6 qańtar. Tulǵalar týǵan kún
ESІMDER
153 jyl buryn (1870-1917) Abaıdyń shyǵarmalaryn nasıhattaýshy, el arasyna taratýshy Múrseıit BІKEULY dúnıege keldi.
Ol Semeıde tórt jyldyq orys mektebin bitirgen. Orys, qazaq, arab ádebıetimen birshama tanys boldy. Biraz jyl Semeı oıazynyń keńsesinde tilmash ári pısar bolyp jumys istedi. El ishinde mektep ashyp, bala oqytady. Keıin uly aqyn Abaıdyń ádebı hatshysy bolǵan.
Múrseıit Abaı shyǵarmalarynyń 1909 jyly shyqqan tuńǵysh basylymynyń túpnusqasyn qurastyrýǵa qatysyp, oǵan korrektorlyq etken. Bizge Abaı eńbekteriniń túpnusqasy Bikeulynyń 1905, 1907, 1910 jyldardaǵy úsh qoljazbasy arqyly jetken.
Qazir bul qoljazbalar Qazaqstan Ulttyq Ǵylym akademııasynyń sırek kezdesetin qoljazbalar qorynda saqtaýly. Múrseıittiń abaıtaný ǵylymyna qosqan úlesin M.Áýezov «Jalpy, Abaı muralaryn kóshirip taratýshylar arasynda Múrseıit Bikeulynyń eńbegin aıryqsha atap ótý kerek» dep joǵary baǵalady.
Ázirbaıjan Respýblıkasy Nahıchevan aýdany Kıkach aýylynda dúnıege kelgen. 1937 jyly ata-anasymen birge Qazaqstannyń Sarysý aýdanyna qonys aýdarylǵan. Órnek aýylyndaǵy mektepte orta bilim aldy. 1953 jyly Qyzylorda pedagogıka ınstıtýtyn bitirdi. 1953-1956 jyldary Sholaqtaý kentinde (qazirgi Qarataý qalasy) mektepte hımııa pániniń muǵalimi, 1956-1959 jyldary Máskeý memlekettik pedagogıka ýnıversıtetiniń aspıranty, 1959-1968 jyldary Habarovsk pedagogıka ınstıtýtynyń kafedra meńgerýshisi, 1968-1975 jyldary Shymkenttegi Qazaq hımııa-tehnologııa ınstıtýtynda kafedra meńgerýshisi, ǵylymı jumys jónindegi prorektor, 1975-1986 jyldary Qazaqstan ǴA-nyń Munaı hımııasy jáne tabıǵı tuzdar ınstıtýtynyń dırektory, ǴA-nyń Bas ǵylymı hatshysy, 1987-1990 jyldary Búkilodaqtyq munaı ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń Qazaqstandaǵy bóliminiń bastyǵy, 1993-2000 jyldary QR Ulttyq ınjenerlik akademııasynyń 1-vıtse-prezıdenti. 1998 jyldan «Neft ı gaz» jýrnalynyń bas redaktory.
Qazaqstan Memlekettik syılyǵynyń ıegeri (1979); Qazaqstan ǵylymyna eńbek sińirgen qaıratker (1982); KSRO-nyń qurmetti munaıshysy (1986); I.M.Gýbkın atyndaǵy syılyqtyń ıegeri (1996); «HH ǵasyrdyń kórnekti ınjeneri» (2000); Q.I.Sátbaev atyndaǵy syılyqtyń ıegeri (2003). Qazaqstandaǵy «Barabang» atty kúrdter assotsıatsııasynyń prezıdenti, Qazaqstan halyqtary assambleıasynyń múshesi.
Almaty halyq sharýashylyǵy ınstıtýtyn, Chelıabınsk memlekettik mádenıet ınstıtýtyn bitirgen. Ekonomıst, mádenı-aǵartýshy jumysynyń uıymdastyrýshy-metodısi.
Jastar saraıy dırektorynyń orynbasary, dırektory, oblystyq mádenıet basqarmasynyń bastyǵy, Kongress-Holl saraıynyń dırektory, Astana qalasy máslıhatynyń hatshysy, Astana qalasynan saılanǵan Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty bolyp qyzmet atqarǵan.
Qazirgi qyzmetinde – 2019 jylǵy qyrkúıekten beri.
Jeti medalmen marapattalǵan.
Taldyqorǵan oblysynda týǵan. Jambyl gıdromelıoratıvtik-qurylys ınstıtýtyn, Almaty saıasattaný jáne basqarý ınstıtýtyn, «Áýlıe-Ata» ýnıversıtetin bitirgen. Ekonomıka ǵylymdarynyń kandıdaty.
Ár jyldary assıstent, oqytýshy, Instıtýttyń komsomol hatshysy, aýdandyq partııa komıtetiniń birinshi hatshysy, sovhoz partkomynyń hatshysy, bas dırektor, aýdan ákimi, Ońtústik Qazaqstan oblysy ákiminiń birinshi orynbasary, Prezıdent Ákimshiliginiń ınspektory, «Nur Otan» halyqtyq-demokratııalyq partııasynyń Ortalyq apparatynyń jetekshisi, «Nur Otan» halyqtyq-demokratııalyq partııasy tóraǵasynyń orynbasary, «Nur Otan» halyqtyq-demokratııalyq partııasynyń hatshysy, Qazaqstan Respýblıkasynyń Qorǵanys mınıstriniń orynbasary bolyp jumys atqarǵan.
Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń Jarlyǵymen Qazaqstan Respýblıkasy Parlamenti Senatynyń depýtaty bolyp (2013-2019). Qazaqstan Respýblıkasy ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar vıtse-mınıstri (2019-2021).
