Aqtóbelikter latyn álipbıine kóshýdiń mańyzdylyǵyn sóz etti
Latyn álipbıine kóshýdiń joldary men mańyzdylyǵy «Nur Otan» partııasy Aqtóbe oblystyq fılıaly janyndaǵy «Mıras» aımaqtyq keńesinde talqylandy. Aımaqtyq «Mıras» keńesiniń tóraǵasy, mádenıet qaıratkeri Erkin Qurmanbekov latynǵa kóshý qazaq tiliniń halyqaralyq dárejege shyǵýyna jol ashatynyn aıtty. Alǵa jeteleıtin, mol muraǵa qol jetkizetin joldy tańdaý - el erteńine arnalǵan is. Latyn álipbıine kóshý baǵytyndaǵy jumys buryn bastaldy, qazir jalǵastyp jatyr. Aqtóbe oblystyq tilderdi damytý basqarmasynyń basshysy Gúlaıym Tólebaevanyń aıtýynsha, aldaǵy ýaqytta respýblıka deńgeıinde semınar, trenıngter uıymdastyrylady.
«1928-1940 jyldary arasynda ádebı shyǵarmalardyń bári latyn álipbıinde shyǵarylǵan. Beıimbet Maılınnen bastap sol kezdegi jazýshylardyń muralary latyn tilinde basylǵan, murajaıda saqtalǵan. Qazirgi kezde qazaq tiliniń dybystyq orfoepııalyq júıesin joǵaltyp alý qaýpi basym. Qalaı jazylady, solaı oqylatyn ádis taýyp alyp, ony qazaq tiline tán másele sekildi qabyldap kettik. Іs júzinde olaı bolmaýy kerek. Biz bárin kırılıtsa júıesinde qabyldap otyrmyz. Máselen, Otan degen sóz orys tilinen translıteratsııalanǵanda o árpiniń ornyna a árpi qoldanylyp júr. Shekara, kelıatyrmyz- kele jatyrmyz, jatyryq degen sózder til qurylysynyń buzylý qaýpi bar ekenin kórsetedi. Bul máseleni eń birinshi lıngvıster kóterdi. Sebebi, tildiń náziktigi sondaı, bir-eki urpaq almasqannan keıin ol til margınaldyq tilge aınalady. ıAǵnı, múlde óreskel burmalanǵan tilge ákeledi. Muny zertteý qorytyndylary da dáleldeıdi»,- dedi ol.
Aqtóbe qalasyndaǵy «Ázerbaıjandar qaýymdastyǵy» RQB fılıalynyń tóraǵasy Shahbaz Jamalov Ázerbaıjan Respýblıkasy latyn álipbıine osydan 26 jyl buryn kóshkenin, bul álipbıdi meńgerý óte ońaı ekenin jetkizdi. Jıynǵa óńirdegi fılologtar, til mamandary, qoǵam belsendileri men ózge ult ókilderi de shaqyryldy.
«Men «Ázerbaıjandar qaýymdastyǵy» respýblıkalyq qoǵamdyq birlestiginiń jergilikti fılıalynda ashylǵan arnaıy kýrstarǵa qatysyp júrmin. Qazir latyn álipbıimen erkin jaza alamyn. Bul álipbıdi meńgerý óte ońaı. Sonymen qatar, jastardyń barlyǵy qazir aǵylshyn tilin jaqsy biledi», -dedi Shahbaz Jamalov.
