Álemde koronavırýstan kóz jumǵandar sany azaıyp, maska taǵý rejımi jeńildetildi
Djon Hopkıns ýnıverıstetiniń málimetinshe , pandemııa bastalǵannan beri álemde 477 mıllıonnan astam adam koronavırs juqtyrǵan. 6,1 mıllıonnan astam adam qaıtys boldy.
20 mıllıonnan astam adam koronavırýs juqtyrǵan elder qatarynda AQSh, Úndistan, Brazılııa, Frantsııa jáne Ulybrıtanııa bar.
Álemdegi mańyzdy oqıǵalardyń statıstıkasyn jasaıtyn Worldometer portalynyń málimeti boıynsha, beısenbi kúni tańerteń 1 mıllıon adamǵa shaqqandaǵy ólim kórsetkishi 786,2-ny quraǵan. AQSh-ta 1 mıllıon turǵynǵa shaqqanda 2994 adam, Úndistanda – 368, Brazılııada – 3059, Frantsııada – 2157, Ulybrıtanııada – 2396 adam qaıtys boldy.
Buǵan deıin naýryz aıynyń ortasynda Dúnıejúzilik densaýlyq saqtaý uıymynyń ókili Margaret Harrıs álem qazir «pandemııanyń ortasyna jetkenin» aıtqan edi. Al uıymnyń Reseıdegi ókili Melıta Výınovıch pandemııa bıyl aıaqtalýy múmkin ekenin atap ótti. «Alaıda bul vırýs tolyǵymen joıylady degen sóz emes. Tek koronavırýsty juqtyrǵandar sany azaıyp, jaǵdaı buǵan deıingideı ýshyqpaıdy degendi bildiredi», - dedi ol.
Polshada betperde taǵý rejımi alynady
Polsha bıligi 28 naýryzdan bastap respýblıkadaǵy betperde rejımin alyp tastaý jáne shetelden keletinderge karantın engizý týraly sheshim qabyldady. Bul týraly beısenbi kúni baspasóz máslıhatynda respýblıkanyń densaýlyq saqtaý mınıstri Adam Nedzelskıı málim etti.
«Men 28 naýryzdan bastap betperde kııý mindettemesin alyp tastaý kerek dep sheshtim. Biraq bunyń medıtsınalyq mekemelerdegi qyzmetkerler men naýqastarǵa qatysy joq. Basqa jerlerde 28 naýryzdan bastap mundaı mindetteme bolmaıdy», - dedi ol.
Degenmen adam kóp jınalatyn jerlerde maskadan bas taǵyp júrýge keńes berdi. Sonymen óosa ol úı karantıni de alynyp tastalatynyn atap ótti. Onyń aıtýynsha, Densaýlyq saqtaý mınıstrligi eldegi epıdemıologııalyq jaǵdaıdyń nasharlaýy múmkin ekenin joqqa shyǵarmaıdy. Mundaı jaǵdaıda adekvatty sheshimder qabyldanatyn bolady.
Eske salaıyq, 2020 jyldyń 4 naýryzynan bastap respýblıkada koronavırýs ınfektsııanyń alǵashqy jaǵdaıy anyqtalǵannan beri 5,9 mıllıon adam juqtyrǵan, 114 myńnan astam adam qaıtys bolǵan. 38 mıllıon halqy bar Polshada eldiń 22,3 mıllıon turǵyny vaktsınalaýdyń tolyq kýrsynan ótken. Polshada epıdemııalyq rejım 2020 jyldyń naýryz aıynan bastap engizilgen edi, biraq qazirgi ýaqytta buryn engizilgen shekteýlerdiń kóbi alynyp tastaldy.
Italııada bir apta ishinde jarty mln adam KVI juqtyrdy
Sońǵy jeti kúnde, ıaǵnı 17-23 naýryz aralyǵynlda Italııada jarty mıllıonnan astam adam koronavırýs juqtyrǵan. Bul bir apta burynǵy kórsetkishten 32%-ǵa kóp.
Sonymen qosa aýrýhanaǵa jatqyzylǵandar sany - 5,9%-ǵa, reanımatsııa bólimshelerine jańadan túsken naýqastardyń sany azdap 9,4%-ǵa artqan.
