Aqtóbede 6 jyldan beri máıittik donor otasy toqtap tur
AQTÓBE. KAZINFORM – Qazir óńirde 300-den astam adam búırek, baýyr aýystyrýdy qajet etedi. Alaıda 6 jyldan beri máıittik donor otasy toqtap tur.
Aqtóbege QR DSM Transplanttaýdy jáne joǵary tehnologııalyq medıtsınalyq qyzmetti úılestirý jónindegi respýblıkalyq ortalyǵy basshysynyń orynbasary Nazgúl Jylgeldına kelip, dárigerlerge máıittik donordy qaıta jandandyrý jaıyn aıtty. Aqtóbe oblysy boıynsha 6 jyl boıy eshkim máıittik donor bolmaǵan.
- Elimizde júrek, baýyr, ókpe, ókpe men júrek, sonymen birge kózge donor transplantatsııasy jasalady. Aqtóbe oblysynda sońǵy 6 jylda máıittik donor bolmady. Adamdar arasynda qorqynysh bar. Sonymen birge 2017-2018 jyldary «týma-týysynyń ruqsatynsyz aldy» dep aıtyldy. Biraq ol rastalmady. Ol jerde dárigerler zań buzbady. Sol kezderi «qarsymyn» dep aldyn ala jazbasa, azǵasyn alýǵa bolatyn edi. 2020 jyly Halyq densaýlyǵy jáne densaýlyq saqtaý júıesi týraly Kodekske ózgertýler men tolyqtyrýlar engizildi. Qazir Qazaqstanda «kelisim beredi», «kelisim bermeıdi» degen eki nusqa da qaralady. Kimder donor bola alady? Tek mıy ólgen adamdar. Eger mıy qalypty jumys istep tursa, eshkim de onyń aǵzasyn ala almaıdy. Bul ınsýlt alǵan kez, sosyn bas-mı jaraqaty kezi.Mıdyń jansyz kúıge túskenin bir ǵana maman aıtpaıdy. Ol úshin konsılıým bolady. Onyń quramyna medıtsınalyq uıymnyń basshysy, reanımatolog, nevropatolog, emdeýshi dáriger kiredi. Mıdyń ólgenin rastaý úshin 24 saǵat boıy test jasalady. Sol ǵana rastaıdy. Adamdar sony túsinýi kerek. Biz osyndaı dıagnoz qoıylsa, adamdarǵa shyǵyp sóılesemiz. Kóbine týystary birden bas tartady. Adam jaqynynan aıyrylǵysy kelmeıtinin túsinemiz. Sondyqtan biz úılestirýshini daıyndap, oqytamyz. Sol adamdarmen sóılesedi, aqyldasady, - dedi QR DSM Transplanttaýdy jáne joǵary tehnologııalyq medıtsınalyq qyzmetti úılestirý jónindegi respýblıkalyq ortalyǵy basshysynyń orynbasary Nazgúl Jylgeldına.
Onyń aıtýynsha, elimizdiń soltústik aımaǵynda kelisim beretinder bar. Qalǵan óńirde týystarymen bir kelisimge kelý áli de qıyn.
- Mıdyń jansyzdanýy adamnyń ólgenimen teń. Al júrek pen ókpe tek apparat arqyly jumys isteıdi. Apparattan ajyratqan boıda bári toqtaıdy. Keıde týǵan-týystary kelisim berip, aǵzasyn alýǵa sanavıatsııa jiberiledi. Soǵan jetpeı-aq adam úzilip ketedi. Ondaı da jaǵdaı boldy. Mı ólip, týǵan-týystary kelisim berse, biz brıgada shaqyramyz, sanavıatsııa kelýi kerek. Onyń bári ýaqyt. Júrek pen baýyrdy 5-6 saǵat, búırekti 12 saǵat qana saqtaı alamyz. Sol ýaqytta aǵza jetkizilýi tıis. Óńirler arasyndaǵy qashyqtyq da úlken ról atqarady. Al týystyq donor amaly joq adamnyń qadamy. Eki adamnyń da ómirine qaýipti, - dedi Nazgúl Jylgeldına.
Aıta keteıik, Aqtóbe oblysynda 300-den astam adamǵa donor qajet. Onyń 326-y búırek, 20-y baýyr, 5-i júrek aǵzasyna muqtaj. Byltyr donor bola alatyn 200-den astam adam, bıyl 117 adam kóz jumǵanymen, týǵan-týystary kelisim bermegen. Elimiz boıynsha 4 myńnan astam adam tizimde tur. Olardyń 300-ge jýyǵy túrli sebeppen ómirden ótip ketti.
Eske salsaq, 2017 jyly Aqtóbede 22 jastaǵy Serikbolsyn Kósherbaıdyń qos búıregin ata-analarynyń, týǵan-týystarynyń ruqsatynsyz aldy degen aıyppen dárigerler sotqa shaqyryldy.
