Ádilbek Nııazymbetov: «Bir toıym bolatyny sózsiz meniń»...
Qatarynan eki Olımpıada oıyndarynda kúmis júldeni qanjyǵasyna baılaǵan baýyrymyzdy búginde el «qazaqtyń Kúmisbegi» dep erkeletip júr. Eliniń aıbynyn asyrǵan azamatty eli de erekshe qadir tutatyny anyq. Búgin sol «Kúmisbegimizdi» áńgimege tartyp, sońǵy jańalyqtarymen bólisip oqyrman nazaryna usynǵandy jón sanadyq.
- Ádilbek, sońǵy Tashkentte ótken «Saryqurlyq» birinshiligi men Astana tórinde ótken dástúrli halyqaralyq QR Prezıdenti kýboynda sizdi jankúıerler sharshy alańnan kóre almady. Qazir qaıda, nemen aınalysyp jatyrsyz?
- Iá, jankúıerlerim saǵynyp qalǵan bolar. Ol jarystarǵa jaraqatyma baılanysty qatysa almadym. Qazir em-dom qabyldap jatyrmyn. Densaýlyq qalpyna kelgennen keıin jankúıerlermen qaıta qaýyshatyn bolamyn.
- Sizder densaýlyqtaryńyz syr bergende óz erikterińizben jarystardan bas tartasyzdar ma, álde dárigerlerdiń kómegine júginesizder me?
- Árıne, dárigerlerdiń kómegine júginemiz. Ár maýsym saıyn tolyq tekseristen ótemiz. Ulttyq quramaǵa jaýapty óz dárigerlerimiz bar. Solardyń keńesine kóp júginemiz. Sebebi, biz qabyldaýǵa bolatyn, bolmaıtyn dáriler bolady. Keıde qatty sýyqtap, tymaýratyp qalatyn kezder bolady. Ondaı kezde dárihanaǵa baryp óz betimizben dári alyp ishýimizge bolmaıdy. Keıbir dopıng degen sondaı sebepterden de bolýy múmkin. Sondyqtan, óz dárigerimizdiń nusqaýy boıynsha emdelemiz.
- Alda álem birinshiligi jaqyndap keledi. Buıyrsa, sol birinshilikten sizdi kóre alamyz ba?
- Ókinishke qaraı, ol birinshilikten de kóre almaısyzdar. Men emdele júrip quramada jattyǵýymdy jalǵastyra beremin. Al negizgi jarystarǵa kelesi jyldyń basynan qosylsam degen josparym bar. Eger, bas bapkerimiz Myrzaǵalı Qulanuly (Aıtjanov - avt.) kez-kelgen ýaqytta sharshy alańǵa shyǵýǵa tapsyrma berse qarsy emespin. Daıynmyn.
- Siz Rıo Olımpıadasynan keıin shańyraq kóteremin dep bir aıtyp qalyp edińiz. Toıǵa qashan baramyz?
- Qazaqtyń dańqty aqyny Tólegen Aıbergenovtiń: «Bir toıym bolatyny sózsiz meniń, Dál qaı kúni ekenin aıta almaımyn. Biraq... biraq... Eshkimdi de bıletpeı qaıtarmaımyn» dep jyrlaǵany sııaqty men de dál qaı kúni toı bolatynyn aıta almaımyn. Biraq, toıym bolǵan kúni kelgen qonaqtarymnyń eshqaısysyn bıletpeı qaıtarmaımyn.
- Múmkin, «kelinge» syrǵa salyp qoıǵan bolarsyz?
- Joq, áli eshkimniń qulaǵyna syrǵa sala qoıǵan joqpyn.
- Sizdeı seri jigitterge qyzdar talasyp júrgen bolar...
- Ondaı áreketke tek aqymaq qyzdar barady. Aqyldy, ıbaly, ımandy qyzdar eshqashan ondaıǵa barmaıdy. Olar óz salaýatyn ustaıdy. Men de, qansha jerden Olımpıada júldegeri bolsam da, adamdyq qasıetimdi joǵaltqym kelmeıdi. Sondyqtan «juldyzdyq» aýrý degendi bilmeımin. Múmkin bireýler meni «juldyz» kóretin shyǵar. Biraq, men kádimgi Ádilbekpin.