Jańa Zelandııa keıbir mamandyqtar úshin mindetti vaktsınalaýdy alyp tastamaq
Jańa Zelandııa 2022 jyldyń 4 sáýirinen bastap belgili bir mamandyqtar úshin úshin mindetti koronavırýsqa qarsy vaktsınalaýdy alyp tastamaq. Bul týraly sársenbide eldiń premer-mınıstri Djakında Ardern málimdedi.
«Koronavırýstyń omıkron nusqasynyń taraýyn baqylaýǵa alý jáne Jańa Zelandııa turǵyndarynyń vaktsına alý kórsetkishteriniń joǵary ekeni sanıtarlyq shekteýlerdi jeńildetýge múmkindik beredi», - deıdi ol.
Sonymen qosa premer-mınıstr el indettiń sharyqtaý sheginen ótkenin jáne juqtyrǵandar sanynyń kún saıyn kóbeıýi turaqty túrde tómendep kele jatqanyn, sondyqtan 4 sáýirden bastap eshbir qoǵamdyq jáne memlekettik uıymdarǵa barý úshin vaktsınalaý qujaty talap etilmeıtinin atap ótti.
Buraq munyń densaýlyq saqtaý salasy mamandaryna, múgedekter men qarttardy kútýmen aınalysatyndarǵa, sondaı-aq qylmystyq-atqarý júıesi qyzmetkerlerine qatysy joq. Shekara jáne keden qyzmetkerleri úshin de vaktsına alý mindetti bolyp qalady.
Sonymen qatar Ardern 26 naýryzdan bastap qoǵamdyq is-sharalarǵa qatysýshylar men meıramhanalar men barlarǵa kelýshiler sany 100-den 200 adamǵa deıin ulǵaıtylatynyn, sonymen qatar sportpen aınalysýǵa tyıym salynatyn shekteýler de alynyp tastalatynyn tilge tıek etti.
Búgingi tańda Jańa Zelandııada koronavırýs ınfektsııasyn 573 myńnan astam juqtyryp, 201 adam qaıtys boldy.
Frantsııada bir táýlikte 150 myńǵa jýyq adam KVI juqtyrdy
Frantsııada koronavırýs juqtyrǵandar sany artyp keledi, sońǵy táýlikte 150 myńǵa jýyq adamnyń juqtyrǵany tirkeldi. Bul týraly beısenbide respýblıkanyń Qoǵamdyq densaýlyq saqtaý agenttigi habarlady. Eldegi ınfektsııa deńgeıi 100 000 turǵynǵa shaqqanda 1025 jaǵdaıǵa deıin ósken. Bul kórsetkish aldyńǵy aptamen salystyrǵanda joǵary. 15 naýryzda Frantsııada kúnine shamamen 116 000 adamǵa kovıd dıagnozy qoıyldy, bul kórsetkish 100 000 turǵynǵa 679 jaǵdaıdy quraǵan edi.
24 naýryzdaǵy jaǵdaı boıynsha elde 141 myńnan astam frantsýz Kovıd saldarynan qaıtys boldy. Bir aptada qaıtys bolǵandar sany 612-ni quraǵan.
Jalpykoronavırýs pandemııa saldarynan Frantsııada ólim-jitim kórsetkishi aıtarlyqtaı ósti. Búginde frantsýz aýrýhanalarynda orta eseppen 100 adam KVI-di juqtyrý saldarynan qaıtys bolýda. Osylaısha, pandemııa eldegi ólim-jitim kórsetkishini aıtarlyqtaı áser etip otyr.
Ulttyq demografııalyq zertteýler ınstıtýtynyń málimeti boıynsha, 2021 jyly Frantsııada 657 000 adam qaıtys boldy.
Aýstralııada qart adamdar men múgedekterge vaktsınanyń ekinshi býsterlik dozasyn salý usynyldy
Aýstralııada 65 jastan asqan turǵyndarǵa (50 jastan asqan baıyrǵy jergilikti turǵyndarǵa) jáne ımmýnıteti tómen naýqastarǵa COVID-19-ǵa qarsy vaktsınanyń býsterlik dozasynyń ekinshisin alýǵa keńes berildi. 25 naýryzda Aýstralııa úkimeti janyndaǵy ımmýndaý boıynsha memlekettik tehnıkalyq konsýltatıvtik toptyń mundaı usynysy Aýstralııa Densaýlyq saqtaý mınıstrliginiń saıtynda jarııalanǵan.
