4 qazan. QazAqparat kúntizbesi
4 qazan. BEISENBІ
Adamzat úshin ǵaryshty ıgerý dáýiriniń bastalǵan kúni. 4-10 qazan - Dúnıejúzilik ǵarysh aptalyǵy
1957 jyly 4 qazanda Baıqońyr ǵarysh aılaǵynan ǵalamshar tarıhynda alǵash ret jerdiń jasandy serigi ushyryldy. 1967 jyldyń qyrkúıek aıynda Halyqaralyq astronavtıka federatsııasy bul kúndi mereke retinde jarııalady. Ǵarysh ǵylymy men tehnologııasynyń jer betindegi adamzattyń ómirin jaqsartýǵa qosqan úlesin eskerý maqsatynda 1999 jylǵy 6 jeltoqsandaǵy BUU Bas Assambleıasynyń 54/68 qararyna sáıkes atap ótiledi.
Astronomııa kúni
Astronomııa kúnin toılaý ıdeıasy Soltústik Karolına Astronomııalyq qaýymdastyǵynyń prezıdenti Dýg Bergerge tıesili. Ol alǵash ret 1973 jyly jarııalandy.
Halyqaralyq janýarlar kúni
Florentsııadaǵy Tabıǵatty qorǵaýshylar qozǵalysy belsendileriniń halyqaralyq kongresi sheshimimen 1931 jyldan beri katolık merekesi - Áýlıe Frantsısk kúni atap ótiledi.
Lesoto koroldiginiń Ulttyq meıramy - Táýelsizdik kúni (1966)
Lesoto - Afrıkanyń ońtústiginde ornalasqan memleket. Astanasy - Maserý qalasy. Memlekettik tilderi - aǵylshyn jáne soto tilderi. Aqsha birligi - malotı (lotı). Memlekettik qurylysy - parlamenttik demokratııa elementteri bar konstıtýtsııalyq monarhııa. Memleket basshysy - korol. Úkimet basshysy - Premer-Mınıstr.
ESTE QALAR OQIǴALAR
1920 jyly Orynborda Qazaqstan keńesteriniń Quryltaı sezi ótip, Qazaq AKSR-niń (Qazaq Avtonomııalyq Keńestik Sotsıalıstik Respýblıkasy) Deklaratsııasy qabyldandy. Deklaratsııa RKFSR quramyna kiretin Qazaq AKSR-niń qurylǵanyn jarııalady. S. Meńdeshev basshylyq etken Ortalyq Atqarý Komıteti jáne V. Radýs-Zenkovıch basshylyǵyndaǵy Halyq komıssarlarynyń Keńesi saılandy. Reseı quramyndaǵy Qazaq AKSR-iniń astanasy Orynbor qalasy boldy. Osyǵan oraı Orynbor gýbernııasy 1920 jylǵy qyrkúıekte Qazaq AKSR quramyna kirdi. Semeı, Aqmola, Torǵaı, Oral oblystary, Mańǵystaý ýezi, Krasnovod ýezi, Astrahan gýbernııasynan quralǵan Respýblıkanyń jer kólemi 2 mln sharshy shaqyrymdy qurap, halqynyń sany 5 mıllıonǵa jetti.
1931 jyly Qaraǵandy oblysynyń «Qaraǵandy proletarıaty» atty gazeti shyǵa bastady (qazirgi «Ortalyq Qazaqstan»). Soǵystan keıingi jyldary onyń ataýy «Sovettik Qaraǵandy» dep ózgertilip, keıinnen «Ortalyq Qazaqstan» dep ataldy. Bul gazette jazýshylar Ǵabıden Mustafın, Áljappar Ábishev, pýblıtsıst Sattar Erýbaev syndy tulǵalar qyzmet etti.
1957 jyly Qazaqstanda Baıqońyr aılaǵynan qurlyqaralyq ballıstıkalyq zymyran kómegimen orbıtaǵa alǵashqy jasandy serik ushyryldy. Ol jerdiń jaqyn núktesi perıgeıde 228 shaqyrym jáne alys núkte - apogeıde 946 shaqyrymǵa kóterilip, jyldamdyǵy 28 565 km/saǵ. deıin jetti.
1991 jyly Gýrev qalalyq Halyq depýtattary keńesi oblys ortalyǵynyń ataýyn Atyraý qalasy dep ózgertý týraly sheshim qabyldady.
