7 qańtar. Týǵan kún ıeleri
ESІMDER
114 jyl buryn (1905-1973) qazaqtyń ataqty ánshisi, Qazaqstannyń halyq ártisi, rejısser, KSRO Memlekettik syılyǵynyń ıegeri Qurmanbek JANDARBEKOV dúnıege keldi.
Ońtústik Qazaqstan oblysy Saıram aýdanynda týǵan. Tashkent pedagogıkalyq ýchılışesin, Máskeýdegi Búkilodaqtyq kınematografııa ınstıtýtynyń akterlik bólimin jáne Memlekettik teatr óneri ınstıtýtyn bitirgen.
Abaı atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq opera jáne balet teatrynyń, M.Áýezov atyndaǵy Qazaq memlekettik akademııalyq drama teatrynyń bas rejısseri, Qurmanǵazy atyndaǵy Qazaq ulttyq konservatorııasynyń oqytýshysy qyzmetterin atqarǵan.
Bekejan (E.Brýsılovskıı «Qyz Jibek»), Tarǵyn («Er Tarǵyn»), Jalbyr («Jalbyr») partııalaryn oryndap, ánshilik sheberligin tanytty. Rejısser retinde E.Brýsılovskııdiń «Er Tarǵyn», «Jalbyr», «Gvardııa, alǵa», A.Jubanov pen L.Hamıdıdiń «Abaı», M.Tólebaevtyń «Birjan-Sara» operalaryn qoıdy. Kınoǵa túsip, Jaqas («Amangeldi»), Qadyrbaı («Jambyl»), Sadyq («Biz Jetisýdanbyz») beınelerin somdady.
Jıyrmasynshy jyldarda Tashkent qalasynda ótken bir kontsertte qazaqtyń jetpisten astam ánin shyrqaǵan.
Lenın, Eńbek Qyzyl Tý, «Qurmet belgisi» ordenderimen marapattalǵan. Almaty qalasynda bir kóshege aty berilip, ómiriniń sońǵy jyldarynda turǵan úıine eskertkish taqta ornatylǵan.
80 jyl buryn (1939-2000) hımııa ǵylymynyń kandıdaty, professor, Qazaqstan Respýblıkasy Injenerlik akademııasynyń korrespondent múshesi, Halyqaralyq shyǵarmashylyq akademııasynyń akademıgi Shaısultan ShAıAHMETOV dúnıege keldi.
Qostanaı oblysynda týǵan. M.Lomonosov atyndaǵy Máskeý memlekettik ýnıversıtetin, KSRO Ǵylym akademııasy elementtik-organıkalyq qosylystar ınstıtýtynyń aspırantýrasyn bitirgen. 1987-1993 jyldary - Qazaq KSR Joǵary jáne orta arnaıy bilim mınıstri, Qazaqstan Respýblıkasy Halyqqa bilim berý mınıstri. 1997-1998 jyldary - Qostanaı oblysy ákiminiń orynbasary, L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ýnıversıtetiniń professory, memlekettik jáne basqa da tilderdi oqytý ortalyǵynyń dırektory. 1998-2000 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Aqparat jáne qoǵamdyq kelisim mınıstrligi janyndaǵy respýblıkalyq ortalyqtyń dırektory, «Memlekettik til» qoǵamdyq qorynyń prezıdenti qyzmetterin atqarǵan. Respýblıkalyq sambo jáne qazaqsha kúres boıynsha federatsııasynyń prezıdenti bolǵan.
70 jyl buryn (1949-2014) aqyn Ibragım ISAEV dúnıege keldi.
Qyzylorda oblysynyń Syrdarııa aýdanynda týǵan. Qazaq memlekettik ýnıversıtetin bitirgen. Syrdarııa aýdandyq «Syrdarııa» gazetinde ádebı qyzmetker, Qyzylorda oblystyq halyq shyǵarmashylyq úıinde nusqaýshy, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynda kórkem ádebıetti nasıhattaý bóliminde tilshi-ádisker, «Ara - Shmel», «Jalyn» jýrnaldarynda redaktor qyzmetterin atqarǵan. Aqyn óleńderi vengr, bolgar tilderimen qosa, týysqan biraz tilderge de tárjimalanǵan. Ózi Komı ádebıetiniń negizin salýshy I.Kýrgatovtyń, Reseı aqyny N.Rýbtsovtyń óleńderin qazaq tiline aýdarǵan. Jas jazýshylardyń Búkilodaqtyq VI keńesine qatysqan.
