AQSh Gaza turǵyndarynyń bir bóligin ýaqytsha baspanamen qamtamasyz etpek

ASTANA. KAZINFORM – Vashıngton Izraıl baqylaýyndaǵy Gaza sektorynyń shyǵys bóliginde ýaqytsha turǵyn aımaqtaryn qurý bastamasyn talqylap jatyr, dep habarlaıdy Kazinform menshikti tilshisi. 

The New York Times gazetiniń habarlaýynsha, AQSh prezıdenti Donald Tramp ákimshiligi «Balamaly qaýipsiz qaýymdastyqtar» dep atalatyn qurylystar – árqaısysy 20 myńnan 25 myńǵa deıin adamǵa arnalǵan ýaqytsha qurylystardan turatyn qonystar salýdy jedeldetýdi usynyp otyr.

Joba birqatar aımaqtyq seriktestermen talqylaý ústinde jáne turǵyn úı, medıtsınalyq mekemeler jáne bilim berý mekemelerin qurýdy qarastyryp otyr.

Bastama jetekshisi, ákimshilik ókili Are Laıtstoýnnyń aıtýynsha, Vashıngtonnyń basty mindeti – turǵyndardy baspanamen tez qamtamasyz etý.

- Adamdardy qaýipsiz turǵyn úımen múmkindiginshe tez qalaı qamtamasyz ete alamyz. Bul eń ońaı jol, - dedi ol basylymǵa.

Basylymnyń habarlaýynsha, mundaı qonystar anklavtyń shamamen 2 mln turǵynynyń az ǵana bóligin syıdyra alady. Másele áli de bar: qarjylandyrý, adamdar qozǵalysy erkindigi, aımaqtarǵa kirýdi maquldaý, sondaı-aq Izraıldiń tekserilgennen keıin jeke kandıdattarǵa veto qoıýy.

Times of Israel gazeti buǵan deıin AQSh «Jańa Gaza» termınin Izraıl kúshteri 10 qazanda atysty toqtatý týraly kelisimniń bóligi retinde shegingen «Sary syzyq» shekarasynyń shyǵysyndaǵy aımaqtarǵa qatysty qoldanyp jatqanyn habarlaǵan bolatyn.

Palestına sarapshylary bul bastamany synǵa alyp, Gazanyń is júzindegi bóliný qaýpi týraly eskertti. Zertteýshi Ramı Abý Zýbaıda bul jospardy shyndyqqa janaspaıdy dep atady, sebebi Gazanyń tyǵyz ýrbanıstik qurylymy «aýmaqtyq bólinýge qarsy tur». 

- Izraıl bul aımaqty shegingenge deıin de, eki jyldyq qaqtyǵys kezinde de tolyq baqylaýǵa ala almady, - dep atap ótti ol.

Gazada týǵan saıasattanýshy Ramı Barýd jobanyń «eki Gaza» modelin jasaıtynyn jáne shyǵysta balama ákimshilik ortalyq qurýdy maqsat etetinin málimdedi. 

- Meniń oıymsha, Izraıl mundaı áleýmettik ınjenerııa modelin engize alady, - dedi Ramı Barýd. 

Ol sondaı-aq kúshti áleýmettik birlik bólinýdi ekitalaı etetinin atap ótti.

Sarapshylar Gazany segmentteý tujyrymdamasy jańalyq emes ekenin jetkizdi. 1971 jyly Izraıl premer-mınıstri Arıel Sharon aýmaqty bólý úshin «besfalangalyq» josparyn usynǵan. Izraıl sonymen qatar Nettsarım jáne Fıladelfııa dálizderin quryp, joldar men shekarany baqylaýyn kúsheıtti. 

Qazirgi ýaqytta ýaqytsha bólý retinde qarastyrylǵan Sary syzyqtyń birtindep turaqty bólýge aınalyp bara jatqany alańdaýshylyq týdyryp otyr. Synshylar amerıkalyq jospardy júzege asyrý halyqtyń kóp bóligi men qıraǵan batys Gazanyń uzaq merzimdi oqshaýlanýyna ákelýi múmkin ekenin eskertti. 

BUU Saýda jáne damý jónindegi konferentsııasynyń (ıÝNKTAD) jańa esebinde anklavtaǵy JІÓ-niń tómendeýi «buryn-sońdy bolmaǵan jáne apatty» delingen. 

Buǵan deıin AQSh pen Izraıl úkimetteri qoldaıtyn Gaza gýmanıtarlyq kómek qory (GHF) óz jumysyn toqtatatynyn jarııalady.