9 tamyz: Týǵan kún ıeleri

ESІMDER
139 jyl buryn (1879-1963) 1916 jylǵy ult-azattyq qozǵalysyna belsene qatysýshy, kóterilis jarshysy, Qazaq KSR-iniń halyq aqyny ShIPIN Omar dúnıege keldi. Qostanaı oblysynyń Qostanaı aýdanynda týǵan. Ol «Amangeldiniń aıbaty», «Arman», «1916 jylǵy», «Torǵaı soǵysy» tolǵaýlarynan «Amangeldi batyr» dastanyna deıingi kóptegen shyǵarmalaryn halyqtyń patsha úkimetine qarsy kúresine arnaǵan. «Patsha taqtan túskende», «Oktıabr túni», «Aqyn úni», taǵy basqa jyrlarymen jańa zamandy qarsy aldy. Otan qorǵaý, beıbitshilik, tyń ıgerý taqyrybyna talantty jyrlarmen ún qosqan. «Masaty qyz», «Qoıshy Kúlen», «Jetkinshek», «Sybyzǵy úni» dastandarynda qazaq halqynyń ótkenderindegi kúrdeli taǵdyryn sýrettedi. Shyǵarmalarynyń 10 jınaǵy jarııalandy. 1954 jyly orys tilinde «Stıhı ı pesnı» atty jyr jınaǵy basylyp shyqqan. «Lenın», «Qurmet belgisi» ordenderimen, medaldarmen marapattalǵan.
74 jyl buryn (1944) Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ kınodramatýrgi ERǴALIEVA Záýresh Ábdeshqyzy dúnıege keldi.
Almaty qalasynda týǵan. S.M.Kırov atyndaǵy Qazaq memlekettik ýnıversıtetiniń fılologııa fakýltetin bitirgen (1967). Kóptegen kórkem fılmder men derekti fılmder stsenarııleriniń avtory, halyqaralyq kınofestıvaldarda syılyq alǵandary: «Shóptiń ishki tátti shyryny» (BKF ádilqazylarynyń syılyǵy, Mınsk qalasy 1985; Ekinshi syılyq, Portýgalııa), «Mýtanttar», «Sonyń ishinde» (2000), «Turmaǵanbet aqyn» (1989), «Perishte» (2004). Qazaqstannyń alǵashqy «Toǵysqan taǵdyrlar» telehıkaıasynyń bas redaktory jáne stsenarıı avtory (1999). «Shegirtke» tanymal teleserıalynyń sıýjettik jelileri men stsenarııleriniń avtory (2000). 70-ten asa fılmniń avtory. Qazaqstannyń birinshi «Taǵdyr urshyǵy» atty merzimdi baspasóz ádebı serıalynyń avtory (Malıka Saıd búrkenshik atymen). Kıno týraly maqalalardyń, sonymen qatar kórkem áńgimelerdiń turaqty avtory. 1972 jyldan - Odessa kınostýdııasynda bas redaktordyń orynbasary. 1977-2010 jyldary - «Qazaqfılm» kınostýdııasynyń jetekshi redaktory. Sh.Aımanov atyndaǵy «Qazaqfılm» AQ «Baǵyndyrý» kartınasynyń redaktory (2010). KSRO Kınematografısteri odaǵynyń múshesi (1985). QR Kınematografısteri odaǵy basqarmasynyń múshesi (1995- 2005). «Tyń jerlerdi ıgergeni úshin» (1966) medalimen, «Sotsıalıstik jarys jeńimpazy» (1976) belgisimen, QR Qurmet gramotasymen (2005) marapattalǵan. Halyqaralyq kınofestıvaldiń laýreaty (Tomar, 1986).
59 jyl buryn (1959) T.Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akdemııasynyń aǵa oqytýshysy, dotsent, Ǵ.Músirepov atyndaǵy qazaq balalar men jasóspirimder akademııalyq teatrynyń aktrısasy MÁMBETOVA Ásel Imanǵalıqyzy dúnıege keldi.
Batys Qazaqstan oblysy Aqjaıyq aýdanynyń Aqjaıyq kentinde týǵan. Almaty memlekettik kórkem teatr ınstıtýtynyń teatr fakýltetin bitirgen (1984), mýzykalyq drama aktrısasy. Qalalyq jáne aýdandyq sharalar stsenarııleriniń avtory. 1984 jyldan - Almaty qalasynyń jasósipirmder teatrynyń aktrısasy. 2000 jyldan beri T. Júrgenov atyndaǵy Qazaq ulttyq óner akademııasynyń dotsenti, aǵa oqytýshysy. 2010 jyldan beri Ǵ .Músirepov atyndaǵy Qazaq akademııalyq balalar men jasóspirimderge arnalǵan teatrdyń aktrısasy. Á.Ábishevtiń «Mádı» (Dildar), Ý. Shekspırdiń «Jazǵy túndegi tús» (Germııa), A.P. Chóhovtyń «Chaıka» (Nına Zarechnaıa), F.Ońǵarsynovanyń «Baqyt pen qaıǵy» (Aqynqyz), S. Balǵabaevtyń «Eń ádemi kelinshek» (Gúlbarshyn), S.Asylbekovtyń «Rabıǵanyń mahabbaty» (Roza); I.Jansúgirovtyń «Isataı-Mahambet», Ǵ.Músirepovtiń «Qozy Kórpesh-Baıan Sulý» (Kúnikeı) jáne basqa spektaklderde oınady. «Daryn» memlekettik syılyǵynyń laýreaty (1994). «Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan (2001). Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri (2009).