Konsýltatıvtik top sarapshylarynyń aıtýynsha, bul sanattaǵy azamattar úshin vaktsınanyń ekinshi býsterlik dozasy ońtústik kontınentke qys kelgenge deıin koronavırýstan qorǵaný múmkindigin arttyryp, asqyný qaýpin azaıtady. Qys mezgiline arnalǵan ekinshi býsterlik dozasyn COVID-19 anyqtalǵannan keıingi tórt aıdan soń nemese birinshi býsterlik dozany qabyldaǵannan keıin tórt aı ótken soń ǵana saldyrýǵa bolady.
Qyrǵyzstanda tótenshe jaǵdaı rejımi alynady
24 naýryzda Qyrǵyzstannyń vıtse-premer-mınıstri Edil Baısalov Tótenshe jaǵdaılar mınıstrligine Densaýlyq saqtaý mınıstrligimen birlesip, koronavırýs pandemııasyna baılanysty 2020 jyldyń naýryz aıynda engizilgen tótenshe jaǵdaı rejımin alyp tastaý máselesin pysyqtaýdy tapsyrdy.
Sonymen qosa ol Syrtqy ister mınıstrligine qyrǵyz-ózbek shekarasyn kesip ótý kezinde qyrǵyz azamattarynyń koronavırýs ınfektsııasyna qarsy mindetti ekspress-testileýdi alyp tastaý máselesin de qarastyrýǵa tapsyrma berdi.
Degenmen eldegi TJ rejımi men shekaradaǵy ekspres-testileý qashan alynatyny jóninde áli tolyq aqparat joq.
Aıta keteıik, Qyrǵyzstanda pandemııa bastalǵaly beri 201 myńnan astam koronavırýs juqtyryp, 2 982 adam qaıtys bolǵan.
Qazaqstanda jabyq mekemede maska taǵyp júrý talaby alyndy
24 naýryzda premer-mınıstrdiń orynbasary Eraly Toǵjanovtyń tóraǵalyǵymen Qazaqstan aýmaǵynda koronavırýs ınfektsııasynyń taralýynyń aldyn alý jónindegi VAK otyrysy ótti. Onda eldegi epıdemıologııalyq jaǵdaıdyń turaqtanǵany eskerilip, VAK birqatar shekteýdi alyp tastady. Olar:
- úı-jaılarda mindetti maska taǵý talabyn alyp tastaý;
- medıtsınalyq mekemelerde (personal, qyzmetkerler, patsıentter, kelýshiler) medıtsınalyq maskalardy taǵý mindetin óz kúshinde qaldyrý;
- adam kóp jınalatyn oryndarda, qoǵamdyq kólikte, uıymdasqan ujymdarda maska taǵýdy usynymdyq sıpatta qaldyrý;
- bilim berý uıymdarynda oqytýdyń kabınettik júıesine ruqsat berý.
Sondaı-aq komıssııa sheshimimen «Pfizer» preparatymen vaktsınalaýǵa jatatyn tulǵalar kontıngenti keńeıtiledi, ol mynadaı sanattarmen tolyqtyrylady:
- bastapqy vaktsınalaýdan ótetin, profılaktıkalyq vaktsına alǵysy keletin adamdar;
- túrli sebeptermen shetelge shyǵý úshin qaıtalama ekpe alýshylar;
- shetelde alǵan vaktsına kýrsyn aıaqtaý úshin ekpe alýshy tulǵalar;
- COVID-19 vırýsyna qarsy revaktsınatsııa alýshy barlyq toptaǵy adamdar.
Sonymen qosa E.Toǵjanov qolaıly epıdemıologııalyq jaǵdaıdy qamtamasyz etýdiń basty sharttarynyń biri azamattardy ýaqytyly ımmýndaý jáne revaktsınalaý ekenin atap ótip, ony qadaǵalaýdy tapsyrdy.
Aıta keteıik, elde pandemııa bastalǵaly beri 1 mln 304 myńnan astam adam koronavırýs ınfektsııasyn juqtyrǵan. Al 13 myńnan astam adam qaıtys boldy.
Nazerke Súıindik
