Aqtóbede munaı men gazdyń kóleńkeli aınalymyn joıý máselesi talqylandy
Aqtóbe qalasynda Munaı men gazdyń kóleńkeli aınalymy máseleleri» atty óńiraralyq forým uıymdastyryldy. Forýmǵa QR Bas prokýrorynyń orynbasary Andreı Lýkın, birneshe mınıstrlik ókili men Atyraý, Batys Qazaqstan, Mańǵystaý oblystary ákimderiniń orynbasarlary qatysty. Forýmda munaı men gazdy urlaý faktisin toqtatý, memlekettik shyǵyndy qaıtarý, qaýipsizdik tehnologııasyn engizý, esepteý quraldaryn qondyrý jáne munaı men gazdyń kóleńkeli bıznesin toqtatý úshin kúsh biriktirý joldary talqylandy. Sebebi, munaı urlyǵy memleketke shyǵyn ákeledi. Máselen, sońǵy úsh jylda elimizde 1 mıllıon tonna «qara altyn» urlanyp, kóleńkeli aınalym kezinde 100 mıllıard teńge shyǵyn tirkelgen.
«Aqtóbe - munaıly óńir. Barlyǵy 29 ken ornynan jyl saıyn 6 mıllıon tonna munaı, 7 mıllıard tekshe metr gaz óndirilip jatyr. Elbasy Nursultan Nazarbaev óndiriske jańa tehnologııany engizýdi tapsyrdy. Aldaǵy 5 jylda ken oryndary 60 mıllıard teńge baǵyttap, tehnologııany jańartýy kerek. Biz mınıstrliktermen birge únemi tekserý jumystaryn júrgizip turamyz. Aqtóbe ekonomıkasynyń 15 paıyzy munaı-gaz salasynda tıesili. Bul óndiriste 15 myńnan astam adam jumys isteıdi. Al munaı-gazdyń kóleńkeli aınalymy bul bıýdjet kirisiniń azaıýyna ákelip soǵady, ınvestıtsııalyq klımat ózgeredi. Negizi munaı-gaz urlyǵy sol salanyń jumysshylarymen, kúzetshilermen baılanysty bolyp tur. Keıde burǵylaý jumystary toqtap turǵan munaı uńǵymasy durys bekitilmeı, urlyq jasalady», - dedi Aqtóbe oblysynyń ákimi Berdibek Saparbaev.
Aqtóbedegi ken oryndarynda munaı urlyǵy toqtaǵan emes. Máselen, Keńqııaqtaǵy ken ornynda sońǵy jyldary 9 myń tonna munaı urlandy. Uıymdasqan qylmystyq top músheleri ustalyp, 20 kúdikti qamaýǵa alyndy. Qylmystyq is boıynsha tergeý jumystary aıaqtaldy. Oblys ákimi Berdibek Saparbaev forým kezinde zańsyz munaı-gaz tasymaldaý faktisine qatysty qylmystyq jaýapkershilikti arttyrýdy usyndy. Sebebi, 200-300 AEK kóleminde aıyppul salý jeńil jaza sanalady. Sonymen qatar, suıytylǵan gazǵa esepteý quralyn qondyryp, munaı men gazdyń qaıdan shyǵyp, qaıda baratynyn anyqtaý úshin Keden kodeksine ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly aıtyldy.
«Energetıka mınıstrligine ortalyqtandyrylǵan aqparattar bazasyn qurýdy usynamyz. Ol jerde munaıdyń hımııalyq quramy týraly anyq jazylýy tıis. Baqylaýshy organdar osy derek boıynsha munaıdyń quramyn bilip, onyń qaıdan ekenin anyqtaı alady. Jol-patrýldik polıtsııasy, keden, shekara qyzmetkerlerine Qarjy mınıstrligi, Memlekettik kirister komıtetiniń bazasyna kirý múmkindigi berilgeni jón. Bastysy, barlyq memlekettik organ birlese jumys isteýi kerek. Sol kezde nátıje bolady»,- dedi B.Saparbaev.