«Eńbekte úzdik shyqqany úshin» medalimen marapattalǵan.
70 jyl buryn (1949) Qazaqstannyń saıası qaıratkeri Nuraly Sultanuly BEKTURǴANOV dúnıege keldi.
Qazirgi Astana qalasynda týǵan. Qazaq polıtehnıkalyq ınstıtýtyn bitirgen. 1971-1992 jyldary Hımııa-metallýrgııa ınstıtýtynda ınjener, kishi jáne aǵa ǵylymı qyzmetker, ǵylymı hatshy, zerthana meńgerýshisi boldy. 1992-1997 jyldary - Qaraǵandy oblysy ákiminiń orynbasary. 1997-2000 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet, aqparat jáne qoǵamdyq kelisim mınıstrligi Іshki saıasat departamentiniń dırektory, vıtse-mınıstri. 2000-2002 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstri. 2002-2004 jyldary - Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri. 2004-2008 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Hımııa tehnologııalyq zertteý ortalyǵynyń dırektory, «Jer, metallýrgııa jáne baıytý týraly ǵylymdar ortalyǵy» aktsıonerlik qoǵamynyń bas dırektory qyzmetterin atqarǵan. Ǵalymnyń negizgi ǵylymı eńbekteri qıyn baıytylatyn polımetall shıkizatyn keshendi óńdeýdiń kúrdeli hımııalyq baıytý protsesterin zertteýge arnalǵan. Ol totyqqan mıneraldardyń sýlfıdti mıneraldarǵa túrlenýiniń fızıkalyq-hımııalyq zańdylyqtaryn ashty.
Tehnıka ǵylymynyń doktory, professor, Qazaqstan Ǵylym akademııasynyń akademıgi, Halyqaralyq ınjenerlik akademııanyń akademıgi, Qazaqstan Respýblıkasy Memlekettik syılyǵynyń laýreaty.
68 jyl buryn (1951) Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty, Halyqaralyq qatynastar, qorǵanys jáne qaýipsizdik komıtetiniń múshesi Talgat Amangeldiuly MUSABAEV dúnıege keldi.
Almaty oblysy Jambyl aýdanynda týǵan. Rıga azamattyq avıatsııa ınjenerleri ınstıtýtyn jáne Aqtóbe joǵary ushqyshtar ýchılışesin bitirgen. 1987 jyldan AN-2 ushaǵynyń 2-shi ushqyshy, komandıri, 1989 jyly Ýlıanovsk qalasyndaǵy ushqyshtar, dıspetcherler jáne ınjener-tehnık kadrlar daıyndaý ortalyǵyn bitirip, Almaty birikken avıaotrıadynyń 1-shi ushý otrıadynda TÝ-134 ushaǵynyń 2-shi ushqyshy boldy. 1990 jyly ıÝ.A.Gagarın atyndaǵy ǵaryshkerler daıyndaý ortalyǵynda ǵaryshqa ushý daıyndyǵyna kirisken. 1991 jyly oǵan «Ǵaryshker-synaqshy» sanaty berilgen. 1994 jylǵy maýsymnyń 1-inen qarashanyń 4-ine deıin «Soıýz-TM» ǵarysh kemesiniń bort-ınjeneri retinde ǵaryshta bolyp, 2 ret ashyq ǵarysh keńistigine shyqty. Ushý kezinde qazaqstandyq ǵylymı-zertteýlerdiń 2-shi baǵdarlamasyn oryndady. 25-shi negizgi ekspedıtsııa baǵdarlamasy boıynsha 1998 jyly qańtardyń 29-y men tamyzdyń 25-i aralyǵynda «Soıýz-TM-27» jáne «Mır» ǵarysh kemeleriniń komandıri retinde ǵaryshta boldy. Ushý kezinde 5 ret ashyq ǵarysh keńistigine shyqty. Bul sapar barysynda ǵylymı-zertteýler men eksperımentterdiń 3-shi baǵdarlamasy oryndaldy. 2001 jylǵy sáýirdiń 28-i men maýsymnyń 6-y aralyǵynda «Soıýz-TM-32» ǵarysh kemesimen Halyqaralyq ǵaryshtyq stansasyna barǵan birinshi ekspedıtsııanyń ekıpaj komandıri mindetin atqardy. Bul ushý kezinde ǵylymı-zertteýler men eksperımentterdiń 4-shi baǵdarlamasy oryndaldy. 