Aqmola men Jambyl oblystaryndaǵy baıyrǵy ataýlardy qaıtarý usynyldy
Mınıstrliktiń habarlaýynsha, «Tarıhı-dıahrondyq ádisti qoldaný arqyly onomastıkalyq ataýlardy júıelendirý qyzmeti» jobasy byltyrdan beri júzege asyrylyp keledi. Byltyr joba aıasynda SQO jáne Qaraǵandy oblysatrynyń toponımıkalyq ataýlary zerttelgen bolatyn.
«Atalǵan jobany memlekettik satyp alý arqyly «Qaınar» kásibı daıyndyqtyń joǵary mektebi» JShS utyp alǵan. Búginde atalǵan seriktestik tehnıkalyq erekshelikterge sáıkes, belgili ǵalymdar, geograftar, ǵalymdardan jumys tobyn quryp, birqatar eńbek etti. Sondaı-aq, mınıstrlik tarapynan onomastıkalyq keńistikti retteý jáne standarttaý mindeti qoıylǵan. El aýmaǵyndaǵy tarıhı jer-sý ataýlaryn halqymyzdyń tarıhynan ǵana emes, dúnıetanymy men ulttyq ustanymdarynan da habar beretini qundy. Bıyl Aqmola jáne Jambyl oblystaryn alyp otyrmyz. Qarasha aıynda Kókshetaý jáne Taraz qalalarynda mamandardyń qatysýymen semınar uıymdastyryldy», - dedi QR Mádenıt jáne sport mınıstrligi Mádenıet komıteti Onomastıka bóliminiń basshysy Elerke Tórehan QR Ulttyq kitaphanasynda ótken qorytyndy brıfıngte.
Joba nátıjesi retinde atalǵan óńirler kesteli sózdik jasaıdy, sonymen birge toponımıkalyq ataýlardyń ózgerý dınamıkasy jasalady. Elimizdiń barlyq 17 óńiriniń toponımıkalyq ataýlary, olardyń baıyrǵy tarıhı ataýlary zerttelip bolǵasyn, Qazaqstannyń barlyq onomastıkalyq ataýlarynyń 3D karatsyn ázirleý josparlanyp otyr. Bul karta metodıkalyq kómek retinde jergilikti ákimdikterge jumys barysynda basshylyqqa alý úshin taratylady.
«Aldaǵy ýaqytta bul joba Qazaqstannyń barlyq oblysyndaǵy eldimekenderdiń tarıhı ataýlaryn qalpyna keltirýge negizdeledi. Jobadan kútiletin nátıje – birinshiden, dıahrondyq ádis boıynsha tarıhı ataýlardyń etımologııasy men maǵynasy aıqyndalady. Ekinshiden, kóne ataýlardyń qazirgi Qazaqstan ononmastıkalyq keńistigindegi jer-sý ataýlary men ózara tildik-genetıkalyq baılanysy, mazmundyq-semantıkalyq ortaqtyǵy, sondaı-aq tarıhı sabaqtastyǵyna taldaý jasalady. Úshinshiden, tarıhı dálelderdi keltirý maqsatynda keńes kezeńine deıingi jáne keńes kezeńindegi kartadaǵy ataýlar zertteledi. ıAǵnı, kóne zamandaǵy kartalarmen jumys jasalady, ózara salystyrý jumystary júrgiziledi.
Tórtinshiden, baıyrǵy tarıhı ataýlardy qalpyna keltirý barysynda joba zertteýshileri ár oblys boıynsha ǵylymı-zertteý nátıjelerimen tanystyryp,turǵyndardy habardar etip, jergilikti atqarýshy organdardyń ońtaıly sheshim qabyldaýyna múmkindik beredi», - dedi E. Tórehan.
«Qaınar» kásibı daıyndyqtyń joǵary mektebi» JShS dırektory Gúlnar Bekenovanyń aıtýynsha, Aqmola oblysynda 180 jer-sý ataýynyń, Jambyl oblysynda - 100-den astam jerdiń baıyrǵy atyn qaıtarý jáne ózgertý týraly usynym berilgen.
Eń aldymen bul usynymdardy jergilikti atqarý organdary jáne onomastıkalyq komıssııa qarastyrady. Sodan keıin jergilikti atqarýshy organ ortalyqqa usynym jiberýi qajet jáne sońǵy sheshimdi respýblıkalyq onomastıkalyq komıssııa qabyldaıdy jáne Úkimet arnaıy qaýly shyǵarady.