- Osydan birer kún buryn jergilikti ákimdik sizge úı syılaǵanyn estidik...
- Iá, elim eńbegimdi baǵalap jatyr. Osyndaı eńbegińdi baǵalap, erkelete biletin elimiz baryna Allaǵa shúkir. Birinshi Allaǵa, ekinshi halqyma Rahmet.
- Sizderdiń Olımpıadadaǵy jetistikterińizden keıin memleket qomaqty qarjylaı syıaqy taǵaıyndady. Al ózińiz qandaı qaıyrymdylyq sharalaryna qatystyńyz?
- Negizi, qazaqta «sadaqa shyǵarý», «jetim-jesirge kómektesý», «muqtaj jandarǵa qolushyn berý» degen jaqsy qasıetteri bar. Bul qasıetter qanymyzǵa ananyń sútimen sińgen. Óz basym qansha qaıyrymdylyq jasasam da bireýge «men buıttim, súıttim» dep jarnamalaǵym kelmeıdi. Áıtpese, Mańǵystaý óńirinde toqqa soǵylyp, kúıip qalǵan jas balaǵa qarjylaı kóp kómektestim. Olımpıadadan keıin óz aýylymda jaǵdaıy tómen 32 otbasyǵa da qarjalaı kómek qolymdy sozdym. Basqa da kóptegen uıymdardyń uıymdastyrýymen ótken qaıyrymdylyq sharalaryna qatystym. Onyń barlyǵyn jipke tizgen marjandaı aıtýdyń keregi joq.
- Mundaı qaıyrymdylyq sharasyna óz erkińizben barasyz ba, álde...
- Negizinen ózim baramyn. Eger bireý kómekke shyn muqtaj bolyp jatsa, nege kómektese salmasqa.
- Al sizge arnaıy jaǵdaıyn aıtyp, «maǵan osyndaı kólemde aqsha, ne dúnıe kerek edi, kómektesip jiberińizshi» dep aldyńyzǵa keletin adamdar boldy ma?
- Árıne, ondaılar óte kóp. Biz de memleket syıaqy berdi eken dep kim kelse soǵan shasha berýimiz kerek pe?! Keıbir adamdar ońaı jolmen aqsha tapqysy keledi. Bul durys emes. Bizge memleket jaı bere salǵan joq qoı. Ol syıaqylar - bizdiń tórt jyl úı betin kórmeı, jasaǵan jattyǵýymyzdyń, tógilgen mańdaı terimizdiń jemisi. Ol aqsha bizge ońaı jolmen kelse, nege eldiń bári Olımpıada chempıony bolyp ketpeıdi. Jaqynda bir áıel kisi telefonyma «Alty balam bar, ózim de, kúıeýim de jumyssyzbyz. Maǵan aqshalaı kómek kerek» dep jazyp jiberipti. Bul durys emes. Kúıeýi ne úshin alty bala týdyrdy, nege endi ózi jumyssyz jatyr? Ózi istesin, baqsyn balalaryn. Eger joldasy belgili bir sebeptermen «qaıtyp» ketken jalǵyz basty ana bolsa, ne bolmasa balasy bir aýyr dertke shaldyǵyp, shyn kómek kerek bolsa nege kómektespeske. Ondaı jandarǵa qolushymdy aıamas edim. Men mundaı jaǵdaıdyń birin ǵana mysal retinde aıtyp otyrmyn. Keıde qol-aıaǵy balǵadaı jigitter de kezdesedi. Ol kezde óziń uıalasyn...
- Endi áńgimemizdi qaıta negizgi taqyrybymyzǵa buryp, aldaǵy josparlaryńyzben aıaqtasaq...
- Dál qazir aıta qoıatyndaı jospar joq. Eń bastysy, jaqsy tynyǵyp, densaýlyǵymdy qalpyna keltirip, jattyǵýymdy oıdaǵydaı jalǵastyrý. Árkez babymda júrsem, sharshy alańǵa da kez-kelgen ýaqytta daıynmyn degen sóz.
- Áńgimeńizge rahmet!