Abaıdy bilmeı turyp ta, Prezıdenttikten úmittengender boldy
3 sáýirge belgilengen kezekten tys Prezıdenttik saılaýǵa qatysqysy keletin úmitkerlerdiń sany da kún saıyn kóbeıip keledi. Saılaý tártibine sáıkes, Prezıdenttikten úmitkerler Ortalyq saılaý komıssııasyna ótinish berip, tıisti qujattaryn tapsyrǵan soń eń aldymen lıngvıstıkalyq komıssııanyń synynan ótýi tıis. Buǵan deıin bolǵan saılaýlardaǵydaı emes, osy joly atalmysh komıssııanyń úmitkerlerge qoıatyn talaptary qatańdaı túsken. Sodan bolsa kerek, ózin-ózi usyný jolymen Prezıdenttik saılaýǵa ótinish bergen kandıdattardyń ishinen ekeýi, atap aıtqanda «Kenesary han» qoǵamdyq qorynyń prezıdenti Ýálıhan Qaısarov jáne Astana qalasynyń turǵyny, ýaqytsha jumyssyz Qanat Esjanov memlekettik tilden emtıhan tapsyra almady. Basty sebep - bul azamattar qazaq tilin jetik meńgermegen. Osy sebepti OSK olardy QR Prezıdenttigine úmitker retinde tirkeýden bas tartyp, tıisti qaýly qabyldady. Sonymen qatar úmitkerlerdiń arasynda ýaqyty aldyn ala belgilegenine jáne eskertilgendigine qaramastan, lıngvıstıkalyq komıssııanyń emtıhanyna kelmeı jatqan kandıdat ta bar. Ol - «Attan Qazaqstan» qozǵalysynyń jetekshisi Amantaı qajy Asylbek. Bul kandıdat ótinish berýin berip alyp, qatarynan eki ret belgilengen ýaqytta emtıhan tapsyrýǵa kelmedi.
Prezıdenttikke úmitkerlerdiń memlekettik tildi erkin meńgergendigin anyqtaý jónindegi lıngvıstıkalyq komıssııanyń tóraǵasy Myrzataı Joldasbekovtyń sózine qaraǵanda, Amantaı qajy Asylbektiń emtıhanǵa ekinshi márte kelmegeni asa durys bolmady. «Prezıdent bolam degen adamnyń jalpyǵa birdeı tártipke, komıssııa múshelerine, zańǵa degen qurmeti bolýy kerek. Qalaı degenmen de bul Ortalyq saılaý komıssııasy. Jalpy qajy degen bizdiń uǵymymyzda halyq syılaıtyn qasıetti adam. Al biz bolsaq, komıssııa otyrysy ótedi eken dep ekinshi ret kelip otyrmyz. Zań bar, tártip bar. Onyń bárin qoıǵanda, adamgershilik degen bar emes pe ?. Eger ol shyn máninde Allanyń jolynda júrgen adam bolsa, adamdy, zańdy syılaýy kerek edi. Men bul úmitkerdiń áreketine tań qalyp otyrmyn», - deıdi komıssııa tóraǵasy.
M. Joldasbekov saılaýǵa óresi bıik adamdar túsýi tıis dep esepteıdi. «Men óresi bıik, qolynan is keletin, memleket basqara alatyn adamdar saılaýǵa tússe degen oıdamyn. Osy turǵydan alǵanda Ortalyq saılaý komıssııasyna Prezıdenttikkke kandıdat retinde ótinish túsirip jatqan azamattardyń kópshiligi kóńilden shyqpaı jatyr. Qazir Prezıdenttik caılaýǵa qatysýǵa umtylyp jatqandardyń basym kópshiligi ózderin-ózi usynǵandar. Men osyny túsinbeımin. Kúni keshe ǵana eldegi saıası máselelerge múldem qatysy bolmaǵan, tipti eldegi bolyp jatqan úderisterge qatysýǵa umtylyp kórmegen adamnyń bir-aq kúnniń ishinde «men Prezıdenttik saılaýǵa túsýim kerek» dep ózin-ózi usynýyn qalaı túsinýge bolady?. Menińshe, saıası partııalar men túrli qozǵalystar, úlken birlestikter, halyqqa qyzmet etip otyrǵan ujymdar «osynyń qolynan keledi, el basqaratyn múmkindigi bar» degen azamattardy usynyp jatsa quba-qup bolar edi. Al Prezıdenttikke ózin-ózi usyndy degen másele meniń mıyma syımaıdy», - deıdi M. Joldasbekov.
M. Joldasbekov Prezıdenttikke kandıdattardyń medıtsınalyq anyqtama tapsyrý máselesin qaıtadan jolǵa qoıý qajet dep esepteıdi. «Ekinshiden kez-kelgen azamat qandaı da bir jumysqa ornalasarda medıtsınalyq anyqtama tapsyratyny belgili. Al Prezıdenttikke talasam degen adam búkil eldiń qamyn moınyna artyp otyr. Sondyqtan oǵan qoıylatyn talap erekshe bolýy kerek. Jalpy medıtsınalyq anyqtama tapsyrý máselesi buryn bolǵan edi, qazir ol mindetti emes kórinedi. Bul oılanatyn másele. Elimiz ósip-órkendep kele jatqan álemge tanymal memleket. Keshe ǵana Eýropadaǵy qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymynyń Sammıtin ótkizdik. Osyndaı memlekettiń taǵdyryn aqyly asqan, daryny tasyp turǵan, halqyn janyndaı súıetin adamdarǵa tapsyrýymyz kerek sııaqty. Al komıssııaǵa emtıhan tapsyrǵan azamattardyń keıbiri Abaıdyń kim ekenin bilmeıdi. Abaı, onyń aqyndyǵy men danalyǵyn bylaı qoıǵanda, qazaq halqynyń rýhanı kósemi emes pe?. Sondyqtan Abaıdy bilmegen adamnan ne úmit, ne qaıyr?. Osylaısha emtıhandardan alǵan áserim onsha bolmaı tur», - dedi lıngvıstıkalyq komıssııanyń tóraǵasy.
Onyń pikirinshe, buryn saılaý dese ishken asyn jerge qoıyp, quraq ushyp júgiretin kóptegen partııalardyń belsendileri búginde únsiz otyr. «Árıne saılaýǵa túse me, joq pa olardyń jeke bastarynyń sharýasy. Degenmen, menińshe, olardyń kópshiligi «memlekettik tilge kelgende álsizdik tanytamyn ba» dep qorqaqtaıtyn sııaqty. Al til - uttyń jany. Ony túsinbegen adam eldi qalaı basqarmaq?. Osynyń barlyǵyn júıelep, bir maqala jazýdyń qajettiligi týyndap tur. Mende bul máseleni lıngvıstıkalyq komıssııanyń atynan hat túrinde Memleket basshysyna jazsam ba degen oı týyp otyr», - dedi M.Joldasbekov.
