Agroónerkásip salasy biryńǵaı tsıfrlyq ortaǵa biriktirilmek
ASTANA. KAZINFORM — Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń alqa otyrysynda agroónerkásiptik keshen úshin biryńǵaı tsıfrlyq sheshimderdi iske asyrý máseleleri talqylandy. Bul týraly AShM baspasóz qyzmeti málim etti.
Oǵan vıtse-mınıstrler, komıtetter basshylary, vedomstvolyq baǵynysty uıymdar ókilderi jáne oblys ákimderiniń orynbasarlary qatysty.
Mınıstr Aıdarbek Saparov Memleket basshysynyń tapsyrmasy aıasynda agrosektordy tsıfrlandyrý boıynsha qabyldanyp jatqan naqty sharal týraly aıtty.
— Sýbsıdııalaý, jer qoryn basqarý, ósimdik sharýashylyǵy, mal sharýashylyǵy jáne balyq sharýashylyǵyn bir tsıfrlyq júıede biriktiretin, barlyq memlekettik aqparattyq júıelerdi ıntegratsııalaıtyn «e-AÓK» biryńǵaı tsıfrlyq ekojúıesin qurý jumystary júrgizilýde. Búgin biz birlese sheshýdi talap etetin ózekti máselelerdi qarastyrýymyz qajet, — dedi Aıdarbek Saparov.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Ermek Kenjehanuly óz baıandamasynda 2025 jyly AÓK-ti tsıfrlandyrý jekelegen IT-sheshimder jıyntyǵy emes, memlekettik saıasattyń júıeli quralyna aınalǵanyn atap ótti. Salanyń biryńǵaı tsıfrlyq kontýry óndiristen bastap memlekettik qoldaý men eksportqa deıingi búkil tizbektiń ashyqtyǵyn, derekterdiń senimdiligin jáne basqarylýyn qamtamasyz etedi.
Vedomstvonyń málimetinshe, 2025 jylǵy qyrkúıekte AÓK-tiń tsıfrlyq transformatsııasynyń jańartylǵan Jol kartasy bekitilip, ol 144 negizgi bıznes-protsesti qamtydy. Strategııalyq maqsat — salany derekter negizinde basqarýǵa kóshý, protsesterdi standarttaý jáne analıtıka men jasandy ıntellekt tehnologııalaryn engizý úshin negiz qalyptastyrý.
Mınıstrlik tarapynan SMAJ (Gosagro.kz), AShJB (ISJ), BBAJ (EASÝ) syndy birqatar aqparattyq júıeler engizildi.
Qazirgi tańda aýyl sharýashylyǵy jerlerin basqarý jáne ósimdik sharýashylyǵyndaǵy ónimniń qadaǵalanýyn qamtamasyz etý júıeleri ázirlenip jatyr.
Mal sharýashylyǵy salasyndaǵy mobıldi qosymshalardy kún saıyn 195 myńnan astam fermer paıdalanady. Bul qaǵaz qujat aınalymyn tolyqtaı joıýǵa, eseptiń dáldigin arttyrýǵa jáne veterınarııalyq qaýipsizdikti baqylaýdy kúsheıtýge múmkindik berdi. Ónimniń úzdiksiz qadaǵalanýyn qamtamasyz etetin zerthanalyq zertteýler men sanıtarııalyq saraptama boıynsha tsıfrlyq modýlder pılottyq rejımde engizildi.
MAAJ júıesinde 200 myńnan astam paıdalanýshy 17 negizgi baǵyt boıynsha jumys isteıdi. Salalyq, salyq jáne qarjy júıelerimen ıntegratsııa qaǵaz anyqtamalardan bas tartýǵa jáne sybaılas jemqorlyq táýekelderin azaıtýǵa múmkindik berdi.
Ósimdik sharýashylyǵy óniminiń qadaǵalaný aqparattyq júıesi tuqym men tyńaıtqyshtan bastap óńdeý jáne ótkizýge deıingi búkil kezeńdi qamtıdy.
Joba Aqmola oblysynda synaqtan ótti, kelesi jyly el aýmaǵynda tolyq iske qosý josparlanyp otyr. E-Fish júıesi balyq sharýashylyǵy sýbektileriniń 90 paıyzdan astamyn qamtıdy.
Prezıdenttiń aýyl sharýashylyǵy jerlerin elektrondyq konkýrstar arqyly berý jónindegi tapsyrmasyn oryndaý maqsatynda jyljymaıtyn múlik kadastrimen, orman qorymen jáne jer qoınaýyn paıdalanýmen biriktirilgen, ǵaryshtyq monıtorıng pen jasandy ıntellekt tehnologııalary qoldanylatyn jer resýrstarynyń biryńǵaı tsıfrlyq kartasyn qalyptastyrý jumystary júrgizilip jatyr.
— 600-den astam aýyl sharýashylyǵy taýar óndirýshileri tsıfrlyq sheshimder men jasandy ıntellekt elementterin qoldanýda. Ósimdik sharýashylyǵynda dálme-dál eginshilik tehnologııalary — GPS-navıgatsııa, drondar, sensorlar men taldamalyq alańdar paıdalanylady. Mal sharýashylyǵynda tsıfrlandyrý jemshópti basqarý, maldyń densaýlyǵy, mıkroklımat jáne tabyn ónimdiligin qamtıdy. 200-den astam smart-ferma pýly quryldy. Belsendi óńirler qatarynda Aqmola, Soltústik Qazaqstan, Pavlodar, Qostanaı oblystary jáne Jetisý óńiri bar, — delingen habarlamada.
Memleketaralyq ıntegratsııa sheńberinde Eýrazııalyq ekonomıkalyq komıssııamen úsh ortaq protsess boıynsha biriktirý aıaqtalyp, eksportty jeńildetýge jáne qujattardyń dáldigine baılanysty táýekelderdi azaıtýǵa múmkindik berdi. Qazaqstan sondaı-aq 127 elmen fıtosanıtarııalyq sertıfıkattar almasýǵa arnalǵan halyqaralyq ePhytoSolution júıesine qosylǵan.
Negizgi mindet — barlyq salalyq aqparattyq júıelerdi biriktiretin jáne derekterdi damyǵan BI-taldamasy bar Data Lake ortalyǵynda shoǵyrlandyratyn «e-AÓK» biryńǵaı tsıfrlyq ekojúıesin qalyptastyrý. Ónimniń qadaǵalanýyna jáne jasandy ıntellektti engizýge erekshe nazar aýdarylady. Fınteh-sektormen yntymaqtastyq táýekelderdi baǵalaý sapasyn arttyrýǵa, fermerler úshin ákimshilik júktemeni azaıtýǵa jáne memleket úshin ashyqtyqty qamtamasyz etýge múmkindik beredi.
«Salalyq júıelerdi biryńǵaı tsıfrlyq ortaǵa biriktirý jumystaryn jandandyrý qajet. Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi, jergilikti atqarýshy organdar jáne vedomstvolyq baǵynysty uıymdar sınhrondy jumys istegen jaǵdaıda ǵana tsıfrlandyrý eldiń agroónerkásiptik kesheniniń básekege qabilettiligin arttyratyn turaqty faktorǵa aınalady», — dedi Aıdarbek Saparov.
Alqa otyrysynyń qorytyndysy boıynsha AÓK-tiń tsıfrlyq transformatsııa Jol kartasyn iske asyrý jáne salalyq derekterdiń tolyqtyǵy men dáldigin qamtamasyz etý jóninde naqty tapsyrmalar berildi.
Aıta keteıik, kóktemgi dala jumystaryn qarjylandyrýǵa ótinim qabyldaý jalǵasady.