Álemde Abaı kúni qalaı atalyp ótildi
ASTANA. KAZINFORM – Uly aqyn Abaı Qunanbaıulynyń 180 jyldyq mereıtoıy Qazaqstannan tys jerlerde de keńinen atalyp ótildi. Eske alý is-sharalary Reseıde, Túrkııada, Ázerbaıjanda, Qyrǵyzstanda ótti.

Álemniń qaı qalalarynda Abaı kúni toılanǵany jóninde Kazinform agenttiginiń tilshisi sholý jasaǵan edi.
Máskeý
Máskeýde qazaqtyń uly oıshyly, aqyn, jazba qazaq ádebıetiniń negizin qalaýshy Abaı Qunanbaıulynyń 180 jyldyǵy atalyp ótti. Іs-shara aıasynda Chıstoprýdnyı býlvaryndaǵy eskertkishine gúl shoǵyn qoıý saltanatty rásiminen bastaldy.
Rásim dástúrge aınaldy, jyl saıyn dál osy kúni Abaı eskertkishine gúl shoǵyn qoıý sharasy uıymdastyrylady. Oǵan qazaqstandyq dıplomattar, Reseı JOO-da oqıtyn qazaqstandyq stýdentter, Máskeýdegi qazaq mádenıeti qoǵamdarynyń ókilderi qatysady.

TMD astanalary men iri qalalarynyń halyqaralyq assambleıasy vıtse-prezıdenti-bas dırektory ıÝ.Vasıýnkın Abaı murasynyń ulylyǵy men mańyzyn eske salyp, onyń eskertkishi kóptegen elde ornatylǵanyn atap ótti. Sondaı-aq ol 26 qyrkúıekte Máskeý «Halyqtar úıinde» ótetin Abaıdyń 180 jyldyǵy men Sergeı Esenınniń 130 jyldyǵyna arnalǵan shyǵarmashylyq keshke shaqyrdy.
Іs-shara barysynda qatysýshylar Abaıdyń qara sózderin oqyp, «Jelsiz túnde jaryq aı» jáne «Kózimniń qarasy» ánderin oryndady.
Eske sala keteıik, Máskeýdegi Abaı eskertkishi 2006 jylǵy 4 sáýirde ashylǵan. Abaı kúni 2020 jyly Úkimet qaýlysymen bekitilgen.
Bishkek
Bishkekte Abaı Qunanbaıulynyń 180 jyldyǵyna oraı eskertkishine gúl shoǵyn qoıý rásimi ótti.
Іs-sharaǵa qazaqstandyq dıplomattar, olardyń otbasy músheleri jáne Qyrǵyzstandaǵy qazaqtar qaýymdastyǵynyń ókilderi qatysty. Merekede qatysýshylar halyq arasynda keńinen tanymal «Kózimniń qarasy» ánin oryndady.

Aıta keteıik, Abaı kúni Qazaqstan Úkimetiniń 2020 jylǵy tamyzdaǵy qaýlysymen bekitilgen. Qyrǵyzstan astanasynda Abaı eskertkishi Teatr skveriniń ortalyq alleıasynda 2022 jylǵy mamyrda ashyldy. Ashylý rásimine prezıdentter Qasym-Jomart Toqaev pen Sadyr Japarov qatysty.
Baký
Bakýde Abaı Qunanbaıulynyń 180 jyldyǵyna oraı eske alý aktsııasy ótti. Oǵan Qazaqstannyń Ázerbaıjandaǵy elshiligi, Túrki memleketteri parlamenttik assambleıasy, Túrki mádenıeti men murasy qory, shyǵarmashylyq zııaly qaýym, abaıtanýshylar men ázerbaıjandyq jazýshylar qatysty.

Іs-shara basynda qatysýshylar aqynnyń esimi berilgen kóshede ornalasqan memorıaldyq taqtasyna gúl shoǵyn qoıyp, bir mınýt únsizdikpen eske aldy. Qazaqstan elshiliginiń keńesshisi Edil Myrzahanov quttyqtaý sózinde Abaıdyń baǵa jetpes shyǵarmashylyq murasy qazaq mádenıetiniń negizi ekenin atap ótti.
Alanıa
Abaı atyndaǵy saıabaqta aqynnyń 180 jyldyǵyna arnalǵan merekelik is-shara ótti. Oǵan qazaq jáne túrik mádenıet qaýymdastyqtarynyń ókilderi, sondaı-aq jergilikti bılik qatysty.

Іs-shara Qazaqstannyń Antalııadaǵy Bas konsýldyǵynyń bastamasymen, Alanıa qalasy ákimdigi men Qazaqstannyń qurmetti konsýly Ahmet Djebedjiniń qoldaýymen uıymdastyryldy. Qonaqtar qatarynda Alanıa meri Osman Taryq Ózchelık jáne jergilikti bılik ókilderi boldy.
Baǵdarlama aıasynda eskertkishke gúl shoqtary qoıylyp, Abaıdyń túrik tiline aýdarylǵan óleńderi men ánderi oryndaldy. Sonymen qatar aqyn ómiri men shyǵarmashylyǵyna arnalǵan vıktorına ótkizilip, oǵan eresekter de, balalar da qatysty.
Ankara
Ankarada Hadjı Baıram Velı ýnıversıtetinde Túrki álemin zertteý ortalyǵy, halyqaralyq TÚRKSOI uıymy jáne Qazaqstan elshiliginiń qoldaýymen Abaı kúni ótti.
Ýnıversıtet prorektory, professor doktor Metın Orbaı Abaıdyń tek aqyn ǵana emes, tereń oıshyl, qoǵam kóshbasshysy bolǵanyn atap ótti. Onyń satıralyq shyǵarmalary arqyly halyqqa jol kórsetkenin jáne búgingi jastar úshin de onyń rýhanı ustazdyǵy ózekti ekenin aıtty.

Túrki álemin zertteý ortalyǵynyń dırektory, professor doktor Djemıle Kynajy Baran Abaıdyń ádebı murasy ǵasyrlar boıy mánin joǵaltpaǵanyn jáne búkil túrki áleminiń ar-ojdany ekenin atap ótti.
Іs-sharada Abaı ómiri men ıdeıalaryna arnalǵan qysqametrajdy derekti fılm kórsetildi. Qazaqstan, Túrkııa, Qyrǵyzstan jáne Ózbekstan jastary Abaı shyǵarmalarynan úzindi oqyp, oqytýshylar aqynnyń Túrkııa men Batysta tanylýyna arnalǵan arnaıy dáris ótkizdi.
Keshe uly aqynnyń týǵan jerinde «Abaı kúni» qalaı ótip jatqany týraly fotoreportaj usynǵan edik.