1994 jyly Angola Respýblıkasymen Dıplomatııalyq qarym-qatynastar ornatý týraly hattamaǵa qol qoıyldy.
1995 jyly Qazaqstan Respýblıkasy 1961 jylǵy Syrtqy saýda arbıtrajy týraly Eýropa Konventsııasyna qosyldy.
1996 jyly Almatyda Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Tájikstan Respýblıkalarynyń Prezıdentteri jáne Reseı Federatsııasynyń Premer-Mınıstri bas qosty. Kezdesý barysynda Aýǵanstan jerinde bastalǵan urys qımyldary talqylanyp, birlesken málimdemege qol qoıyldy.
1996 jyly qazaq halqynyń XVIII-XIX ǵasyrdaǵy ataqty shesheni Bóltirik Álmenulynyń 225 jyldyǵy atalyp ótti.
1999 jyly Prezıdent Nursultan Nazarbaev Eýropadaǵy qaýipsizdik jáne yntymaqtastyq uıymynyń sol kezdegi tóraǵasy, Norvegııanyń Syrtqy ister mınıstri K.Vollebekti qabyldady. Kezdesý barysynda N.Nazarbaev pen K.Vollebek Qyrǵyzstandaǵy jaǵdaı, Ystanbulda ótetin EQYU sammıti jáne respýblıkadaǵy parlamenttik saılaýdy ótkizýge daıyndyq barysy týraly pikir almasty. Sondaı-aq, Memleket basshysy men EQYU-nyń tóraǵasy álemdegi jáne Ortalyq Azııadaǵy qoǵamdyq ómirdi demokratııalandyrý úrdisin keńeıtý men tereńdetýdiń ahýaly jáne keleshegin talqylady. Áńgime barysynda sonymen qatar kólik jáne kommýnıkatsııa, sýmen jabdyqtaý, ekologııa salalarynda Qazaqstan Respýblıkasy men Norvegııa Koroldigi arasyndaǵy ekijaqty yntymaqtastyqty keńeıtýdiń bolashaǵy qarastyryldy.
2005 jyly OQO Sozaq aýdany ortalyǵy Sholaqqorǵan qalasynda jańa mektep ashyldy. Bul jańa úlgidegi úlken ǵımarat 1266 orynǵa baǵyttalǵan.
2005 jyly Aqmola oblysynyń Bulandy aýdanyndaǵy elimizdiń birtýar uly, ataqty balýan, ánshi, kompozıtor, aqyn Balýan Sholaqqa (Nurmaǵambet Baımyrzauly) memorıaldyq eskertkish ashyldy.
Bıiktigi 16 metrlik sáýlettik sheshimi erekshe eskertkish Balýan Sholaqtyń (1864-1919 jj.) ómiri men san qyrly darynynan mol maǵlumat beredi. Memorıal Jambyl oblysyndaǵy Qordaı jerinen arnaıy jetkizilgen qyzyl granıtten turǵyzylǵan. Qazaqtyń birtýar ulynyń ómiri týraly baıandama qabyrǵaǵa qashalyp jazylǵan. Sholaqtyń ata-babalary Jetisý óńirinen Saryarqa dalasyna kelgen bolatyn, ol jas kezinde birde-bir kúresten jeńilmeı Balýan qurmet ataǵyna ıe boldy. Biraq Sholaqtyń basty qyzyǵýshylyǵynyń biri - án aıtý men dombyrada kúı tartý. Ol Birjan sal men Aqan seriniń shyǵarmalaryn keremet oryndaıtyn. Jaryq dúnıede bar bolǵany 55 jyl ǵana ómir súrgen, ol artynan ondaǵan óleńderdi qaldyryp ketti, sonyń ishinde halyqqa keńinen taralǵany «Ǵalııa», «Qyrkúıek», «Taldy-Kól», «Saryn» jáne basqalary. Qazaqtyń tanymal jazýshysy Sábıt Muqanov óziniń dastanyn ataqty ánshi, kompozıtor, aqyn Balýan Sholaqqa arnaǵan. Onyń esimi Almatydaǵy Sport saraıyna berilgen.
2011 jyly Astanadaǵy Táýelsizdik saraıynda KAZENERGY-2011 VI Eýrazııalyq forýmy bastaldy.
2012 jyly Qaraǵandy oblysy Nura aýdanynyń Kıevka kentinde aqyn, jazýshy, qazirgi qazaq ádebıetiniń negizin qalaýshy, qoǵam jáne memleket qaıratkeri Sáken Seıfýllınniń eskertkishi ashyldy. Eskertkish avtory - qaraǵandylyq músinshi Beıbit Mustafın.
