«50-deı polıtseı sottalǵan» - baspasózge sholý
«Egemen Qazaqstan» basylymynyń búgingi sanynda « Elý toǵyz depýtat saılandy » degen maqala berilgen. Keshe Ortalyq saılaý komıssııasynyń baspasóz hatshysy Venera Jeksembekova 2014 jylǵy 30 naýryzda ótken máslıhattardyń shyǵyp qalǵan depýtattarynyń ornyna saılaý qorytyndylary týraly brıfıng ótkizdi. Onyń habardar etýinshe, «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý týraly» Konstıtýtsııalyq zańnyń 101-baby 4-tarmaǵyna sáıkes, 30 naýryzda respýblıkanyń 14 óńiri boıynsha 59 saılaý okrýginde máslıhattardyń shyǵyp qalǵan depýtattarynyń ornyna saılaý ótken. Saılaýda Astana qalasy máslıhatynyń 1 depýtaty, 7 oblystyq depýtat, 12 qalalyq jáne 39 aýdandyq máslıhattar depýtattary saılanǵan.
Saılaý naýqany barysynda 188 kandıdat usynyldy, olardyń 61-in saıası partııalar, ekeýin qoǵamdyq birlestikter usyndy jáne 125-i ózin ózi usynǵandar. Okrýgtik saılaý komıssııalary máslıhat depýtattyǵyna kandıdat retinde 170 adamdy tirkedi. Ortasha básekelestik bir depýtattyq mandatqa úsh úmitkerden keldi. Jalpy, respýblıka boıynsha saılaý bıýlletenderine 145 kandıdattyń tegi engizildi.
Bas basylymnyń jazýynsha, jaqynda ǵana mektep oqýshylary arasyndaǵy oblystyq «Abaı oqýlary» baıqaýynda Qostanaı aýdanynyń Altyndala aýylyndaǵy Krasnyı Oktıabr orta mektebiniń 10-synyp oqýshysy Tatıana Sıtnıkova Abaı-Shákárim óleńderin kórkemdep oqýdan birinshi oryndy jeńip aldy. Ol Abaıdyń 200 óleńin, Shákárimniń 50 óleńin jattaǵan, qazylar alqasy ataǵan kez kelgen óleńdi múdirmeı aıtyp berdi. «Jyl saıyn ótetin bul baıqaý balalardyń qabiletine, darynyna, eńbekqorlyǵyna naǵyz synaq dese bolady. Qoldaryndaǵy jelisiz telefon, úıine kelse kompıýter alańdatatyn búgingi ýaqytta balanyń Abaı óleńine yqylas qoıyp jattaýy ońaı sharýa emes», - dep jazady gazet tilshisi. Bul jaıynda «Abaı óleńderi baıqaýynda top jarǵan Tatıana» atty maqaladan oqı alasyzdar.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, búginde jańa «Qylmystyq is júrgizý kodeksiniń» jobasy aınalasynda úlken aıtys-tartystar júrip jatyr. Parlamentte eń qyzý pikirtalastar ásirese, depýtattarǵa qatysty baptar boıynsha órbýde. Májiliste ótken arnaıy jumys tobynyń otyrysynda bul jóninde Bas prokýratýraǵa, Іshki ister mınıstrligine, Konstıtýtsııalyq keńeske, Joǵarǵy sotqa, tipti Ulttyq qaýipsizdik komıtetine óz ustanymdaryn bildirýge týra keldi. Óıtkeni Qazaqstanda Parlamenttiń áldebir qylmysty bolǵan depýtatyn, shetelge qashyp, tabanyn jaltyratpaı turǵanda, jedel «quryqtaý» úshin qajetti alǵysharttar túzilgeli tur. Bul jaıynda «Depýtattar qylmys ústinde ustalsa...» degen maqaladan oqı alasyzdar.
Osy basylymda «50-deı polıtseı sottalǵan» degen materıal jarııalandy. «Turǵyndardyń polıtseıge degen senimin joıatyn problemanyń biri azaptaý faktileriniń jalǵasýy. Prokýrorlar ondaı jaǵdaılarǵa jedel áreket etip keledi jáne jedel áreket etýdi jalǵastyra da beredi. Tek byltyrǵy jyly ǵana sotqa 52 qyzmetkerge qatysty qylmystyq is jóneltilip, 46-sy sottalǵan», - dedi Bas prokýrordyń orynbasary Nurmuhanbet Isaev. Qazirgi tańda azaptaý derekteri boıynsha polıtseılerge qatysty 19 qylmystyq is tekserilip jatyr.
***
«Ana tili» basylymynyń sońǵy sanynda QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty Tursynbek Ómirzaqovpen aradaǵy suhbat berilgen. «Táýelsizdik alǵan 20 jyl ishinde qazaqtyń ósimi bar joǵy 4,3 paıyz qurady. Al qasymyzdaǵy ózbek aǵaıyndar 46 paıyzǵa kóbeıdi, ıaǵnı olardyń sany 20 mıllıonnan 30 mıllıonǵa deıin jetti. Alataýdyń arǵy jaǵyndaǵy qyrǵyzdar 30 paıyzǵa deıin ósti. Bizdiń ósimimiz nege sonshama az? Osy másele meni únemi qatty tolǵandyrady. Orta Azııa halyqtarynyń turmys-tirshiligi, jer jaǵdaıy uqsas. Ekonomıkamyz olarǵa qaraǵanda jaqsy damyp keledi. Soǵan qaramastan demografııalyq jaǵynan artta qala beremiz. Elbasy 20 jyl ishinde Qazaqstanda 6 mıllıon bala dúnıege keldi dep atap kórsetti. Qýanyshty jaǵdaı. Biraq ósimimiz shamaly. Sebebi kóp bala týý shektelip keledi. Turmys taýqymeti áıelder qaýymyn tyǵyryqqa tirep, táýelsizdiktiń alǵashqy jyldarynda olardyń birazy ala qap arqalap bazarǵa shyǵyp ketti. Qazaqstanda turǵan ózge ulttyń jastary birtindep ketip jatyr. Talaılar kóship ketti. Ras, qazir Qazaqstanǵa sonaý Germanııadan, Reseıden qaıtadan kelip jatqandar bar. Biraq ol jalpy ósimge sonshalyqty áser ete almaıdy», - deıdi depýtat. Bul suhbat «Ana men baladan aıanarymyz bolmasyn» degen taqyryppen jarııa etildi.
***
«Ekspress K» basylymynyń búgingi sanynda « Podvelı pod monastyr » atty maqala basyldy. Astanada Shaolın monastriniń fılıaly ashylmaq. Qytaılyq tarappen júrgizilgen kelissózder nátıjesinde osyndaı kelisimge qol jetkizildi. Osy oraıda elordada shaolın ýshýynyń mektebi óz jumysyn bastaýdy kózdep otyr.
Shaolın ýshýy - bul qytaılyq Henan provıntsııasynda paıda bolǵan jáne damyǵan qoıan-qoltyq urystyń jáne qarýdy ıgerý ádisteriniń dástúrdi ataýy.