470 mlrd teńge qoldaý: Agrokooperatıvterdiń qansha paıyzy tabysty jumys isteýde
Elimizde basy birikpegen 268,3 myń sharýa qojalyǵy bar. Bul týraly búgin Senatta «Elimizdiń óńirlerindegi aýyl sharýashylyǵy kooperatsııasynyń jaı-kúıi jáne sharýa qojalyqtaryn irilendirý» taqyrybyndaǵy otyrysta senator Sáken Arýbaev aıtty, dep habarlaıdy Kazinform.
«Álem boıynsha aýyl sharýashylyǵy kooperatıvi osy salada kásipkerlik qyzmetti júrgizýdiń keń taralǵan quraly ekeni belgili. Sondyqtan memleket olardy quqyqtyq negizde nyǵaıtý jáne memlekettik qoldaý kórsetý tetikterin únemi jetildirip otyrýy kerek. Ondaǵy túpki maqsat – eńbek naryǵyn tıimdi paıdalana otyryp, aýyl turǵyndarynyń turmys sapasyn jaqsartý, tabıǵı resýrstardy múmkindiginshe tıimdi paıdalaný.
Elimizde 1995 jyldan bastap zańnamalyq baza qalyptasyp, aýyl sharýashylyǵy kooperatıvterin qurý men jumys isteýiniń tásilderi jáne prıntsıpteri ózgerdi.
2015 jyly «Aýyl sharýashylyǵy kooperatıvteri týraly» jańa zań qabyldandy.
2017-2019 jyldar aralyǵynda respýblıkada 2840 aýyl sharýashylyǵy kooperatıvi qurylsa, qazir 3 248-ge jetti (1 255 mal, 322 ósimdik, 1 671 basqa baǵyttar).
Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń málimetinshe, tirkelgen 3248 aýyl sharýashylyǵy kooperatıviniń 60% salyq tólemeıtin nemese áreketsiz bolyp sanalǵan», – dedi S. Arýbaev.
Jergilikti atqarýshy bıliktiń málimetinshe, 1529 koperatıvtiń 432-si jumys istemeı tur.
«Bundaı eleýli aıyrmashylyqtardan ortalyq bılik pen jergilikti atqarýshy bıliktiń ózara is-qımylynyń, baılanysynyń joqtyǵyn kórýge bolady. Bıyl «Aýyl amanaty» baǵdarlamasymen qurylǵan 400 aýyl sharýashylyǵy kooperatsııasyna 100 mlrd teńge bólinse, «Agrarlyq nesıe korporatsııasy» AQ arqyly 543 aýyl sharýashylyǵy kooperatsııalaryna 370 mlrd teńge qarjy bólingen. Degenmen, elimizde búginge áli de bolsa basy birikpegen 268,3 myń sharýa qojalyǵy bar. Bul jaǵdaı sharýa qojalyqtaryn irilendirý baǵytyndaǵy jumystyń álsiz júrip jatqanyn baıqatty», – dedi senator.
Onyń sózinshe, qazir shaǵyn jáne shashyrańqy fermerler birigip, olarǵa memlekettik qoldaý kórsetiletin kez keldi. «Aýyl amanaty» baǵdarlamasy men qurylǵan kooperatıvterge 5 baǵyt boıynsha aıtarlyqtaı jeńildikter qarastyrylǵan. Bul jeńildikter birikpegen shaǵyn jáne shashyrańqy sharýalarǵa qarastyrylmaǵan.
«Osyny sharýalarǵa jetkizý kerek. Bul jerde túsindirý, aqparattyq-konsýltatsııalyq jumystyń óte tómen ekenin aıtýymyz kerek», – dedi depýtat.
Sonymen qatar palata depýtaty kooperatıv pen onyń músheleri úshin salyq salý máseleleri tolyq rettelmegenin aıtty.
Atalǵan otyrysta, sondaı-aq senator Álı Bektaev osy saladaǵy negizgi problemalardy atady.