2003-2005 jyldary - ıÝ.A.Gagarın atyndaǵy Ǵaryshkerler daıyndaý ortalyǵynyń top komandıri. 2005-2007 jyldary - «Báıterek» Qazaqstan-Reseı birlesken kásiporny» aktsıonerlik qoǵamynyń bas dırektory. 2007 jyldyń 11 aqpannan 11 sáýirge deıin Qazaqstannyń áýe-ǵarysh agenttiginiń dırektory qyzmetterin atqarǵan. 2007 jyldyń sáýirinen - Qazaqstan Respýblıkasy Ulttyq ǵarysh agenttiginiń tóraǵasy qyzmetin atqardy. 2016-2017 jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń keńesshisi boldy.
Qazirgi qyzmetinde 2017 jyldyń shildesinen beri.
1-shi dárejeli Barys, Otan, Halyqtar dostyǵy, Avstrııanyń «Kúmis Qyran», Reseıdiń «1 dárejeli Uly Petr» ordenderimen, kóptegen medaldarmen marapattalǵan.
67 jyl buryn (1952) Aqtóbe oblysynan QR Parlamenti Senatynyń depýtaty Marat Myrzaǵalıuly TAǴYMOV dúnıege keldi.
Aqtóbe oblysynyń Martók aýdanynda týǵan. Qazaq hımııalyq-tehnologııalyq ınstıtýtyn bitirgen. Eńbek jolyn Aqtóbe avtojóndeý zaýytynda slesar bolyp bastaǵan. 1975-2000 jyldary Aqtóbe qalasy jáne Aqtóbe oblysynda mekemelerinde jáne memlekettik organdarynda ár túrli laýazymdarda bolǵan. 2000 jyly aqpannan 2011 jyly aqpan aralyǵynda - Alǵa aýdanynyń ákimi, oblystyń ishki saıasat departamentiniń dırektory, oblystyq jolaýshy transporty jáne avtomobıl joldarynyń basqarma bastyǵynyń orynbasary. 2011 jyly mamyrdan 2012 jyly qańtar aralyǵynda - Aqtóbe qalasy ákiminiń orynbasary. 2012 jyly qańtardan bastap Aqtóbe oblysy ákiminiń orynbasary bolyp taǵaıyndaldy. 2014 jylǵy qazannan qazirgi qyzmetinde.
«Eren eńbegi úshin» medalimen marapattalǵan.
54 jyl buryn (1965) Qyzylorda oblysy ákiminiń orynbasary, «Baıqońyr» keshenindegi QR Prezıdentiniń arnaıy ókili Serik Salaýatuly QOJANIıAZOV dúnıege keldi.
Kýzbass polıtehnıkalyq ınstıtýtyn, L.N.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń Qyzylorda fılıalyn bitirgen.
1989-1992 jyldary - Qyzylorda jóndeý-mehnıkalyq zaýytynyń ınjener-tehnology, sheberi. 1992-1994 jyldary - «Serik» ShK dırektory. 1994-1999 jyldary - «Arko-Invest» IZQ basqarýshysy. 1999 jyly - Qyzylorda bıznes-ortalyǵynyń dırektory. 1999-2000 jyldary - Qyzylorda oblysynyń ákimi janyndaǵy ınvestıtsııalar tartý jáne qor naryǵyn damytý ortalyǵynyń dırektory. 2000-2001 jyldary - «Senim» JAQ Qyzylorda oblysy boıynsha aımaqtyq menedjeri. 2001-2004 jyldary - Qyzylorda oblysy ákimi apparatynyń ındýstrııalyq damý bóliminiń meńgerýshisi. 2005-2007 jyldary - Qyzylorda oblysy kásipkerlik jáne ónerkásip departamentiniń dırektory. 2007-2008 jyldary - Qyzylorda qalasynyń ákimi. 2008-2012 jyldary - QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń uıymdastyrý jumystary jáne aýmaqtyq damý bóliminiń bas ınspektory. 2009-2012 jyldary - QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń uıymdastyrý jumystary jáne aýmaqtyq damý bólimi meńgerýshisiniń orynbasary. 2012 jyldan - QR Premer-Mınıstri Keńsesiniń Óńirlik damý bóliminiń meńgerýshisi. 2014 jyldyń mamyrynan qazirgi qyzmette.