50 jyl buryn (1968) QR Bas kólik prokýrorynyń orynbasary JANYSOVA Lázzat Baqtybaıqyzy dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynda týǵan, prokýratýra organdarynda jumys tájirıbesi mol.
Eńbek jolyn prokýratýra organdarynda 1990 jyly Shý kólik prokýratýrasynyń taǵylymgeri retinde bastaǵan. Odan soń Jetisý kólik prokýratýrasynyń kómekshisi, aǵa kómekshisi, Almaty avıatsııalyq kólik prokýratýrasynyń aǵa kómekshisi qyzmetterin atqarǵan.
Joǵary kásibı deńgeıine oraı 1994 jyly Bas prokýratýranyń ortalyq apparatyna jumys isteýge shaqyryldy, sońǵy jyldary Bas prokýratýranyń shaǵymdary týraly zańdardyń qoldanylýyn qadaǵalaý jáne is qaǵazdaryn júrgizý basqarmasynyń bastyǵy laýazymynda boldy.
Aǵa ádilet keńesshisi synyptyq sheni bar.
49 jyl buryn (1969) Shyǵys Qazaqstan oblysy Abaı aýdanynyń ákimi BAISABYROV Jarqynbek Borashuly dúnıege kelgen.
1992 jyly Semeı zootehnıkalyq-veterınar ınstıtýtyn «mal dárigeri» jáne 2008 jyly M.Áýezov atyndaǵy Semeı ýnıversıtetin «Ekonomıka» mamandyǵy boıynsha bitirgen.
Eńbek jolyn 1992 jyly Birinshi maı aýylynda Kalının atyndaǵy kolhozda sanıtarlyq-emdeý pýnktinde meńgerýshi qyzmetinen bastaǵan. Odan keıin birneshe jyl «1 Maı» JShS meńgerýshisi boldy. 1998-2004 jyldary aralyǵynda «Erasyl» sharýa qojalyǵyn basqaryp, artynsha Úrjar aýdanynyń Nekrasov aýyldyq okrýginiń ákimi boldy. 2006 jyldyń qyrkúıeginen bastap Joǵarǵy Eginsý aýyldyq okrýgi ákimi laýazymyna taǵaıyndaldy. Al 2008 jyldan osy kúnge deıin Úrjar aýdany ákiminiń orynbasary mindetin atqardy.
Qazirgi laýazymyn 2017 jylǵy qarashadan beri atqaryp keledi.
38 jyl buryn (1980) «Bank Kassa Nova» AQ basqarma tóraǵasy NURYMBETOVA Sholpan Muqashqyzy dúnıege keldi.
Qazaq memlekettik basqarý, qarjy jáne nesıe akademııasyn bitirgen (2000).
Eńbek joly: «Bank Turan Ádem» AAQ Almatydaǵy bólimshesiniń nesıeleý basqarmasy «Shaǵyn bıznes-EBRR» bóliminiń nesıe sarapshysy, nesıeleý basqarmasynyń nesıe operatsııalary sektorynyń ákimshisi (2001-2002); «Bank Turan Álem» AAQ shaǵyn jáne orta bıznes kredıtteý bóliminiń jetekshi mamany, aǵa mamany (2002-2003); «Tsesnabank» AAQ Almatydaǵy bólimshesiniń nesıeleý bóliminiń basshysy (2003-2004); «ATFBank» AQ shaǵyn jáne orta bıznes óńirlik baǵyttar departamenti bóliminiń menedjeri (2004-2005); «ATFBank» AQ shaǵyn jáne orta bıznes departamenti dırektorynyń orynbasary (2005-2007); Qaskeleń qalasyndaǵy «ATFBank» AQ fılıalynyń dırektory (2007-2009); «Temirbank» AQ basqarma músheleri - basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2013-2014); «ForteBank» AQ basqarma músheleri - basqarma tóraǵasynyń orynbasary (2014-2016); «Bank Kassa Nova» AQ basqarma tóraǵasy (2016-2017).
2017 jyldyń naýryz aıynan bastap «Nova Lızıng» AQ dırektorlar keńesiniń tóraǵasy.
35 jyl buryn (1983) erkin kúresten qazaq palýany ShABANBAI Dáýlet Erkinuly dúnıege keldi. 96 keli salmaqta Azııa chempıonatynyń úsh dúrkin qola júldegeri. Londondaǵy 2012 jylǵy HHH Olımpıada oıyndaryna qatysýshy. Jattyqtyrýshysy - Alekseı Sergeev.
55 jyl buryn (1963-2012) amerıkandyq estrada ánshisi, aktrısa, prodıýser Ýıtnı Elızabet HЬıÝSTON dúnıege keldi.