Abaıdy adamzattyq gýmanıtarlyq ǵylymǵa úles qosqan tulǵa retinde taný kerek - sarapshy
«Qazaq rýhanııatynda Abaıdan kóp zerttelgen, Abaıdan kóp jazylǵan tulǵa joq. Abaı týraly jazylǵan eńbekterdi jınasaq, 50 tomnan astam kitapqa júk bolady eken. Biraq, búgingi Abaıtaný dárejesi qazirgi álemdik gýmanıtarlyq ǵylymnyń talap-degeıinde jaýap bere ala ma desek, kóptegen máseleler týyndaıdy. Basqany aıtpaǵannyń ózinde, áli kúnge deıin Abaıdyń ǵumyrbaıanyn tolyq jazyp bitirmedik. Abaı shyǵarmalarynyń akademııalyq jınaǵyn tolyq shyǵaryp bitken joqpyz. Abaıtaný máselelerin tek ádebıettaný ǵylymy sheńberinde ǵana aınalyp júrmiz», - dedi K. Matyjanov QR Ulttyq akademııalyq kitaphanasy uıymdastyrǵan «Abaı jáne rýhanı mura» onlaın konferentsııasynda.
Onyń aıtýynsha, keńestik dáýirde Abaıdy zertteý men saralaýǵa eń basty zardap tıgizgen dúnıe - Abaıtanýdyń sheńberin tym tar aıada qarastyrý.
«Abaı qazaq ádebıetiniń klassıgi, aqyn tóńireginde ǵana qarastyrylyp keldi. Sóıte otyra biz Abaıǵa únemi uly, kemeńger, danyshpan degen anyqtaýyshtardy qosyp aıtamyz. Osyndaı anyqtaýyshtardy qosyp aıtsaq, Abaıdy adamzattyq turǵyda qalaı saralaımyz degen másele týyndaıdy. Sondyqtan, keńestik ıdeologııa tusynda Abaıtanýdyń negizin salǵan Muhtar Áýezovtyń nemese Alash qaıratkerleriniń eńbekterinde Abaıdy adamzattyq ǵylym turǵysynan saralaý máselesi kóterilgende únemi tusaý salynyp, qaqpaılanyp keldi. Sondyqtan, qazirgi Abaıtaný ǵylymynyń aldyna qoıǵan eń úlken máseleniń biri - Abaıdy halyqaralyq tulǵa retinde, adamzattyq gýmanıtarlyq ǵylymǵa úlken úles qosqan kemeńger tulǵa retinde taný», - dedi spıker.
Sonymen birge, K. Matyjanov Abaıdyń ómir boıy adamzattyq qundylyqtardy shyǵarmasyna ózek etkenin aıtty.
«Demek barlyq gýmanıtarlyq ǵylymynyń - fılosofııa, ádkbıettaný, mádenıettaný, ónertaný ǵylymdarynyń eń basty nysany - adamdyq. Osy turǵyda Abaıdyń búkil shyǵarmalaryndaǵy basty másele - adamdy taný, adamnyń tabıǵatyn taný, adamnyń psıhologııasyn zertteý ekendigin kórýge bolady», - dedi Kenjehan Matyjanov.