50 jyl buryn (1969) Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamenti Májilisiniń altynshy shaqyrylymynyń depýtaty, Zańnama jáne sot-quqyqtyq reforma komıtetiniń múshesi Gúlnar Qadirjanqyzy BIJANOVA dúnıege keldi.
Ol Qaraǵandy oblysy Qarajal qalasynda týǵan. E.A.Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy memlekettik ýnıversıtetin zań quqyqtanýshy, Qaztutynýodaǵy Qaraǵandy ekonomıkalyq ýnıversıtetin bakalavr-qarjyger, Reseı Federatsııasy Prezıdentiniń janyndaǵy Reseı Halyq sharýashylyǵy jáne memlekettik qyzmet akademııasyn, Joǵary halyqaralyq bıznes mektebin - MBA «isker ákimshildik magıstri» dárejesin, atalǵan Akademııanyń «menedjment» mamandyǵyn - magıstr dárejesin, ІSA Halyqaralyq uıymynyń (Ulybrıtanııa) kompleans-ofıtseri joǵary dárejesin bitirgen.
1987-1988 jyldary - kishi satýshy, 1988-1990 jyldary - satýshy, 1992-1997 jyldary - Qaraǵandy oblysy Ýlıanovsk aýdandyq áleýmettik qamtamasyz etý bólimi meńgerýshisiniń orynbasary, 1997-1998 jyldary - Qaraǵandy oblysynyń Buhar-Jyraý aýdany prokýrorynyń kómekshisi, 1998-2000 jyldary - Qaraǵandy qalasy prokýratýrasynyń prokýrory, 2000-2001 jyldary - Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń Áleýmettik-ekonomıkalyq salanyń zańdylyǵyn qadaǵalaý basqarmasynyń prokýrory, 2001-2005 jyldary - Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń Memlekettik organdar qyzmetindegi zańdylyqty qadaǵalaý basqarmasynyń bas prokýrory, 2005-2009 jyldary - Qaraǵandy oblysy prokýratýrasynyń Memlekettik organdar qyzmetindegi zańdylyqty qadaǵalaý basqarmasy bastyǵynyń orynbasary, 2009-2010 jyldary - Qazaqsan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń Áleýmettik-ekonomıkalyq salanyń zańdylyǵyn qadaǵalaý departamentiniń Kámeletke tolmaǵandarǵa qatysty zańdardyń qoldanylýyn qadaǵalaý bóliminiń bas prokýrory, 2010-2011 jyldary - «Qazaqmys» Korporatsııasy» JShS basqarmasy tóraǵasynyń keńesshisi, 2011-2016 jyldary - «Qazaqmys» Korporatsııasy» JShS Quqyqtyq baqylaý departamentiniń dırektory qyzmetterin atqarǵan. 2016 jylǵy naýryz aıynan bastap - Qazaqstan Respýblıkasynyń Parlamenti Májilisiniń altynshy shaqyrylymynyń depýtaty, «Nur Otan» partııasynyń múshesi, partııalyq tizim boıynsha saılanǵan.
«Qazaqstan Respýblıkasynyń prokýratýrasyna 20 jyl» (2016), «Qazaqstan Konstıtýtsııasyna 20 jyl» (2015), «Qazaqstan máslıhattaryna 20 jyl» (2014), «Ádilet organdary júıesin damytýǵa qosqan úlesi úshin» (2014), «Prokýratýra ozaty» 2-dáreje (2006) medaldarimen nagradtalǵan.