Almaty qalasynda týǵan. Ár jyldary Qazaqstan Respýblıkasy Premer-mınıstriniń qoǵammen baılanys jónindegi keńesshisi, Premer-mınıstr keńsesi basshysynyń orynbasary sekildi laýazymdy qyzmetter atqardy. «Jetinshi arna», Tengri FM, «Fokýs» gazeti, «Alash aınasy» gazeti, Massaget.kz saıty sekildi aýqymdy jobalarǵa jetekshilik etti.
Qazirgi kúni Tengrinews.kz, Massaget.kz,Vesti.kz aqparattyq portaldary, «Tengri FM», «Juldyz FM» radıostantsııalary, sondaı-aq STV telearnasy sekildi birqatar aqparat resýrsy qaraıtyn «Alash Media Group» medıa holdınginiń bas dırektory.
2017 jyly Qazaqstan Medıa Alıansy quryltaıshylarynyń biri ári basqarma múshesi boldy.
Ońtústik Qazaqstan oblysy Báıdibek aýdany Alǵabas aýylynda týǵan. Qazirgi Qazaq ulttyq konservatorııasynyń vokaldyq-hor fakýltetin (1998) jáne onyń assıstentýrasyn (2000; professory H. Esimovtyń jetekshiligimen) bitirgennen keıin Qazaqtyń memlekettik |akademııalyq opera jáne balet teatry trýppasyna qabyldandy, ánshi (dramalyq-barıton). Onyń operalyq-oryndaýshylyq repertýarynan qazaq kompozıtorlarynyń, sondaı-aq dúnıejúzilik klassıkalyq mýzyka shyǵarmalar keń oryn aldy.
Negizgi oryndaǵan partııalary: Janbota, Jıenqul (M.Tólebaev, «Birjan - Sara»), Abaı, Jırenshe (A.Jubanov pen Hamıdıdiń osy attas operasy), Bekejan (E.G.Brýsılovskıı, «Qyz Jibek»), Abylaı han Rahmadıevtiń osy attas operasy, 2004; QR Memlekettik syılyǵy, 2006). Sonymen qatar N.A. Rımskıı-Korsakov, P.I.Chaıkovskıı, J.Bıze, Dj. Pýchchını, Dj. Verdı operalarynda kúrdeli partııalardy oryndady.
Onyń oryndaýyndaǵy Qazaqstan Respýblıkasynyń memlekettik ánurany ántabaqqa jazyldy. Ol 2007 jyly Qazan qalasyndaǵy Tatar memlekettik akademııalyq opera jáne balet teatry sahnasynda Verdıdiń «Trýbadýr» operasyn qoıýǵa qatysty.
Sol jyly Qazaqtyń memlekettik akademııalyq opera jáne balet teatrynyń operalyq trýppasymen Kıprdegi Pafos qalasynda «Afrodıta» festıvaline qatysyp, Graf dı Lýna partııasyn (Verdı, «Trýbadýr») oryndady. K.Baıseıitova atyndaǵy respýblıka ánshiler baıqaýynyń (1998, 3-syılyq), Halyqaralyq «Shabyt» shyǵarmashyl jastar festıvaliniń (2001, 1-syılyǵy), B.Tólegenova atyndaǵy 2-halyqaralyq ánshiler baıqaýynyń (2004, 1-syılyq) laýreaty jáne Astrahan qalasynda ótken M.I. Glınka atyndaǵy halyqaralyq ánshiler baıqaýynyń dıplomanty (2003). QR Memlekettik syılyǵynyń laýreaty (2006).
Qyzylorda oblysynda dúnıege kelgen. Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetiniń shyǵystaný fakýltetin, Jeneva halyqaralyq qatynastar jáne dıplomatııa ınstıtýtyn támamdaǵan (Shveıtsarııa Konfederatsııasy).
Eńbek joly: QR SІM júıesinde 1997 jyldan bastap jumys isteıdi. Dıplomatııalyq qyzmetin Azııa, Taıaý Shyǵys jáne Afrıka Departamentiniń referent retinde bastap, Syrtqy ister mınıstrliginiń Erekshe tapsyrmalar jónindegi Elshi dárejesine deıin kóterildi.
2008-2010 jyldary Syrtqy ister mınıstrliginiń Azııa jáne Afrıka departamenti dırektorynyń orynbasary qyzmetin atqardy.
Osy jyldar ishinde ol Qazaqstannyń Úndistan jáne Koreıadaǵy elshilikterinde, sondaı-aq Shveıtsarııanyń Jeneva qalasyndaǵy BUU keńsesinde jáne basqa da halyqaralyq uıymdarda Qazaqstan Respýblıkasynyń turaqty ókildiginde qyzmet etti.
Qazaqstannyń Úndistandaǵy Elshisi bolyp taǵaıyndalǵanǵa deıin ol Syrtqy ister mınıstrliginiń Erekshe tapsyrmalar jónindegi Elshisi, Qazaqstandaǵy Shanhaı Yntymaqtastyq Uıymynyń Ulttyq úılestirýshisi boldy. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úndistandaǵy Tótenshe jáne Ókiletti elshisi; Qazaqstan Respýblıkasynyń Shrı-Lanka Demokratııalyq Sotsıalıstik Respýblıkasyndaǵy, Bangladesh Halyq Respýblıkasyndaǵy, Nepal Federatıvtik Demokratııalyq Respýblıkasyndaǵy, Býtan Koroldigindegi, Maldıvter Respýblıkasyndaǵy Tótenshe jáne Ókiletti elshisi qyzmetin qosa atqarýshy bolyp qyzmet atqarǵan (2020-2021). QR Syrtqy ister mınıstriniń orynbasary (2021-2022).
2022 jyldyń qańtar aıynan bastap qazirgi qyzmetinde.
