Habarlamada aıtylýynsha, elge kelgen halyqaralyq týrıster aǵyny 2019 jylǵy jaǵdaımen salystyrǵanda 73 paıyzǵa artqan. Bul Ózbekstannyń jahandyq týrızm keńistigindegi ornynyń júıeli túrde nyǵaıyp kele jatqanyn kórsetedi.
Atalǵan nátıje Eýropa aımaǵy aıasynda da Ózbekstan týrızmine berilip otyrǵan oń baǵanyń aıqyn kórinisi boldy. BUU Týrızm reıtıngine sáıkes, 2019 jylmen salystyrǵanda týrıster sanynyń ósý qarqyny boıynsha Ózbekstan Eýropa aımaǵyndaǵy eń úzdik kórsetkishke ıe elder arasynda 2-orynǵa shyqqan.
Jahandyq úrdister aıasynda Ózbekstan týrıstik belsendiliktiń odan ári serpindi ósýin baıqatyp otyr. 2025 jyly el jańa rekordtarǵa qol jetkizdi: alǵashqy 11 aıda 10,7 mıllıonnan astam sheteldik týrıst keldi, al sáýir aıynan bastap tarıhta alǵash ret aı saıyn 1 mıllıonnan astam týrıst qabyldanǵan. Týrıstik qyzmetter eksportynan túsken tabys 4,4 mıllıard AQSh dollarynan asty. Bul tek qalpyna kelýdi ǵana emes, ózge kóptegen baǵyttarmen salystyrǵanda ozyq ósimdi de kórsetedi.
Úsh eldiń prezıdenti Lev Tolstoı syılyǵymen marapattaldy — Eurasia Today
Qyrǵyzstan, Tájikstan jáne Ózbekstan prezıdentteri Lev Tolstoı atyndaǵy Halyqaralyq beıbitshilik syılyǵymen marapattaldy.
Bul týraly Qyrǵyzstanda shyǵatyn Eurasia Today aqparat agenttigi habarlady.
Eurasia Today-diń habarlaýy boıynsha, Lev Tolstoı atyndaǵy Halyqaralyq beıbitshilik syılyǵy Qyrǵyzstan Prezıdenti Sadyr Japarovqa, Tájikstan Prezıdenti Emomalı Rahmonǵa jáne Ózbekstan Prezıdenti Shavkat Mırzıeevke beriledi.
Saltanatty rásim Sankt-Peterbýrg qalasyndaǵy Rımskıı-Korsakov atyndaǵy konservatorııa ǵımaratynda ótti. Reseı Prezıdenti Vladımır Pýtın quttyqtaý sóz sóılep, bul marapattyń beıbitshilikti qamtamasyz etýge, halyqtar arasyndaǵy dostyqty nyǵaıtýǵa, adam quqyqtary men bostandyqtaryn qorǵaýǵa yqpal etýge baǵyttalǵanyn aıtty.
Vızasyz kelisim Qytaı men Ortalyq Azııada shekaraaralyq óz kóligimen júretin týrızmdi damytty — «Halyq gazeti»
Qytaı men Qazaqstan arasyndaǵy vızasyz kelisim 2023 jyldyń qarasha aıynda kúshine engennen beri kedendik rásimdeý barǵan saıyn yńǵaıly bola bastady. Al shekaraaralyq óz kólikterimen júretin týrızm jańa úrdiske aınaldy, dep dep habarlaıdy «Halyq gazeti».
Qytaılyq BAQ-tyń málimetinshe, 2023 jyly Qytaı men Qazaqstannan shamamen 445 000 adam Qazaqstandaǵy Nurly jol kedeninen ótken. Al 2024 jyly kedennen ótkenderdiń sany shamamen 837 000-ǵa deıin ósti. Tek osy jyldyń alǵashqy segiz aıynda keden beketi arqyly Qazaqstanǵa shamamen 344 000 qytaı azamaty kirgen. Olardyń 10%-ǵa jýyǵy óz kólikterimen jolǵa shyqqandar.
— Óz kóligimen saparlaǵan Chjao Sınfen ishinde tamaq istep, demalýǵa yńǵaıly kólikpen júrý jergilikti tabıǵat pen ádet-ǵurypty jaqynnan kórip, tamashalaýǵa múmkindik beretinin aıtty. Jolaýshy Ortalyq Azııany osylaı aralaǵannan keıin, Jibek joly boıyndaǵy basqa elderge de barýdy josparlap otyr, — dep jazady qytaılyq BAQ.
Aıta keteıik, 2024 jyly Qazaqstanǵa 655 000 Qytaı azamaty barǵan. Olardyń ishinde 174 000 jolaýshy týrıstik maqsatta Qazaqstanda 24 saǵattan astam ýaqyt bolǵan. Bul 2023 jylǵy 103 000-nan aıtarlyqtaı joǵary.
Álemdegi alǵashqy jasandy kóz qaıdan tabylǵanyn bilesiz be? — ParsToday
Irannyń Kúıgen qalasynda álemde alǵash ret 4800 jyldyq tarıhy bar jasandy kóz tabyldy, dep jazdy ParsToday aqparat agenttigi.