2012 jyly «Qazposhta» AQ rejısser Májıt Begalınniń 90 jyldyǵyna arnalǵan kórkemsýretti markany aınalymǵa engizdi.
2012 jyly Astanada ótken VII «Kazenergy» energetıkalyq forýmy aıasynda Energetıka salasyndaǵy yntymaqtastyq jónindegi Qazaqstandyq-norvegııalyq jumys tobynyń kezekti IV otyrysy ótti.
2012 jyly Á.Marǵulan atyndaǵy Arheologııa ınstıtýtynyń ǵalymdary Shymkentte qazba jumystaryn júrgizip, órnegi bar 2 altyn dıskini taýyp aldy. Olardyń dıametri shamamen 7 sm.
2013 jyly Irandaǵy arheografııalyq ekspedıtsııa Tegerandaǵy Medjlıs (parlament) kitaphanasynan «Mádjmýá ýá djýng» saraı dıplomatııalyq qujattar jınaǵyn tapty. Onda sáfávı bıleýshileriniń qazaq handarymen jazysqan hattary saqtalady.
2014 jyly Almatyda «Qaırat» FK fýtzaldan Álem sýperkýbogynyń fınalynda Máskeýdiń «Dınamosyn» utyp, osy júldeni alǵash ret jeńip aldy. Budan tys, «Qaırat» fýtzaldan Álem sýperkýbogynyń ıegeri atanǵan alǵashqy azııalyq komanda boldy.
2015 jyly Astanada Sırııa oppozıtsııasy ókilderi kelissózderiniń ekinshi kezeńi aıaqtaldy. Kezdesý nátıjeleri boıynsha qorytyndy deklaratsııaǵa qol qoıylyp, onda Sırııa daǵdarysyna qarsy kúres boıynsha odan ári kezdesýlerdi uıymdastyrý belgilendi.
2016 jyly QR Táýelsizdik Saraıynda HІІІ Qazaqstan men Reseı aımaqaralyq yntymaqtastyǵy forýmy ótti. Oǵan eki memlekettiń basshylary - Nursultan Nazarbaev pen Vladımır Pýtın qatysty. Forým qorytyndysy boıynsha ekonomıkanyń azyq-túlik ónerkásibi, hımııa, metallýrgııa, ınnovatsııa, mashına jasaý, farmatsevtıka, qurylys materıaldaryn óndirý sııaqty mańyzdy salalaryndaǵy 30-dan astam ekijaqty kelisimderge qol qoıyldy.
2016 jyly Astanada Tatarstan Respýblıkasynyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy ókiletti ókildiginiń jańa ǵımaraty ashyldy. Sol saltanatqa Astana ákimi Áset Isekeshev pen Tatarstan prezıdenti Rýstam Mınnıhanov qatysty. Tatarstan prezıdenti Qazaqstan basshylyǵyna elimizde turatyn tatar dıasporasyna kórsetip otyrǵan qoldaýy jáne 2017 jyly Astanada Tatarstan kúnderin uıymdastyrý múmkindigi úshin alǵys aıtty.
2016 jyly Brıýsselde «Qazaqstan Respýblıkasy - Eýropa odaǵy» Yntymaqtastyq keńesiniń 15-otyrysy boldy.
2017 jyly Astanadaǵy «Qazmedıa» ortalyǵynda «Astana Media Week» qazaqstandyq medıaaptalyǵy bastaldy. 4-6 qazan aralyǵynda ótetin shara Memleket basshysy N. Á. Nazarbaevtyń bastamasy - Qazaqstannyń rýhanı jańǵyrýynyń negizgi basymdyqtaryn oryndaý maqsatynda elimizde tuńǵysh ret uıymdastyryldy. «Astana Media Week» qazaqstandyq medıaaptasy - bul keń kólemdegi salalyq is-sharalar serııasy. Jyl saıyn Qazaqstan Respýblıkasy Aqparat jáne kommýnıkatsııalar mınıstrliginiń tapsyrysymen ótkiziletin Ortalyq Azııadaǵy eń iri medıa-oqıǵa. Astana Media Week 2017 negizgi maqsaty - otandyq medıa sferany damytý jáne óńirlik deńgeıde ındýstrııadaǵy iskerlik qatynastardy ilgeriletý.