Abaı oblysynan qola dáýiriniń biregeı óndiristik qalashyǵy tabyldy
SEMEI. KAZINFORM — Abaı oblysynda sońǵy qola dáýirine jatatyn iri óndiristik aımaqtyń orny anyqtaldy.
Arheologtar bul nysandy Eýrazııa dalasynda balamasy joq erekshe eskertkish dep baǵalap otyr.
Aldyn ala derekterge qaraǵanda, qalashyq qola dáýiriniń sońǵy kezeńinde josparlanyp salynǵan metallýrgııalyq ortalyq bolǵan.
— Ashylǵan eskertkishtiń ereksheligi — onyń naqty josparlanǵan qurylymy bar. Qalashyqtyń aýmaǵy ret-retimen, túzý syzyq boıymen ornalasqan qurylystardan turady. Arnaıy oılastyrylǵan qala úlgisindegi bul nysan — Qazaqstan aýmaǵyndaǵy qola dáýirine tán eń júıeli josparlanǵan arheologııalyq aımaq bolyp otyr, — dedi Toraıǵyrov ýnıversıteti Arheologııalyq zertteýler ortalyǵynyń dırektory, professor Vıktor Merts.
Mamandardyń aıtýynsha, qonys tek óndiristik oryn ǵana emes, sol kezeńdegi ıdeologııalyq jáne áleýmettik ortalyq bolýy yqtımal.
Qalashyqtyń arhıtektýralyq erekshelikteri onyń sol dáýirdiń dúnıetanymymen baılanysty ekenin kórsetedi.
Tik buryshty pishinge ıe qurylymnyń kúnshyǵysqa qaraı baǵyttalýy da osyny dáleldeıdi.
Zertteý toby aımaqta tabylǵan artefaktilerdiń ǵylymı qundylyǵyn pash etedi.
— Aımaqta tabylǵan artefaktiler de qonystyń aýqymyn aıǵaqtaıdy. Qazirgi tańda zertteý ortalyǵynda balta, oraq, qanjar, pyshaq, jebe ushtary, metall shıyrshyqtary jáne ártúrli qural-saıman bólshekteri saqtaýly. Sonymen qatar aǵash pen súıekti óńdeýge arnalǵan qola aralar da tabylǵan. Árbir jádigerdiń ólshemi, salmaǵy tirkelip, grafıkalyq rekonstrýktsııa jasalyp, metall quramyna spektraldy taldaý júrgizilip jatyr, — deıdi zertteýshiler.
Zerttelip jatqan aýmaqtyń jalpy kólemi — shamamen 140 gektar. Arheologtar buny bir ǵana qonys úshin óte úlken aýmaq dep esepteıdi.
Skanerleý jumysy nátıjesinde qalashyq aýmaǵynda metall balqytatyn peshterdiń bolǵany anyqtalǵan. Kelesi jyly ǵylymı top metallýrgııalyq nysandardy tolyq zertteýdi josparlap otyr.
Arheologııalyq materıaldar bul óńirdiń óndiristik qana emes, mádenı, saýda jáne saıası mańyzy zor ortalyq bolǵanyn kórsetedi.
Birneshe taıpanyń ókilderi osynda toǵysyp, kórshi eldermen baılanys jasaǵany baıqalady.
— Qalashyqtyń tirshiligi nelikten toqtaǵany ázirge belgisiz. Bul suraqqa aldaǵy zertteý nátıjesi jaýap beredi. Bul jerde qonys damyǵan, kópsalaly qoǵam qolaıly ómir súrgen, — dedi professor.
Eske salsaq, buǵan deıin arheologter sý astynan ejelgi jádigerlerdi tapqanyn jazǵan bolatynbyz.