Irandaǵy eń qundy ejelgi oryndardyń biri, onyń ataýy álemdik mura nysany retinde tirkelgen — Kúıgen qala. Bul aımaq Irannyń ońtústik-shyǵysyndaǵy Sıstan men Belýdjıstandaǵy Zabol qalasynan elý shaqyrym jerde ornalasqan jáne onyń tarıhy bes myń jyldan astam ýaqytqa sozylady.
ParsToday málimetinshe, tarıhı jáne arheologııalyq sarapshylar bul qalany Kúıgen qala dep ataýdyń ártúrli sebepterin alǵa tartty, biraq kóptegen teorııa boıynsha, bul aımaqtyń topyraǵynda kúl qabattarynyń bolýy bul jerdiń buryn birneshe ret órtengenin, onyń sebepteri áli belgisiz ekenin kórsetedi.
Eń qyzyǵy Iranda tabylǵan álemdegi alǵashqy jasandy kóz Kúıgen qaladaǵy qabirge jerlengen 25-30 jastaǵy áıelge tıesili bolyp, onyń bas súıegine qoıylǵan. Tabylǵan jasandy kóz áıeldiń sol kózine ımplantatsııalanǵan jáne ýaqyt óte kele buzylmaǵan kúıinde qalǵan.
— Bul jasandy kózdiń materıaly tolyq anyqtalmaǵan, biraq ol tabıǵı bıtýmnan janýarlar maıynyń qandaı da bir túrimen aralasqan sııaqty, — dep jazady ırandyq BAQ.
Sondaı-aq osy aptada ParsToday basylymynda «Irannyń geosaıası orny nelikten mańyzdy?» degen taqyryptaǵy aqparat jaryq kórdi.
Atalǵan BAQ-tyń dereginshe, Iran óziniń erekshe geografııalyq ornalasýyna baılanysty halyqaralyq kartalardyń júreginde tur.
Ońtústik-Batys Azııada ornalasqan jáne Kaspıı teńizine, Parsy shyǵanaǵyna jáne Oman teńizine shyǵa alatyn Iran Shyǵys pen Batys arasyndaǵy saýda jáne energetıkalyq ózara árekettesý úshin mańyzdy kópir qyzmetin atqarady.
ParsToday málimeti boıynsha, strategııalyq geosaıası oryn dep atalatyn bul pozıtsııa Irandy aımaqtaǵy jáne álemdegi negizgi oıynshylardyń birine aınaldyrdy.
Qorǵas keden beketi bıyl tarıhı rekord jasady — CNR
Bıyl Qorǵas shekara beketinen ótken jolaýshy sany bir mıllıon adamnan asty.
Bul týraly Qytaıdyń «Ortalyq halyq radıosy» aqparattyq portaly habarlady.
Atalǵan basylymnyń keltirgen deregine súıensek, 23 jeltoqsan kúni Qorǵas keden beketiniń jarııalaǵan málimetinshe, qazirge deıin Qorǵas keden beketinen bıyl shekaradan kirip shyqqan jolaýshy sany bir mıllıon 40 myń adamǵa jetip, bir mıllıonnan astam adam shekara ótkelinen ótken.
Qytaılyq BAQ-tyń habarlaýynsha, bul kórsetkish — osy shekara beketinen bir jyl ishinde kirip shyqqan jolaýshy sanynyń tarıhı rekordyn jańalaǵanyn kórsetedi.
Batyl jańa álem: jasandy ıntellekt arqyly basqarý— TRT
Jumysqa qabyldaýdan bastap salyqtyq tekserýlerge, áleýmettik járdemaqylardan polıtsııanyń marshrýttaryn belgileýge deıin kóptegen salada sheshim qabyldaý úderisine algorıtmder yqpal etip keledi.
Al bul neni bildiredi? Algorıtmder endi jaı ǵana tehnıkalyq qural emes… Olar qoǵamdyq retteý men saıasattyń dál ortasyna ornalasty.
Bul týraly osy aptada Túrkııa Radıo Televızııa portaly habarlady.
Túrkııalyq basylym bul aqparatynda jasandy ıntellekt júıeleri endi tek ınfraqurylym bolýdan shyǵyp, qoǵamǵa ashyq rólderdi atqara bastaǵany týraly aıtady.
Qyzmetke irikteýde qoldanylatyn bir algorıtm úmitkerlerdi baǵalaý kezinde ádiletsizdikke jol ashýy múmkin. Nemese salyqtyq baqylaý júıesi belgili bir toptardy shamadan tys nysanaǵa alýy yqtımal. Sondyqtan da bul júıelerdiń ádil, ashyq ári esep beretin bolýy — ómirlik mańyzy bar másele.
— Algorıtmdik basqarý degenimiz ne? Qarapaıym tilmen aıtqanda ol derekterden úırenetin, beıimdeletin jáne aýqymdy deńgeıde jumys isteıtin jasandy ıntellekt júıelerin qamtıdy. Bul júıeler qatań, ózgermeıtin erejelerdi oryndaýmen shektelmeıdi. Tipti olardy jasaýshylardyń ózi aldyn ala boljaı almaǵan áreketterdi usynýy múmkin, — dep jazady, dep jazady «TRT».